07-02-2000

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-=--=-=--=-=-
MU.C LU.C
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-=--=-=--=-=-

I-TA?N MA.N NGA`Y XUA^N

1. Ta?n Ma.n Ve^` Ho. Nha` Ro^`ng

_____Tu+' Die^~m

2. Phong Tu.c Te^'t Co^? Truye^`n Vie^.t Nam

_____Tha'i Mo^.ng Trinh

3. Co+` Ba.c, Bi.p

_____Phong Lu+u

4. Con Ro^`ng Trong Li.ch Su+? Vie^.t Nam

_____Minh Huy

II-THO+ TUYE^?N

01. Nho?, Nho? O+i

_____Ktd

02. Em, Mu`a Xua^n

_____Joseph-Tran

03. Mu`a Xua^n

_____La.c Duye^n

04. Tu+o+ng Tu+

_____Ca`nh Cong

05. Xua^n Kho'c Me.

_____Nguye^~n Thanh Thu`y

06. Khoa?ng Tro^'ng

_____Nguye^~n Ta^'n Hu+ng

07. DDa~ La^u

_____Su+o+ng Mai

08. Na(m Na(m Ti`nh Buo^`n

_____Hoa`i Ta^m

09. La(.ng Le~ Ti`nh Bay

_____LaLan

10. Ngu+o+.c Do`ng

_____Tho+ Tho+

11. Ta^`m Mo^.ng

_____Cao Nguye^n - TNg

12. Mo^.t Go'c Mu`a Xua^n

_____Tha'i Mo^.ng Trinh

13. Mu+a

_____Duy DDi.nh

14. Ba`i Tho+ Mua` Xua^n

_____Vo~ Nguye^~n Nhu+ Quy`nh

15. Na('ng Mo?ng Ma(.c Xua^n

_____Ha`n Tra^n

III-VA(N TUYE^?N

1. Hu+o+ng Te^'t

_____Lu+u Linh

2. Trong Gia DDi`nh(4) - DDa.i Gia DDi`nh

_____nttn

3. Cho+. Ti`nh

_____Nguye^~n Thi. Cha^u Giang

4. DDa^`u Na(m Sa'm Ho^'i

_____Nguye^~n Minh Kha'nh

IV- TIN TU+'C VA(N HO.C NGHE^. THUA^.T

Tin Va(n Ho.c Nghe^. Thua^.t Trong Tha'ng Qua

_____Ho^` Hua^'n Cao

V- LA' THU+ CA'C NU+O+'C

1. La' Thu+ VIE^.T NAM

_____Tra^`n Ba'

2. La' Thu+ DDe^'n Muo^.n Tu+` Cali

_____Du Tu+? Le^

VI-CA^U CHUYE^.N HA`NG THA'NG

Nhu+~ng Tie^'n Bo^. Khoa Ho.c Ky~ Thua^.t Cu?a The^' Ky? 21

_____Tho+ Tho+

VII- GO'C TRO+`I A^M NHA.C

1. To^?ng Ke^'t Nha.c Vie^.t Na(m 1999

_____Tra^`n Quang Ha?i

VIII- NHU+~NG TA^'M LO`NG VA`NG

Nhu+ La' Ma. Non

_____ Vu~ Thi An

IX- GO'C TRO+`I QUE^ HU+O+NG

Ca^`u Tre la('c le?o

_____Nguye^~n Hoa`ng - Thanh Ta^m

X- LA~NG MA.N GIU+~A DDO+`I THU+O+`NG

1.Ta?n Ma.n Mua` Xua^n

_____ LaLan

2. Nho+' Thu+o+ng Bie^'t Bao Gio+` Nguo^i

_____ Hoa`i Nie^.m

3. Bo^~ng Du+ng

_____ Tha'i Mo^.ng Trinh

4. Ho^`ng Xu+a Tho^i No+?

_____ Ho^` Mo^.ng Tu+o+?ng

5. Phie^n Cho+. Cuo^'i Na(m

_____ Vu~ Phu+o+ng

XI- SA'CH, BA'O MO+'I

1. To^i, A^'u Tho+ va` Me.

2. Quan DDie^?m Ve^` A(n Chay Cu?a DDa.o Pha^.t
    DDa^.u Na`nh, Nguo^`n Dinh Du+o+?ng Tuye^.t Ha?o

3. Ta^.p San Bu't Xanh

XII- GIO+'I THIE^.U WEBSITE

Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n Homepage

XIII- NHA('N TIN LIE^N MA.NG

Nha('n Tin Lie^n Ma.ng

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-== ----=-=-=-=-
VI- CA^U CHUYE^.N HA`NG THA'NG
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-=--=-==-=-=-

Nhu+~ng Tie^'n Bo^. Khoa Ho.c Ky~ Thua^.t Cu?a The^' Ky? 21
__________________________________________________ Tho+ Tho+


Ba.n me^'n,

Cuo^'i cu`ng thi` chu'ng ta cu~ng bu+o+'c qua na(m 2000. Mo.i lo so+. ve^` he^. tho^'ng ddie^.n nu+o+'c, vi ti'nh tre^n toa`n ca^`u kho^ng co`n la` nhu+~ng mo^'i lo so+. cu?a chu'ng ta nu+~a. Bu+o+'c qua the^' ky? 21, co' le~ mo^~i ngu+o+`i trong chu'ng ta, ai cu~ng dda~ tu+`ng i't nha^'t mo^.t la^`n ba(n khoa(n tu+. ho?i: " Kho^ng bie^'t trong tu+o+ng lai, nha^n loa.i se~ ra sao?." ... " Vo+'i dda` tie^'n bo^. ve^` khoa ho.c hie^.n nay cuo^.c so^'ng cu?a con ngu+o+`i co' co`n bi`nh thu+o+`ng hay kho^ng?" Vo+'i nhu+~ng tra(n tro+?

cho tu+o+ng lai, chu'ng ta ha~y ddo.c qua mo^.t so^' ba'o chi' ve^` nhu+~ng tie^n ddoa'n tu+o+ng lai, nhu+~ng gi` ma` con ngu+o+`i dda~ va` ddang co', la^~n nhu+~ng dde^` a'n du+. ti'nh se~ thu+.c hie^.n trong nhu+~ng na(m sa('p to+'i.Ca'c y' kie^'n ghi ra dda^y, dda so^' la` cu?a ca'c vi. ho.c gi?a, ca'c chuye^n gia trong tu+`ng li~nh vu+.c. Ne^'u su+. tie^n ddoa'n na`o vu+o+.t qua' su+'c tu+o+?ng tu+o+.ng cu?a ca'c ba.n thi` xin ca'c ba.n ha~y cu+' coi no' la` "chuye^.n nghe qua ro^`i bo?", tuy ra(`ng co' mo^.t so^' tie^n ddoa'n dda~ va` ddang ddu+o+.c nghie^n cu+'u trong ca'c pho`ng thi' nghie^.m. Trong ba`i na`y se~ co' mo^.t so^' tu+` ngu+~ ddu+o+.c giu+~ nguye^n ba(`ng tie^'ng Anh (vo+'i mo^.t phu. chu' ddo+n gia?n) vi` qua? tha^.t ngu+o+`i vie^'t kho^ng bie^'t di.ch sao cho ddu'ng, cho chi'nh xa'c qua tie^'ng Vie^.t ca?. Mong ca'c ba.n bo? qua cho.

Theo tho+`i ba'o US Time, thi` trong vo`ng 10 na(m nu+~a tuo^?i tho. cu?a con ngu+o+`i se~ ta(ng le^n 100 tuo^?i. Va` ty? so^' ngu+o+`i se~ so^'ng tre^n 100 tuo^?i le^n to+'i ha`ng trie^.u. Ca(n cu+' va`o ca'c Gene (gio^'ng hay ti'nh) di truye^`n co' ngu+o+`i cho ra(`ng khoa?ng va`o na(m 2040 se~ co' the^' he^. con ngu+o+`i sie^u nha^n (superhuman) ra ddo+`i. Trong tu+o+ng lai khuo^n ma(.t, ti'nh ti`nh, ma^`u da cu?a ddu+'a be' sinh ra co' the^? cho.n tru+o+'c ba(`ng ca'ch su+?a ddo^?i gene di truye^`n. Nhu+ va^.y, mo.i ngu+o+`i sinh ra dde^`u khoe? ma.nh, co' tuo^?i tho. cao va` se~ dde.p nhu+ tie^n. Hie^.n nay, ca'c nha` nghie^n cu+'u dda~ pha^n bie^.t ddu+o+.c gene la`m cho con ngu+o+`i bi. be'o phi`, gene ga^y bi.nh tie^?u ddu+o+`ng, gene ga^y bi.nh ddau tim, gene la`m cho con ngu+o+`i tro+? ne^n ba.o ddo^.ng ... Ky~ thua^.t thay ddo^?i gene di truye^`n ddu+o+.c go.i to^?ng qua't la` biotechnology (Ky~ thua^.t sinh ho.c), ddem dde^'n nhie^`u lo+.i i'ch nhu+: la`m cho thu' va^.t co' nhie^`u su+~a ho+n, ma.nh khoe? ho+n, ca^y a(n tra'i pha't trie^?n ma.nh ho+n va` ca'c tra'i ca^y se~ co' vi. ngon ho+n, lu'a va` ca'c loa.i ca^y ngu~ co^'c se~ chi.u ddu+.ng to^'t ho+n du+o+'i su+. kha('c nghie^.t cu?a tho+`i tie^'t ... Co`n nhie^`u, nhie^`u nu+~a, ne^'u chu'ng ta ddi sa^u va`o chi tie^'t thi` da`i kho^ng ke^? he^'t ddu+o+.c. Va` nghe^` nghie^.p lie^n he^. to+'i biotechnology ddu+o+.c tie^n ddoa'n la` ra^'t sa'ng gi'a trong ca'c tha^.p nie^n to+'i.

Ca'ch dda^y va`i na(m, o+? Scotland ngu+o+`i ta dda~ "clone" (do`ng vo^ ti'nh, thu+.c va^.t hay ddo^.ng va^.t ddu+o+.c sinh ra vo^ ti'nh tu+` the^' he^. tru+o+'c) ddu+o+.c con cu+`u la` loa`i co' vu'. Vie^.c na`y la`m thie^n ha. ba`n ta'n xo^n xao mo^.t lu'c. Con cu+`u thi` co' gi` quan trong ma` la.i ba`n ta'n? Thu+a co' dda^'y ca'c ba.n a., Vi` con cu+`u chi? la` bu+o+'c dda^`u tie^n dde^? thu+? nghie^.m ma` tho^i, va` tie^'p sau ddo' ngu+o+`i ta se~ nghi~ to+'i vie^.c clone con ngu+o+`i. Di~ nhie^n vo+'i ne^`n khoa ho.c hie^.n na`y thi` chu+a ai clone ddu+o+.c con ngu+o+`i ca?, nhu+ng trong tu+o+ng lai, va`i tha^.p nie^n nu+~a ngu+o+`i ta se~ tha`nh co^ng trong vie^.c clone con ngu+o+`i. Hie^.n nay, ta.i Anh va` Na Uy, vie^.c clone con ngu+o+`i bi. coi la` ba^'t ho+.p pha'p nhu+ng ho+.p pha'p ta.i My~. Tuy nhie^n nga`y 4 tha'ng 03 na(m 1997, To^?ng tho^'ng Clinton dda~ ra chi? thi. ta.m ddi`nh hoa~n vie^.c nghie^n cu+'u va` ca^'m lie^n bang ta`i tro+. cho vie^.c clone con ngu+o+`i. Nhu+ng va^~n co' ngu+o+`i tie^n ddoa'n va`o na(m 2020, se~ co' Bill Gate thu+' hai ddu+o+.c ta.o ra tu+` mo^.t te^' ba`o ru't trong so+.i to'c cu?a Bill Gate thu+' thie^.t. O^i to+'i lu'c ddo' thi` thi` tre^n ddu+o+`ng pho^' se~ nhan nha~n nhu+~ng Pha.m Duy, nhu+~ng Kha'nh Ly, Nhu+~ng Le^. Thu, nhu+~ng Elvis Phu+o+ng, nhu+~ng Bill Clinton, nhu+~ng Micheal Jordan, nhu+~ng Pele, nhu+~ng Madona hay nhu+~ng Catherine Jone "copy" ddu+o+.c la`m tu+` nhu+~ng te^' ba`o cu?a quy' vi. na`y. Kho^ng bie^'t to+'i lu'c ddo' the^' gio+'i se~ thay ddo^?i the^' na`o, khi ha`ng tra(m ngu+o+`i gio^'ng nhau tu+` da'ng ddi, cho to+'i ma(.t mu~i, nhu+ng la.i kho^ng do cha me.sinh ra. Va` to+'i lu'c ddo', cha('c se~ co' ra^'t nhie^`u bie^'n co^' ba^'t ngo+` kho^ng hay xa?y ra, cha(?ng ha.n nhu+ Pha.m Duy chi'nh go^'c thi` la~ng ma.ng, sa'ng ta'c nha.c ra^'t hay, nhu+ng Pha.m Duy copy thi` co' the^? tro+? tha`nh mo^.t nha` ... gie^'t mu+o+'n chuye^n nghie^.p vi` to+'i gio+` phu't na`y, chu+a co' mo^.t khoa ho.c gia na`o nghi~ ra ddu+o+.c ca'ch clone linh ho^`n hay clone ti'nh ti`nh con ngu+o+`i ta, va` ti'nh ti`nh nhu+~ng nha.c si~ , nhu+~ng nha` the^? thao hay nhu+~ng vi. to^?ng tho^'ng copy co' le~ se~ kha'c ra^'t xa vo+'i nhu+~ng nha.c si~, nha` the^? thao hay ca'c vi. to^?ng tho^'ng chi'nh go^'c vi` ho. . nhu+~ng ngu+o+`i "copy", so^'ng o+? mo^.t tho+`i ddie^?m kha'c, mo^i tru+o+`ng kha'c cu~ng nhu+ co' nhu+~ng rung ddo^.ng kha'c. Va` co' le~ trong ca'c to+` khai sanh sau na`y, ngu+o+`i ta se~ pha?i la`m the^m mo^.t ha`ng chu+~ co' 2 o^ vuo^ng dde^? "cha, me." lu+.a cho.n: Sanh theo tu+. nhie^n hay sanh theo phu+o+ng pha'p "clone"!

O+? the^' ky? 21, con ngu+o+`i se~ i't bi.nh ta^.t ho+n, co+ the^? con ngu+o+`i to^'t dde.p va` khoe? ma.nh ho+n. The^' thi` lie^.u con ngu+o+`i co' tro+? tha`nh ba^'t tu+? ddu+o+.c hay kho^ng? Ca^u tra? lo+`i la` " CO' " . Kho^ng ai du+. ddoa'n ddu+o+.c la` con ngu+o+`i se~ tru+o+`ng sinh ba^'t tu+? trong the^' ky? 21 na`y, nhu+ng la.i ba^'t tu+? o+? mo^.t hi`nh thu+'c kha'c. Khoa?ng va`o na(m 2050, con ngu+o+`i co' the^? di chuye^?n tri' o'c mi`nh va`o trong mo^.t loa.i tri' nho+' silicon (gio^'ng nhu+ memory cu?a computer hie^.n nay) nhu+ va^.y nhie^`u the^' he^. cha'u chi't sau na`y co' the^? nhi`n la.i cuo^.c ddo+`i o^ng ba` mi`nh tu+`ng gia^y, tu+`ng phu't khi co`n sinh tie^`n. Cha'u cha('t co' the^? tro` truye^.n vo+'i o^ng ba` dda~ che^'t cu?a mi`nh, qua hi`nh thu+'c reality (gio^'ng nhu+ tha^.t) y chang nhu+ ca?nh superman tro` chuye^.n vo+'i cha me. dda~ che^'t tu+` la^u trong phom superman I . Na(m mu+o+i na(m, sau, ddie^`u ddo' co' the^? kho^ng pha?i la` khoa ho.c gi?a tu+o+?ng. Trong lu'c tro` truye^.n "virtual you"(thu+.c su+.) kho^ng la^'y nhu+~ng ca^u ma` khi "you" co`n so^'ng ra dde^? ddo^'i dda'p, ma` he^. tho^'ng ddie^.n toa'n se~ suy lua^.n vo+'i so^' tuo^?i ddo', trong tho+`i ddie^?m ddo' khi "you" co`n so^'ng thi` you se~ no'i nhu+ va^.y, dde^? ma` to^?ng ho+.p ca^u tra? lo+`i ddu'ng theo ca^u ho?i ti`nh co+` cu?a ngu+o+`i cha'u ma^'y ddo+`i sau cu?a "you". Ngay trong tha^.p nie^n to+'i ky~ thua^.t dda~ ddu? ma.nh dde^? ghi nha^.n va` nho+' ta^'t ca? nhu+~ng gi` mo^.t ngu+o+`i dda~ nhi`n, dda~ nghe, dda~ no'i va` tha^.m chi' dda~ nghi~ ... to'm la.i la` mo.i sinh hoa.t cu?a ngu+o+`i ddo' trong suo^'t cuo^.c ddo+`i. Ca'c du+~ kie^.n ghi nha^.n ddu+o+.c sa('p loa.i va` lu+u tru+~ trong solid state memory (bo^. nho+' ba(`ng the^? ra('n) dde^? ta.o ra ca'i go.i la` virtual immortality (ba^'t tu+?). Xin ddu+o+.c no'i the^m la` va`o the^' ky? sau, ngu+o+`i ta kho^ng co`n du`ng nhu+~ng loa.i du.ng cu. lu+u tru+? co+ ho.c nhu+ hard disk, ba(ng cassette video, CD, DVD ... dde^? ghi la.i ca'c software nhu+ nha.c, phim a?nh, sa'ch ba'o ... ca'c thu+' memory (tri' nho+') co+ ho.c ddu+o+.c thay the^' ba(`ng loa.i memory kho^ng di ddo^.ng, co' su+'c chu+'a kinh ho^`n. Theo ly' thuye^'t thi` chi? ca^`n co' the^? ti'ch la` mo^.t li't loa.i solid memory la` ddu? cho^? dde^? ghi la.i ta^'t ca?c ca'c phim a?nh, ba'o chi', sa'ch vo+?, nha.c, ta`i lie^.u cu?a ... toa`n the^' gio+'i tu+` khi khai thie^n la^.p ddi.a to+'i nay. Ba.n a., nhu+~ng chuye^.n du+. lie^.u o+? tre^n dda^y kho^ng pha?i la` chuye^.n khoa ho.c gi?a tu+o+?ng dda^u ma` la` ngu+u+`i ta ddang thu+? trong pho`ng thi' nghie^.m dda^'y.Xin no'i cho de^~ hie^?u ho+n la` mo^.t kho^'i memory ba(`ng dda^`u que die^m ddu? chu+'a ta^'t ca? ca'c phim a?nh cho ba.n coi suo^'t ca? ddo+`i da^`u mo^~i nga`y coi 24 tie^'ng.hie^.n ta.i, cuo^'n ba(ng VCR to nhu+ va^.y ma` chi? chu+'a nhie^`u la('m la` 6 gio+` phim ma` tho^i. Trong lu'c con ngu+o+`i ddang mo` ma^~m thi` thie^n nhie^n dda~ co' loa.i memory na`y tu+` ca? ty? na(m ro^`i. Quy' vi. co' ddoa'n ddu+o+.c ddo' la` gi` hay kho^ng? DDo' la` DNA. Chi? ca^`n mo^.t te^' ba`o nho? dde^'n ddo^. kho^ng tha^'y ddu+o+.c cu?a mo^.t sinh va^.t cu~ng ddu? chu+'a mo^.t data dde^? ta.o ra mo^.t sinh va^.t y nhu+ no'.

Ba.n me^'n, ne^'u theo dda` khoa ho.c tie^'n bo^. na`y, thi` co' the^? trong va`i chu.c na(m to+'i ne^'u muo^'n ddo.c Suo^'i Nguo^`n, ba.n kho^ng ca^`n pha?i vo^ internet va`cu~ng kho^ng ca^`n pha?i download ba'o vo^ ma'y dde^? ddo.c, ma` ba.n se~ nha^.n SN qua la`n so'ng "Tu+ Duy" . To+'i lu'c ddo', ba.n kho^ng ca^`n bo? ha`ng gio+` ra dde^? ddo.c ba'o, ma` se~ co' mo^.t he^. tho^'ng pha't thanh tu+. ddo^.ng se~ loan ba'o nhu+~ng gi` ba.n muo^'n nghe, muo^'n bie^'t trong ca'c so^' ba'o cu?a Suo^'i Nguo^`n. Hy vo.ng chu'ng ta se~ co`n ga(.p nhau ma~i cho dde^'n khi ba`i vie^'t na`y tro+? tha`nh su+. tha^.t.

Tha^n a'i,

Tho+ Tho+

Ca^u Chuye^.n Ha`ng Tha'ng


Trang Chi'nh Suo^'i Nguo^`n


-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-=--=-==-=-=-
VII- GO'C TRO+`I A^M NHA.C
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-=--=-=-=-== -

To^?ng ke^'t nha.c Vie^.t na(m 1999
_________________________________________Tra^`n Quang Ha?i

Theo tho^ng le^., mo^~i la^`n Xua^n sa('p dde^'n, to^i la.i ngo^`i bie^n soa.n mo^.t ba`i to^?ng ke^'t nhu+~ng sinh hoa.t a^m nha.c Vie^.t Nam ha?i ngoa.i. No'i la` vie^'t to^?ng ke^'t , chu+' tha^.t su+. to^i chi? kie^?m ddie^?m nhu+~ng tin tu+'c a^m nha.c ma` to^i may ma('n thu tha^.p ddu+o+.c trong na(m vu+`a qua. Nhu+~ng gi` xa?y ra tre^n dda^'t Hoa ky` hay Canada dda~ ddu+o+.c nhie^`u ba'o chi' o+? Ba('c My~ dda(ng ta?i da`i da`i trong na(m. To^i chi? co' mo^.t so^' ta`i lie^.u ra^'t i't dde^? ghi la.i cho ba.n ddo.c ga^`n xa bie^'t mo^.t i't ve^` nhu+~ng sinh hoa.t cu?a gio+'i la`m va(n nghe^. i't ddu+o+.c no'i to+'i dde^? bo^? sung va`o vu+o+`n hoa a^m nha.c Vie^.t Nam o+? ha?i ngoa.i. Ca'c anh Le^ Dinh, Pha.m Ma.nh Cu+o+ng, Tru+o+`ng Ky` o+? Canada, Tra^`n Quo^'c Ba?o, Vie^.t Dzu~ng o+? Hoa Ky` dda~ na('m vu+~ng nhu+~ng bie^'n co^' nha.c Vie^.t qua ba'o, sa'ch va` co+ quan truye^`n tho^ng cu?a ca'c anh. Nhie^.m vu. cu?a to^i la` mang la.i cho ca'c ba.n mo^.t va`i tia na('ng a^m thanh cu?a phu+o+ng tro+`i A^u cha^u cu`ng vo+'i mo^.t so^' tha`nh qua? to^i dda.t ddu+o+.c trong na(m qua dde^? giu'p ca'c ba.n mo^.t va`i kha('c trong the^' gio+'i a^m nha.c nha^n di.p xua^n ve^`.

Chu ky` mo^.t na(m va(n nghe^. ba('t dda^`u tu+` tha'ng 12 na(m 1998 to+'i tha'ng 12 na(m 1999.

Tha'ng 12, 1998
* Nga`y 5 tha'ng 12, Tra^`n Quang Ha?i dda.i die^.n cho nga`nh nghie^n cu+'u da^n to^.c nha.c ho.c Pha'p ddu+o+.c mo+`i tham du+. Ho^.i tha?o "Les Cinq Sens dans un corps" (Ngu~ gia'c quan trong mo^.t co+ the^?) o+? ho^.i tru+o+`ng cu?a vie^.n ba?o ta`ng Palais de la De'couverte, Paris qua^.n 8 vo+'i ba`i tham lua^.n ve^` nhu+~ng kha'm pha' mo+'i ve^` gio.ng (les nouvelles de'couvertes de la Voix / New discoveries of Voice).

Tha'ng 1, 1999
Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n tri`nh die^~n nga`y 15 tha'ng 1 ta.i Southern Star Reception Centre, 2 George St, Yagoona trong mo^.t chu+o+ng tri`nh Ti`nh Nghe^. Si~ vo+'i su+. go'p ma(.t cu?a nu+~ ca si~ Hoa`ng Oanh tu+` Hoa Ky` sang. Hoa`ng Oanh dda~ go+.i la.i trong lo`ng kha'n gia? nhu+~ng ca khu'c ddi lie^`n vo+'i ddo+`i ca si~ nhu+ "Ai ra xu+' Hue^' " hay ca'c the^? ddie^.u nga^m tho+ Tao DDa`n. Ba.ch Ye^'n dda~ thu hu't ngu+o+`i nghe qua ba?n DDe^m DDo^ng, hay ca'c ba?n nha.c ngoa.i quo^'c . Tra^`n Quang Ha?i dda~ la`m say me^ ngu+o+`i co' ma(.t dde^m ddo' vo+'i nghe^. thua^.t dda'nh dda`n mo^i, ha't ddo^`ng song thanh, va` nghe^. thua^.t go~ muo^~ng. Suo^'t trong tho+`i gian o+? U'c cha^u, ddo^i nghe^. si~ cu`ng Hoa`ng Oanh dda~ die^~n ta.i vu`ng ngoa.i o^ Sydney va` mo^.t chu+o+ng tri`nh nha.c da^n to^.c ta.i tha`nh pho^' Sprinvale vo+'i su+. tham gia cu?a nu+~ nha.c si~ Kim Oanh tu+` tie^?u bang Virginia (Hoa Ky`) sang dde^? dda?m tra'ch pha^`n da^n nha.c, vu~ va` tri`nh die^~n y phu.c da^n to^.c. Nhie^`u chu+o+ng tri`nh pha't thanh cu?a dda`i sa('c to^.c SBS o+? Sydney va` Melbourne, cu~ng nhu+ dda`i tu+ nha^n do Hoa`ng Hua^n phu. tra'ch dda~ pho?ng va^'n ca? ba nghe^. si~ trong chuye^'n tri`nh ba`y nha.c , tho+ Vie^.t Nam.

Tha'ng 2, 1999
* Thu+' ba?y 6 tha'ng 2, tu+` 12 gio+` tru+a to+'i 11gio+` 30 dde^m ta.i International Centre, 6900 Airport Road, Mississauga, Canada, ho^.i Xua^n Va(n Lang Ky? Ma~o 99 "Tuo^?i Tre? va` Co^.ng DDo^`ng ddu+o+.c ho^.i Ngu+o+`i Vie^.t Toronto va` Trung Ta^m Co^.ng DDo^`ng Vie^.t Nam Mississauga to^? chu+'c ra^`n ro^. vo+'i ca'c tie^'t mu.c DDe^`n Hu`ng, Qua'n La' DDa^u` La`ng, mo'n a(n da^n to^.c, xin xa^m, xem bo'i, tro` tha? tho+ , va` thu+o+?ng thu+'c ca'c gio.ng ha't cu?a ca'c nghe^. si~ Phi Nhung, Tu' Quye^n, Y' Lan, Ma.nh DDi`nh, Gia Huy, Kha('c Chi' va` Ngo.c Bi'ch, va` ddoa`n Va(n Nghe^. Ho^`ng La.c.

Nga`y 13 tha'ng 2, Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n die^~n ta.i Saint Herblain nha^n di.p Te^'t Ky? Ma~o. 700 ngu+o+`i do ho^.i A'i Hu+~u Vie^.t Pha'p vo+'i o^ng Nguye^~n Tri' Do~ng la`m chu? ti.ch dda~ dde^'n tham du+. ddo^ng dda?o dde^? cha`o ddo'n xua^n va` thu+o+?ng thu+'c va(n nghe^..

Ngay` 20 tha'ng 2, Tra^`n Quang Ha?i die^~n ta.i Brussels (Bi?) do ho^.i a'i hu+~u Vie^.t Bi? do anh Le^ Thie^.n to^? chu+'c. Co' Tha`nh Le^~ tri`nh die^~n a'o da`i VN do anh Hoa`ng DDi`nh Tuye^n dda?m tra'ch.Ban nha.c Saigon Band dda~ tu+`ng ddoa.t gia?i ban nha.c tre? hay nhu+'t A^u cha^u va`o tha'ng 7, 1997 ta.i Paris do To^?ng Ho^.i Sinh Vie^n Vie^.t Nam Paris to^? chu+'c va` lo ve^` pha^`n nha.c da. vu~ cho ho+n 1000 ngu+o+i` tre? ddua nhau qua ca'c ddie^.u nha?y techno, rap, hip hop.

Nga`y 27 tha'ng 2, Tra^`n Quang Ha?i gio+'i thie^.u nha.c truye^`n tho^'ng Vie^.t Nam ta.i Centre Culturel de Thonex (ga^`n Gene`ve, Thu.y Si~ ) do ho^.i Aide pour l'Enfance du Vietnam to^? chu+'c. Tre^n 600 kha'n gia? Thu.y Si~ va` Vie^.t Nam dda~ thu+o+?ng thu+'c mo^.t chu+o+ng tri`nh mo+'i la.. Nga`y 28 tha'ng 2, nu+~ nghe^. si~ Bi'ch Thua^.n tri`nh la`ng CD Kim Va^n Kie^`u ta.i trung ta^m sinh hoa.t va(n ho'a (Tha'nh DDu+o+`ng Tu+. Do) o+? San Jose, California. Nu+~ nghe^. si~ Bi'ch Thua^.n dda~ ddu+o+.c gio+'i ye^u chuo^.ng nghe^. thua^.t to^? chu+'c ta.i Hoa ky` va` Pha'p nhie^`u chu+o+ng tri`nh vinh danh 50 na(m phu.ng su+. ca?i lu+o+ng va` nghe^. thua^.t sa^n kha^'u. No^?i danh qua ca'c vai nam nhu+ L" Bo^', Lu+o+ng So+n Ba', vv... ba` dda~ ghi va`o li.ch su+? sa^n kha^'u Vie^.t Nam nhu+~ng trang huy hoa`ng ve^`ca?i lu+o+ng.

Tha'ng 3, 1999
Ngay` 6 tha'ng 3, Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n die^~n ta.i Conservatoire National Re'gional, tha`nh pho^' Grenoble do ho^.i Ecole de la Paix to^? chu+'c.DDa^y la` chu+o+ng tri`nh "Mu`a Xua^n Vie^.t Nam " (Le Printemps Vietnamien / Vietnamese Spring) vo+'i ca? mo^.t tha'ng gio+'i thie^.u va(n ho'a, nghe^. thua^.t, thu+'c a(n, thi ca , a^m nha.c, va` luo^n ca? va^'n dde^` ty. na.n ho^.i nha^.p va`o xa~ ho^.i Pha'p.

Nga`y 12 tha'ng 3, Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n die^~n ta.i La Chartreuse de Valbonne trong khung ca?nh tho+`i trung co^? (the^' ky? 13) cu?a dda.i ho^.i ve^` Gio.ng (Voice Festival). DDa^y la` la^`n dda^`u tie^n nha.c Vie^.t ddu+o+.c tri`nh ba`y trong khung ca?nh trang nghie^m cu?a dda.i ho^.i nha.c co^? ddie^?n.

Trong ba nga`y 26-28 tha'ng 3, Tra^`n Quang Ha?i ddu+o+.c mo+`i tham du+. ho^.i tha?o Mathe'matiques et Musique (Toa'n ho.c va` A^m nha.c) ta.i Venise (Y' dda.i lo+.i) vo+'i ba`i tham lua^.n " Les Chiffres dans la musique asiatique" (Nhu+~ng con so^' trong nha.c A' cha^u) vo+'i nhu+~ng ddie^?m bi`nh lua^.n ve^` ly'thuye^'t ve^` cao ddo^. no^'t nha.c Hoa`ng Chung, lua^.t lu+~ cu?a 12 ba'n cung do Trung Quo^'c dde^` xu+o+'ng, ca'ch sa'ng che^' nha.c khi' du+.a tre^n ca'c con so^' dde^? du`ng la`m ki'ch thu+o+'c ddo lu+o+`ng, ca'ch su+? du.ng ca'c con so^' thay vi` no^'t nha.c nhu+ chu'ng ta dda~ tha^'y trong ca'c sa'ch nha.c ba`y ba'n o+? Hong Kong, DDa`i Loan tu+` ma^'y mu+o+i na(m qua . Ngoa`i ra co`n co' pha^`n sa'ng ta.o ve^` ca'ch vie^'t ve^` bo^`i a^m ba(`ng so^', cu~ng nhu+ ca'ch du`ng toa'n ho.c, a^m thanh ho.c dde^? ddo ca'c cao ddo^. co' hoa(.c kho^ng co' bo^`i a^m nhie^`u dde^? thu+.c hie^.n ca'ch vie^'t ba(`ng so^' (theo thu+' tu+. bo^`i a^m) ha^`u giu'p ca'c nha.c si~ , ca si~ mang ra a'p du.ng trong khi da.y ho.c .

30 tha'ng 3, Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n tri`nh die^~n ta.i ti?nh Auch trong khung ca?nh cu?a Festival d'Auch: Eclats de Voix (dda.i ho^.i tha`nh pho^' Auch). Tra^`n Quang Ha?i ddu+o+.c cho.n la`m Special Guest (Thu+o+.ng Kha'ch) dde^? tri`nh ba`y nhu+~ng su+. kie^.n va(n ho'a trong ca'ch luye^.n ta^.p ve^` gio.ng , tri`nh die^~n mo^.t so^' dda(.c tru+ng cu?a a^m nha.c da^n to^.c Vie^.t Nam, ddo^`ng tho+`i gio+'i thie^.u chu+o+ng tri`nh toa`n pha^`n cu?a dda.i ho^.i.

Tha'ng 4, 1999
Tu+` 1 to+i' 11 tha'ng 4,Tra^`n Quang Ha?i tham du+. ho^.i nghi. The Divinity of the Voice (Tha`n Ti'nh cu?a Gio.ng Ha't) do ho^.i Centre of Performing Research ta.i Aberystwith (Pays de Galles) vo+'i mo^.t lo+'p ha't ddo^`ng song thanh, mo^.t ba`i tham lua^.n (Music and Transe - A^m Nha.c va`Le^n DDo^`ng) va` ddie^`u khie^?n va`i ba`n tro`n trong tho+`i gian dda.i ho^.i.

Nga`y 17 to+'i 22 tha'ng 4, Tra^`n Quang Ha?i no'i chuye^.n ve^` Gio.ng ddo^`ng song thanh cho mo^.t lo+'p ho.c dda(.c bie^.t ve^` gio.ng ha't, kho'a tu nghie^.p "La Voix: Outil privile'gie' de l'Enseignant" (Gio.ng ha't: Du.ng cu. u+u tie^n cu?a gia'o chu+'c) da`nh cho 40 gia'o su+ nha.c cu?a dda?o La Re'union na(`m ga^`n Ma~ DDa?o (Madagascar) be^n ca.nh Phi Cha^u trong vu`ng A^'n ddo^. du+o+ng.

Nga`y 23 tha'ng 4, Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n die^~n ta.i Musee des Arts Asiatiques (Vie^.n Ba?o Ta`ng Nghe^. thua^.t A' cha^u) o+? Nice (mie^`n Nam xu+' Pha'p, Riviera/Co^te d'Azur) gio+'i thie^.u mo^.t so^' sa('c tha'i cu?a nha.c co^? truye^`n Vie^.t Nam .

Tha'ng 5, 1999
Nga`y 16 tha'ng 5,Tra^`n Quang Ha?i da.y ha't ddo^`ng song thanh ta.i Centre Mandapa, Paris qua^.n 13.

Nga`y 22 tha'ng 5, Tra^`n Quang Ha?i thuye^'t tri`nh ve^` truye^`n tho^'ng gio.ng ha't a' cha^u ta.i thu+ vie^.n tha`nh pho^' Mezieres en Brenne, ga^`n Chateauroux (300km ca'ch Paris ve^` phi'a Nam). Nga`y 23 tha'ng 5, khoa?ng 400 kha'n gia? Vie^.t va` Hoa ky` dda~ tham du+. mo^.t chu+o+ng tri`nh nha.c Vie^.t Nam do tru+o+`ng dda.i ho.c GoldenWest College gio+'i thie^.u vo+'i chu? dde^` The Beautiful Bamboo ta.i nha` ha't cu?a tru+o+`ng dda.i ho.c. DDa(.c bie^.t chu+o+ng tri`nh na`y vo+'i pha^`n phu. soa.n ho`a a^m cu?a nha.c si~ Le^ Va(n Khoa qua nhu+~ng ba?n da^n ca ddu+o+.c tru+o+`ng dda.i ho.c Golden West College ddu+a va`o ca'c chu+o+ng tri`nh ti'n chi? va` dda~ ddu+o+.c ca'c sinh vie^n My~, sinh vie^n go^'c Vie^.t va` ca'c sa('c da^n kha'c cho.n. Nh"ng ca si~ ddu+o+.c mo+`i tham du+. go^`m co' Kim Tu+o+'c, Mai Hu+o+ng, Bi'ch Lie^n,Vu~ Anh, nha.c tru+o+?ng Tra^`n Chu'c va` nha.c si~ Le^ Va(n Khoa. Ca'c ca ddoa`n Nga`n Kho+i, ban thie^'u nhi Nga`n Kho+i, sinh vie^n tru+o+`ng Golden West College cu~ng co' ma(.t. Ca'c ba?n da^n ca nhu+ Se Chi? Luo^`n Kim, Cha(.t Go^~ DDo'ng Thuye^`n, Ly' Ngu+.a O^, Ly' Chie^`u Chie^`u, Ly' Con Sa'o, va` nhu+'t la` ba`i Ca^y Tru'c Xinh. Chu+o+ng tri`nh na`y nha(`m mu.c ddi'ch gio+'i thie^.u nhu+~ng ne't nha.c Vie^.t Nam dde^'n vo+'i kha'ch thu+o+?ng ngoa.n ngoa.i quo^'c va` dda(.c bie^.t la` kha'n gia? My~.

Nga`y 29 tha'ng 5, Tra^`n Quang Ha?i da.y ha't ddo^`ng song thanh ta.i tha`nh pho^' Auch trong khung ca?nh cu?a dda.i ho^.i lie^n hoan ve^` Gio.ng (Festival d'Auch: Eclats de Voix) vo+'i tu+ ca'ch ngu+o+`i ddo+~ dda^`u (Special Guest of Honor) cu?a dda.i ho^.i.

Nga`y 29 tha'ng 5, dde^? ky? nie^.m 30 na(m (1966-1999) cu?a nho'm Phu+o+.ng Ca, Phu+o+ng Oanh to^? chu+'c ta.i ho^.i tru+o+`ng Salle des Fe^tes cu?a tha`nh pho^' Taverny mo^.t chu+o+ng tri`nh vo+'i dde^` ta`i "Mo^.t truye^`n tho^'ng ddang ddu+o+.c tie^'p no^'i" va` trie^?n la~m hi`nh a?nh 30 na(m ddam me^ a^m nha.c cu?a Phu+o+.ng Ca, vo+'i mo^.t buo^?i tri`nh die^~n a^m nha.c co^? truye^`n dda(.c bie^.t vo+'i su+. tham gia cu?a ca'c nha.c si~ dda`n tranh tu+` Vie^.t Nam (Le^ Ngo.c Thanh), tu+` Canada (Kim Uye^n) cu`ng mo^.t cuo^.c tha?o lua^.n ve^` tu+o+ng lai nha.c da^n to^.c trong nu+o+'c va` ha?i ngoa.i.

Phu+o+.ng Ca ddu+o+.c tha`nh la^.p ta.i Vie^.t Nam. To+'i na(m 1978, ddu+o+.c ta'i la^.p o+? Pha'p. Cho to+'i nay Phu+o+.ng Ca dda~ co' chi nha'nh o+? Thu.y Si~, Bi?, Ho`a Lan, DDu+'c. Rie^ng ta.i Pha'p, co' nhu+~ng lo+'p o+? Paris qua^.n 5, qua^.n 13, ca'c tha`nh pho^' ngoa.i o^ Paris nhu+ Taverny, Sarcelles, Sevran, Lognes, Antony. Hie^.n nay dda`n tranh ddu+o+.c da.y ta.i a^m nha.c vie^.n Louis Kervoern o+? Sevran va` a^m nha.c vie^.n Darius Milhaud o+? Antony ta.i Pha'p.

Tha'ng 6, 1999
Nga`y 8 va` 9 tha'ng 6, Tra^`n Quang Ha?i tham du+. ho^i. nghi. ve^` Gio.ng ta.i tha`nh pho^' Sienne (Y' dda.i lo+.i) vo+'i bai` tham lua^.n " A propos de la maitrise des harmoniques dans le chant diphonique (ve^` su+. kha('c phu.c bo^`i a^m trong ha't ddo^`ng song thanh).

Ngay` 12 tha'ng 6, Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n die^~n nha.c Vie^.t ta.i co^ng vie^n "GRUN 80" Munchenstein, ngoa.i o^ cu?a Ba^le (Thu.y Si~ ) do ho^.i BASAID cu?a o^ng Luciano Pellegrini to^? chu+'c nha^n di.p 20 na(m hoa.t ddo^.ng giu'p ca'c quo^'c gia nhu+o+.c tie^?u.

Nga`y 19 tha'ng 6, ho^.i Helvetas (Association Suisse pour la coope'ration internationale) to^? chu+'c vo+'i dde^` ta`i "Vietnam: a` propos des changements socio-economiques" (Vietnam: ve^`nhu+~ng thay ddo^?i xa~ho^.i va` kinh tê') vo+i' nhie^`u chuye^n gia ve^` va^'n dde^` Vie^.t Nam tham lua^.n. Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n gio+i' thie^.u va` tri`nh ba`y nhu+~ng ne't dda(.c thu` trong a^m nha.c Vie^.t Nam.

Nu+~ ca si~ Phu+o+ng Dung tu+` U'c cha^u sang Hoa ky` va`o ha. tua^`n tha'ng 6 dde^? cu`ng vo+'i hai con la` nu+~ ca si~ Phu+o+ng Vy (trung ta^m Thu'y Nga) va` ngu+o+`i ma^~u Hoa`ng Ly tri`nh die^~n ta.i vu~ tru+o+`ng Ritz. Ca'c ca si~ ba.n nhu+ Tru'c Lam, Tru'c Linh, Ba?o Ha^n, Linda Trang DDa`i cu~ng co' ma(.t.

Tha'ng 7, 1999
11 tha'ng 7, Tra^`n Quang Ha?i tham gia dda.i nha.c ho^.i lie^n hoan Saint Chartier: 2 buo^?i no'i chuye^.n ve^` ha't ddo^`ng song thanh. DDa.i ho^.i na`y dda~ co' tu+`27 na(m nay, quy tu. 20 nga`n ngu+o+`i to+'i mo^~i nga`y dde^? kha'm pha' nha.c da^n to^.c A^u cha^u.Na(m 1999 dda~ thu hu't tre^n 100 ngu+o+`i to+'i tham du+ dda.i nha.c ho^.i .

Tu+` 16-18 tha'ng 7, Tra^`n Quang Ha?i da.y lo+'p sa'ng ta'c nha.c ca^.n dda.i ve^` ddie^.u thu+'c trong nha.c A' cha^u (Modal systems in Asian Music) o+? Festival Bela Bartok, ti?nh Szombathely, Hung Gia Lo+.i . Na(m 1999 la` na(m thu+' nhi` nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i ddu+o+.c mo+`i gia?ng da.y ve^`bo^. mo^n nha.c co^? truye^`n Vie^.t Nam.

Tu+` 26 to+'i 31 tha'ng 7,1999, nha.c si~Tra^`n Quang Ha?i da.y mo^.t lo+'p ve^`luye^.n gio.ng ha't ddo^`ng song thanh cu`ng vo+'i mo^n the^? du.c ddie^`u tri. (holistic gymnastics). DDa^y la`mo^.t phu+o+ng pha'p mo+'i trong vie^.c du`ng gio.ng ha't dde^? tri. bi.nh theo mo^.t khoa tri. bi.nh mo+'i go.i la` harmonicotheraypy (bo^`i a^m ddie^`u tri. ho.c).

Theo lo+`i mo+`i cu?a Sinh vie^n va` co^.ng ddo^`ng ngu+o+i` Vie^.t ta.i ti?nh Frankfurt (DDu+'c) nha` va(n Du Tu+? Le^ cu`ng hai nha.c si~ Vu~ Tha`nh An va` Tu+` Co^ng Phu.ng dda~ to+'i Frankfurt ra ma('t nga`y 24 tha'ng 7 vo+'i dde^` ta`i: Va`i the^? nghie^.m ddo^?i mo+'i va(n chu+o+ng". Sau pha^`n tri`nh die^~n ca'c ca khu'c pho^? tu+` tho+ cu?a Du Tu+? Le^, va` pha^`n tri`nh ba`y cu?a hai nha.c si~ Tu+` Co^ng Phu.ng va` Vu~ Tha`nh An, ca'c ca si~ Anh Khoa dde^'n tu+` Hung Gia Lo+.i, nu+~ si~ Thu.y Khanh tu+` Paris, nha.c si~ Pha.m Trung Chi'nh o+? DDu+'c dda~ go'p pha^`n va(n nghe^. . Kho^ng ai ngo+` nha` tho+ Du Tu+? Le^, nha.c si~ Tu+` Co^ng Phu.ng, va` nha.c si~ Vu~ Tha`nh An to+'i Paris va`o nga`y cuo^'i cu`ng cu?a tha'ng 7 (31 tha'ng 7) dde^? sinh hoa.t cu`ng co^.ng ddo^`ng ngu+o+`i Vie^.t o+? Paris. Buo^?i sinh hoa.t o+? Frankfurt va`o nga`y 25 tha'ng 7 dda~ ga^y mo^.t tie^'ng vang lo+'n va` ta.o su+. ha^m mo^. cu?a nhu+~ng ngu+o+`i Vie^.t lu+u vong. Nha` tho+ nu+~ Thu.y Khanh lo+.i du.ng co+ ho^.i na`y co' y' muo^'n mo+`i Du Tu+? Le^ , Tu+` Co^ng Phu.ng, va` Vu~ Tha`nh An sang tha(m Paris, ddo^`ng tho+`i ta.o di.p cho gio+'i ye^u tho+ va` nha.c o+? Paris co' co+ ho^.i ga(.p ba nha^n ta`i cu?a Vie^.t Nam. The^' la` va`o nga`y 31 tha'ng 7, ta.i trung ta^m quo^'c te^' Kellermann o+? Paris qua^.n 13, mo^.t buo^?i sinh hoa.t thi nha.c toa`n la` ta'c pha^?m cu?a ba nha^n va^.t ke^? tre^n dda~ thu hu't ga^`n 150 ngu+o+`i, ngo^`i cha^.t ca? pho`ng (chi? chu+'a co' 120 ngu+o+`i). Ca'c ca si~ ddi.a phu+o+ng (Mo^.ng Trang) nha.c si~ (Quy`nh Ha.nh, DDo^~ Bi`nh, Duy Thie^.n) va` mo^.t va`i nghe^. si~ tu+` be^n DDu+'c sang dda~ go'p ma(.t trong buo^?i sinh hoa.t ba^'t ngo+` nhu+ng dda^`y hu+'ng thu'. Kha'n gia? dda~ ddu+o+.c nghe nha` tho+ Du Tu+? Le^ no'i ve^` ca'ch la`m tho+ nhu+ the^' na`o dde^? thay ddo^?i nhi.p ddie^.u tho+, la`m cho tho+ tro+? ne^n phong phu'. Tu+` Co^ng Phu.ng , vo+'i mo^.t gio.ng ca a^'m a'p, dda~ la`m nga^y nga^'t ngu+o+`i nghe qua nhu+~ng ca khu'c ddi va`o li.ch su+? ta^n nha.c Vie^.t Nam nhu+ "Ba^y gio+` tha'ng ma^'y", "Tuo^i? xa ngu+o+`i ", "Lo+i` cuo^'i ", "Tre^n ngo.n ti`nh sa^u` ", "Gio.t le^. cho nga`n sau", vv... va` ke^? ca? nhu+~ng ca khu'c trong ta^.p "Gi" DDo+`i Cho Nhau" va` nhu+~ng ba`i nha.c vie^'t ta.i ha?i ngoa.i. Nha.c Tu+` Co^ng Phu.ng nhe. nha`ng, cao sang, kho^ng ngu~ cung, kho^ng mang ma`u sa('c chie^'n tranh, chu' tro.ng nhie^`u ve^` ti`nh ye^u. Anh cu~ng co' pho^? tho+ Du Tu+? Le^ va` anh dda~ tu+. ha't nhu+~ng ba`i do chi'nh anh sa'ng ta'c va` dda~ ga^y xu'c ddo^.ng trong gio+i' kha'n gia?. Nha.c si~ Vu~ Tha`nh An vo+'i nhu+~ng ba`i Kho^ng Te^n ba^'t hu? dda~ la`m say su+a ngu+o+i` nghe qua ca'c ti`nh khu'c kho^ng te^n va`.......co' te^n nhu+ ta^.p nha.c anh dda~ xua^'t ba?n. Ca'c sa'ch nha.c va` tho+ dda~ ddu+o+.c gio+'i thu+o+?ng ngo.an va(n nghe^. "chie^'u co^' " nhie^.t ti`nh. Sau ddo' ho.a si~ Le^ Ta`i DDie^?n dda~ mo+`i Du Tu+? Le^ va` Tu+` Co^ng Phu.ng dde^'n nha` ha`ng Ca^y Cau o+? tha`nh pho^' Montrouge du`ng co+m to^'i. Nha^n di.p na`y, nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i tu+` ti?nh Pibrac tro+? ve^` Paris dda~ co' di.p to+'i ga(.p Du Tu+? Le^ va` Tu+` Co^ng Phu.ng cu`ng vo+'i nu+~ ca si~ Ba.ch Ye^'n. Trong di.p na`y nha` va(n Du Tu+? Le^ gio+'i thie^.u CD "K.Khu'c cu?a Le^" vo+'i ca'c gio.ng ha't Thu`y Du+o+ng, Tua^'n Ngo.c, Mai Khanh, Anh Du~ng, Le^ Uye^n , Le^. Thu, Hua^n Ng" .Ca? ba nha` va(n va` nha.c si~ co`n xua^'t hie^.n nga`y 7 tha'ng 8 trong chu+o+ng tri`nh ky? nie^.m 20 na(m con ta`u Cap Anamur ta.i Hamburg (DDu+'c)

Tha'ng 8, 1999
Trung ta^m va(n ho'a Nguye^~n Tru+o+`ng To^., mo^.t sinh hoa.t cu?a Phong tra`o gia'o da^n vie^.t nam ha?i ngoa.i, dda~ to^? chu+'c kho'a 4 kho'a dda.i ho.c he` (1996,1997,1998,1999) ta.i trung ta^m va(n ho'a Maison N.D. de lAsne'e, Laxon, Nancy, Pha'p) tu+` 1 to+'i 8 tha'ng 8,1999. Kho'a 4 co' 100 ngu+o+`i to+'i tham du+. tu+` 15 quo^'c gia. No^.i dung tie^'p no^'i ho.c tri`nh ca'c kho'a tru+o+'c, vo+'i ba?y bo^. mo^n: Vie^.t Hoa', Vie^.y Su+?, Vie^.t DDi.a, Vie^.t Va(n, Vie^.t Nghe^., Pha't trie^?n nha^n ca'ch, va` phu.c vu. co^.ng ddo^`ng, to^n gia'o. Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n thuye^'t tri`nh ve^` da^n nha.c Vie^.t Nam va` tham gia chu+o+ng tri`nh dde^m va(n nghe^. ke^'t kho'a vo+'i le^~ pha't chu+'ng chi? ho.c tri`nh cho ca'c tham du+. vie^n .

Ha't co^.ng ddo^`ng: Chu? dde^` ve^` vo+'i que^ hu+o+ng
Phong tra`o tuo^?i tre? da^'n tha^n cho Vie^.t Nam pho^'i ho+.p vo+'i mo^.t so^' ho^.i ddoa`n, to^? chu+'c thanh nie^n sinh vie^n dda~ thu+.c hie^.n DDe^m Ha't Co^.ng DDo^`ng, chu? dde^` "Ve^` Vo+'i Que^ Hu+o+ng" to^? chu+'c ta.i khuo^n vie^n dda.i ho.c Santa Ana College, va`o lu'c 7 gio+` chie^`u thu+' sa'u 20 tha'ng 8, va` thu hu't tre^n 1000 ngu+o+`i .Nhu+~ng nha.c pha^?m ddu+o+.c ha't trong buo^?i na`y go^`m "Tra? La.i To^i Tuo^?i Tre?", "Tuo^?i Tre? Chu'ng To^i", "Ba`i Ca Tuo^?i Tre?", "DDoa`n Ta Ra DDi ", "Con DDu+o+`ng Vui", "DDoa`n Ngu+o+`i Lu+~ Thu+'", "Tuo^?i Tre? Le^n DDu+o+`ng", "Thanh Nie^n Vie^.t Nam Ha?i Ngoa.i Ha`nh Khu'c". DDa(.c bie^.t , nha.c si~ Tra^`m Tu+? Thie^ng dda~ o^m dda`n, tu+. tri`nh ba`y ca khu'c cu?a o^ng "Du Ca Tre^n Tha`nh Pho^' DDo?" vie^'t na(m 1976 ta.i Saigon. DDa.i die^.n phong tra`o tuo^?i tre? da^'n tha^n cho Vie^.t Nam, o^ng Tra^`n Quo^'c Sy~ ke^? la.i nguo^`n go^'c phong tra`o ha't co^.ng ddo^`ng tu+` tha^.p nie^n 60 to+'i nay.Ra ha?i ngoa.i , phong tra`o va^~n tie^'p no^'i vo+'i nh"ng dde^m ha't ta^.p the^? "30 na(m Ha't DDe^? Nho+' DDo+`i", "31 na(m Ca^u Ha't Na`y Da`nh Cho Nhau", "32 na(m DDu+o+`ng Ve^` Vie^.t Nam", "33 na(m Ve^` Vo+'i Que^ Hu+o+ng ", "34 na(m Tuo^?i Tre? Le^n DDu+o+`ng" cho na(m 1999.

* Nha.c si~ Tra^`n quang Ha?i du+. ho^.i nghi. quo^'c te^' a^m nha.c ta.i Hiroshima (Nhu+.t Bo^?n). Nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i du+. ho^i. nghi. nha.c co^? truye^`n ta.i Hiroshima (Nhu+.t Bo^?n) tu+` 18 to+'i 25 tha'ng 8,1999 vo+'i tu+ ca'ch chuye^n gia nha.c A' cha^u, dda.i die^.n xu+' Pha'p, va` co' ddo.c ba`i tham lua^.n ve^` nha.c di ta?n Vie^.t Nam tu+` 1975. DDa^y la` la^`n dda^`u tie^n ta.i mo^.t ho^.i nghi., nha.c di ta?n Vie^.t nam ddu+o+.c no'i to+'i tru+o+'c 700 nha` nghie^n cu+'u nha.c da^n to^.c cu?a tre^n 100 quo^'c gia. A^u ddo' cu~ng la` mo^.t di.p may dde^? cho mo.i ngu+o+`i bie^'t the^m ve^` mu+'c sa'ng ta'c cu?a ca'c nha.c si~ Vie^.t Nam ta.i ha?i ngoa.i tu+` 25 na(m nay. Ngoa`i ra nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i co`n tri`nh die^~n ta.i Tokyo( 27 tha'ng 8), thuye^'t tri`nh ve^` ha't ddo^`ng song thanh ta.i tru+o+`ng dda.i ho.c Sendai (ca'ch Tokyo 300km ve^` phi'a Ba('c), va` tri`nh die^~n ta.i trung ta^m va(n ho'a ti?nh Sendai (29 tha'ng 8).

Tha'ng 9, 1999
*Nga`y 12 tha'ng 9, dde^m nha.c thi'nh pho`ng Tra^`n Duy DDu+'c ddu+o+.c to^? chu+'c ta.i nha` ha`ng Emerald Bay, tha`nh pho^' Santa Ana. Tra^`n Duy DDu+'c vie^'t nha.c ra^'t so+'m tu+` na(m 18 tuo^?i. Ba`i "Su+ ddoa`n 3 kho^ng qua^n ha`nh khu'c" ddu+o+.c cho.n la`m ba`i ca cha'nh thu+'c cu?a Su+ ddoa`n 3 Kho^ng qua^n. Anh co`n sa'ng ta'c nhie^`u ti`nh khu'c nhu+ "Khu'c Mu+a Sa^`u", "Tan Theo Nga`y Na('ng Vo^.i", vv... Rie^ng ca khu'c "Trong Tay Tha'nh N" Co' DDo+`i Ta" kho^ng chi? o+? ha?i ngoa.i ma` ngay thi'nh gia? trong nu+o+'c cu~ng thi'ch.

*Nu+~ ca si~ Thu Ha` ra ma('t Kie^`u Ca ta.i Paris
O^ng Hoa`ng DDi`nh Tuye^n (Tha`nh Le^~) va` ba` Thanh Tuye^`n ddu+'ng ra to^? chu+'c va`o nga`y chu? nhu+.t 26 tha'ng 9, 1999 va`o lu'c 14gio+`30 ta.i Institut Franco-vietnamien ma` BS Nguye^~n Ngo.c Quy` hie^.n giu+~ chu+'c gia'm ddo^'c , mo^.t chu+o+ng tri`nh gio+'i thie^.u nu+~ ca si~ Thu Ha` (cu~ng la` ba'c si~ y khoa) tu+` Hoa Ky` sang Pha'p dde^? ra ma('t ca'c CD ve^` Kie^`u : ddo.c tho+, nga^m tho+ va` ha't tho+. Nhie^`u ngu+o+`i dde^`u bie^'t la` nu+~ ca si~ Thu Ha` tru+o+'c tha^.p nie^n 70 o+? Saigon o+? trong nho'm tam ca DDo^ng Phu+o+ng (vo+'i Ho^`ng Va^n), co' thu+.c hie^.n mo^.t cuo^'n ba(ng da^n ca ba mie^`n. Tu+` ddo' tro+? ddi kho^ng ai nghe no'i to+'i Thu Ha`. Ro^`i ca'ch nay va`i na(m, Thu Ha` ta'i xua^'t hie^.n trong co^.ng ddo^`ng va` na(m 1999 xua^'t ba?n 2 CD ve^` Kie^`u, ddo'ng go'p va`o trong vu+o+`n va(n nghe^. Vie^.t nam ha?i ngoa.i mo^.t tie^'ng ha't tu+o+?ng dda~ chi`m trong que^n la~ng. Chu+o+ng tri`nh va(n nghe^. co' su+. tham du+. cu?a nu+~ nha.c si~ Phu+o+ng Oanh, ca'c nu+~ ca si~ Thanh Thanh, Julia Thanh, nam ca si~ Thanh Phong. Tre^n 150 ngu+o+`i thuo^.c gio+'i ye^u nha.c va` tho+ dde^`u dde^'n du+. cha^.t ca? pho`ng ho^.i.

* Chie^`u 26 tha'ng 9, Tha`nh DDu+o+.c va` Phu+o+.ng Lie^n, ddo^i nghe^. si~ lu+`ng danh ca?i lu+o+ng dda~ ta'i ngo^. cu`ng kha'n gia? qua mo^.t tri'ch ddoa.n tuo^`ng "O^ng Co` Qua^.n 9"trong chu+o+ng tri`nh video Paris by Night "Gia~ tu+` the^' ky? 20"cu?a Thu'y Nga thu+.c hie^.n ta.i tha`nh pho^' Long Beach.

Tha'ng 10, 1999
Ki.ch Lo^`ng DDe`n DDo? cu?a Nguye^~n Minh Phu+o+ng ta.i Cali
Nga`nh ki.ch nghe^. so^'ng ngoi ngo'p o+? ha?i ngoa.i tu+` suo^'t hai mu+o+i qua. Ma~i to+'i na(m 1995, Vu~ Ha. va` Nguye^~n Minh Phu+o+ng , hai dda.o die^~n to^'t nghie^.p tru+o+`ng ki.ch nghe^. cu?a tru+o+`ng quo^'c gia a^m nha.c Saigon tha`nh la^.p ki.ch ddoa`n Vie^.t Nam va` tu+` ddo' mo^~i na(m dde^`u tri`nh la`ng mo^.t v" ki.ch va` la`m so^'ng la.i mo^.t pha^`n na`o bo^. mo^n nghe^. thua^.t bi. la~ng que^n. Tu+` Lo^i Vu~, DDoa.n Tuye^.t, Sa^n kha^'u ve^` khuya, dde^'n La' Sa^`u Rie^ng, ta^'t ca? ca'c vo+? ki.ch co' te^n Nguye^~n Minh Phu+o+ng dde^`u thu hu't ra^'t ddo^ng kha'n gia? . DDa(.c ddie^?m cu?a Nguye^~n Minh Phu+o+ng la` dda`o ta.o nhu+~ng ca si~ tha`nh ki.ch si~ va` anh dda~ tha`nh co^ng vo+'i Nha^.t Ha., Vu~ Khanh, Phi Khanh, Die^~m Lie^n, A'i Va^n, va` mo+'i dda^y vo+'i Phi Nhung trong vai Die^.u cu?a vo+? La' Sa^`u Rie^ng . Trong vo+? ki.ch Lo^`ng DDen DDo?, anh ddu+a ca'c ca si~ Kha'nh Ha`, To^ Cha^'n Phong, NC Loan Cha^u, Ye^'n Vi, Tru+o+ng Minh Hoa`ng sang li~nh vu+.c ki.ch ddo'ng chung vo+'i Thanh Lan, Phu+o+.ng Lie^n, Anh Du~ng, La^m Hu`ng , va` Va(n Chung, Hu+o+ng Huye^`n.

* Nga`y 24 tha'ng 10 ta.i Hi' vie^.n tru+o+`ng dda.i ho.c El Camino college, Torrance, California, ddo^i nghe^. si~ Kha('c Chi' va` Ngo.c Bi'ch dda~ la`m vinh danh ne^`n nha.c Vie^.t da^n to^.c qua ta`i tri`nh die^~n ddo^.c dda'o vo+'i ca'c nha.c si~ dda(.c thu` cu?a da^n to^.c Vie^.t nhu+ dda`n ba^`u, sa'o tre dda(.c bie^.t vo+'i ba ngu+o+`i tho^?i "chia ho+i" (shared air), hay cu?a ca'c sa('c to^.c mie^`n nu'i nhu+ dda`n tru+ng, dda`n ko+ ni', dda`n pa pung.

Tha'ng 11, 1999
*Sa'ch nha.c Cao DDa`i ra ma('t ta.i Paris
Ban dda.o su+? Cao DDa`i A^u Cha^u ra ma('t Ta^m Kinh Thie^`n DDa.o (nha.c Cao DDa`i) va`o lu'c 14 gio+` nga`y chu? nhu+.t 5 tha'ng 12, 1999 ta.i vie^.n DDo^ng Nam A' (Institut de l'Asie du Sud-Est), 269 rue Saint Jacques, 75005 Paris. Trong buo^?i ra ma('t sa'ch do nha.c si~ Xua^n Lo^i ky' a^m, GS Tra^`n Va(n Khe^ no'i chuye^.n ve^` "Ne^`n ta?ng a^m nha.c Cao DDa`i".

*Nu+~ nha.c si~ Quy`nh Ha.nh vo+'i chu+o+ng tri`nh 33 na(m ca nha.c da^n to^.c
DDe^? ky? nie^.m 33 na(m phu.ng su+. nha.c da^n to^.c, ba?o ve^. va(n ho'a, pha't trie^?n a^m nha.c co^? truye^`n Vie^.t Nam, lo+'p nha.c Que^ Hu+o+ng va` Quy`nh Ha.nh to^? chu+'c mo^.t chu+o+ng tri`nh tri`nh die^~n nha.c da^n to^.c Vie^.t Nam, dda(.c bie^.t co' tha?o lua^.n va` trie^?n la~m tranh a?nh, ta`i lie^.u ve^` nha.c Vie^.t Nam va`o nga`y thu+' ba?y 27 tha'ng 11, 1999 ta.i thi'nh ddu+o+`ng nha` tho+` Saint Hyppolytte , 27 avenue de Choisy, 75013 Paris.

*Chie^`u "Ho^`n Tho+ Ca'nh Nha.c" ta.i Paris
Thu+ vie^.n Die^n Ho^`ng to^? chu+'c ta.i vie^.n DDo^ng Nam A', 269 rue Saint Jacques, 75005 Paris, va`o lu'c 15gio+` chu? nhu+.t 14 tha'ng 11, 1999 vo+'i ca khu'c ddu+o+.c me^'n mo^. cu?a nha.c si~ Pha.m DDi`nh Chu+o+ng, Anh Ba(`ng, Tri.nh Co^ng So+n, Vu~ Tha`nh An, Ngo^ Thu.y Mie^n cu`ng nhu+~ng sa'ng ta'c mo+'i cu?a Pha.m Phu+o+ng Khanh, Ngo^ Ca`n Chie^'u, Die^n Thu.y, Le^ Nhu+ Quo^'c Kha'nh, Nguye^~n DDu+'c, Linh Quang, qua ca'c gio.ng ha't cu?a Phu+o+ng Khanh, Anh Thy, DDa(ng Sie^u, Linh Quang, Quy`nh Ha.nh, Le^ Hoa`i Anh, Nguye^~n DDu+'c, Xua^n Tha`nh, Phu+o+ng Anh. Buo^?i ha't du+o+i' hi`nh thu+'c "ngo^`i ha't cho nhau nghe" dda~ thu hu't ra^'t ddo^ng kha'n gia? Vie^.t tre?. Mo^.t chu+o+ng tri`nh tha`nh co^ng ve^` no^.i dung ( khuye^'n khi'ch ca'c ta`i na(ng tre? sa'ng ta'c ma.nh ho+n), ve^` so^' kha'n gia? (pho`ng cha^.t ca? ngu+o+i`). Hi`nh thu+'c na`y ra^'t dda'ng ddu+o+.c khuye^'n khi'ch vi` ca'c ba.n tre? co' y' thu+'c ve^` su+. ba?o lu+u va(n ho'a da^n to^.c .

*Nga`y 6 tha'ng 11, 1999, nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i ddu+o+.c mo+`i no'i chuye^.n tre^n dda`i pha't thanh France Musique cu?a dda`i pha't thanh Pha'p tu+` 8gio+` 10to+'i 8gio+` 30 trong chu+o+ng tri`nh "Violons d'Ingres" dde^? no'i ve^` khi'a ca.nh kha'c thu+o+`ng ve^` ha't hai gio.ng, la`m ca'ch na`o dde^? luye^.n ky~ thua^.t ve^` gio.ng va` ky~ thua^.t dda`n mo^i.

*Tu+` 11 to+'i 21 tha'ng 11, 1999, Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n lu+u die^~n mo^.t vo`ng dda?o La Reunion (ca.nh Madagascar)vo+i' mo^.t chu+o+ng tri`nh ra^'t na(.ng ve^` tri`nh die^~n. Chi? trong vo`ng 10 na`y, ddo^i nghe^. si~ dda~ die^~n 10 buo^?i gio+'i thie^.u nha.c Vie^.t cho ca'c tru+o+`ng tie^?u ho.c va` trung ho.c ta.i ca'c ti?nh Saint Denis, Sainte Marie, Saint Pierre, Saint Clotilde, Sainte Suzanne, La Possession, Saint Louis. Ngoa`i ra co`n co' hai buo^?i ta.i tru+o+`ng quo^'c gia a^m nha.c o+? Saint Denis va` Saint Pierre, pho`ng cha^.t ni'ch ca? ngu+o+i`. Nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i co`n thuye^'t tri`nh ta.i tru+o+`ng dda.i ho.c La Re'union tru+o+'c 70 sinh vie^n ngo^`i nghe, pha' ky? lu.c ve^` so^' ngu+o+`i tham du+. . DDa`i pha't thanh (RFO) va` dda`i truye^`n hi`nh ddi.a phu+o+ng (RFO, va` Antenne Re'union) co' mo+`i ddo^i nghe^. si~ na`y pho?ng va^'n tru+.c tie^'p, la`m ta^'t ca? la` mo^.t chu+o+ng tri`nh nha.c so^'ng cho dda`i pha't thanh , va` 4 chu+o+ng tri`nh cho dda`i truye^`n hi`nh (RFO va` Antenne Re'union). Trong di.p na`y Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n ddu+o+.c ho^.i AOAVN (Amicale des Originaires et Amis du Vietnam / Ho^.i A'i Hu+~u Ngu+o+`i Go^'c Vie^.t va` Ba.n cu?a Vietnam) mo+`i a(n co+m ta.i ho^.i qua'n. Co' ga(.p do`ng do~i vua Tha`nh Tha'i va` Duy Ta^n. Ho. cho bie^'t la` co' ngu+o+`i ddang thu+.c hie^.n mo^.t CDRom ve^` vua Duy Ta^n, cu~ng nhu+ se~ co' mo^.t quye^?n sa'ch no'i ve^` vua Duy Ta^n.

Trong hai nga`y 26 va` 27 tha'ng 11, Tra^`n Quang Ha?i thuye^'t tri`nh va` da.y ha't ddo^`ng song thanh ta.i tha`nh pho^' Lannion (vu`ng Bretagne). Tre^n 350 ngu+o+`i dde^'n nghe ta.i ra.p Le Carre' Magique va` 30 ngu+o+`i ho.c ha't. Ba'o chi' pho?ng va^'n va` dda(ng ba`i tu+o+`ng thua^.t ve^` bie^'n co^' a^m nha.c na`y.

Tha'ng 12, 1999
*Nga`y 10 tha'ng 12, Tra^`n Quang Ha?i ddu+o+.c vie^.n ba?o ta`ng nghe^. thua^.t A' cha^u (Muse'e des Arts Asiatiques / Museum of Asian Arts) o+? tha`nh pho^' Nice (vu`ng French Riviera) mo+`i dde^? da.y ve^` nghe^. thua^.t go~ muo^~ng cho 100 tre? em, va` da.y ha't ddo^`ng song thanh cho 50 ngu+o+i` lo+'n .

*Nga`y 11 tha'ng 12, ta.i ti?nh Cannes, va` nga`y 12 tha'ng 12 ta.i Trung ta^m Mandapa o+? Paris, Tra^`n Quang Ha?i ddie^`u khie^?n hai lo+'p ho.c ha't ddo^`ng song thanh vo+'i ga^`n 100 ho.c tro` .

*Nga`y 13 tha'ng 12, Tra^`n Quang Ha?i ddu+o+.c UNESCO mo+`i gio+i' thie^.u chu+o+ng tri`nh ha't nha.c co^? cu?a xu+' Kalmoukia (Trung A') ta.i ho^.i tru+o+`ng UNESCO, Place Fontenoy, Paris qua^.n 7.

*Nga`y 18 tha'ng 12, vo+'i tu+ ca'ch la` ngu+o+`i ddo+~ dda^`u cu?a dda.i ho^.i,Tra^`n Quang Ha?i chu? to.a buo^?i ra ma('t cu?a dda.i ho^.i lie^n hoan ve^` gio.ng Au Fil de la Voix (Theo do`ng Gio.ng) ta.i tha`nh pho^' Perouges (ca'ch Paris 500km ve^` phi'a Nam). Chu+o+ng tri`nh go^`m ca'c the^? loa.i gio.ng trong nha.c co^? ddie^?n, trung co^?, nha.c co^? truye^`n ngoa`i A^u cha^u, va` nha.c ca^.n dda.i.

* Nga`y 20 tha'ng 12, Tra^`n Quang Ha?i tham lua^.n ve^`gia'o du.c a^m nha.c co^? truye^`n ngoa.i A^u cha^u pho^? bie^'n va`gia?ng da.y cho tre? em A^u cha^u ta.i ho^.i tru+o+`ng UNESCO, 153 dda.i lo^. Suffren, Paris qua^.n 7 tru+o+'c 1.000 dda.i bie^?u cu?a ca'c quo^'c gia ho^.i vie^n dde^? dde^`nghi. mo^.t phu+o+ng pha'p gia'o du.c a^m nha.c nha.c A' cha^u trong chu+o+ng tri`nh gia'o du.c a^m nha.c ta.i Ta^y phu+o+ng .

*Nga`y 26 to+'i 28 tha'ng 12, Tra^`n Quang Ha?i ddi sang Roma (Y' DDa.i Lo+.i) dde^? ga(.p ca'c gia'm kha?o kha'c cu?a cuo^.c thi Mo^.t ba`i ha't ho`a bi`nh cho the^' gio+'i tha?o lua^.n ve^` the^? thu+'c cha^'m thi va` tuye^?n lu+.a ca'c ba`i du+. thi. Co' ta^'t ca? la` 200 ba`i ddu+o+.c cho.n va`o ba'n ke^'t trong so^' ha`ng nghi`n ba`i go+?i to+'i du+. thi tu+` 120 quo^'c gia ho^.i vie^n cu?a ho^.i ta'c quye^`n. Nga`y cha^'m thi chung ke^'t se~ ddu+o+.c to^? chu+'c ta.i Roma va`o nga`y 3 tha'ng 9, 2000.

*Tha`nh Le^~ to^? chu+'c chu+o+ng tri`nh tri`nh die^~n a'o da`i ta.i nha` ha`ng La Chine Massena, Paris qua^.n 13 trong dde^m giao thu+`a Te^'t Du+o+ng Li.ch (31 tha'ng 12) vo+'i pha^`n va(n nghe^. a' cha^u (Nguye^.t A'nh, Va(n Ta^'n Pha'p, Thanh Thanh, Sosoeuveun cu?a Cao Mie^n, Stephanie cu?a Pha'p) do nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i ddie^`u khie^?n chu+o+ng tri`nh.

Gia?i thu+o+?ng sa'ng ta'c a^m nha.c na(m 2000 do ho^.i Y si~ Vie^.t Nam to^? chu+'c ta.i Pha'p Nha(`m mu.c ddi'ch thu'c dda^?y sa'ng ta'c a^m nha.c , ho^.i y si~ Vie^.t Nam ta.i Pha'p ha^n ha.nh mo+`i ca'c ba.n tham du+. ky` thi sa'ng ta'c a^m nha.c na(m 2000 vo+'i ca'c the^? le^. sau dda^y :

  1. Ta'c gia? kho^ng ddu+o+.c qua' 40 tuo^?i, ddang so^'ng ta.i A^u cha^u.
  2. Sa'ng ta'c mo+'i , chu+a ai ha't.
  3. The^? loa.i: ba`i du+. thi co' the^? chi.u a?nh hu+o+?ng nha.c ngu~ cung hay hoa`n toa`n Ta^y phu+o+ng.
  4. Sa'ng ta'c lo+`i, y' tu+' cha^n tha^.t, la`nh ma.nh .
  5. Ba?n nha.c co' the^? do hai ngu+o+`i soa.n. Mo^.t ngu+o+i` soa.n nha.c, mo^.t ngu+o+i` vie^'t lo+`i.
  6. No^.p ba`i tru+o+'c nga`y 15 tha'ng 12, 1999 (go+?i 6 ba?n cho ban gia'm kha?o qua bu+u ddie^.n)
  7. Trao gia?i: Te^'t Canh Tha^n (na(m 2000)
  8. Gia?i nhu+'t: 500 Euros (khoa?ng 3300FF), gia?i nhi`: 300 Euros (khoa?ng 2000 FF), gia?i ba: 200 Euros ( khoa?ng 1300 FF). Nhu+~ng ba`i ddu+o+.c gia?i se~ ddu+o+.c tri`nh die^~n. Mo^.t so^' ba`i se~ ddu+o+.c tuye^?n cho.n ne^'u ho^.i ddu? so^' lu+o+.ng va` pha^?m cha^'t ca^`n thie^'t.
  9. Ban tuye^?n cho.n: ca si~ Ba.ch Ye^'n, nha.c si~ Le^ Tha`nh DDo^ng, nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i (cha'nh chu? kha?o), nha.c si~ Tri.nh Hu+ng, nha.c si~ Le^ Mo^.ng Nguye^n, nha.c si~ Nguye^~n Duy Thie^.n.
  10. To^? chu+'c ky~ thua^.t:O^ng Bu`i Xua^n Quang - nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i Tho+ tu+` va` ba`i vo+? xin go+?i: O^ng Bu`i Xua^n Quang, 22 rue Boussingault, 75013 Paris ; dt & fax: (33-1) 45 89 58 32. E-mail: buixuan@club-internet. Buo^?i pha't gia?i thu+o+?ng du+. tru` va`o nga`y 29 tha'ng 1,2000 ta.i Paris nha^n di.p ho^.i Y si~ Vie^.tNam do BS Tra^`n Quang Lo^.c la`m chu? ti.ch to^? chu+'c mo^.t chu+o+ng tri`nh ga^y quy~ giu'p ddo^`ng ba`o bi. na.n lu.t mie^`n Trung.
Mo^.t thoa'ng va(n nghe^. ta.i U'c

Hie^.n tu+o+.ng la. be^n xu+' U'c la` nghe^. thua^.t ca?i lu+o+ng ddu+o+.c pha't trie^?n ma.nh ho+n hai cha^u My~ va`cha^u A^u.

Ddoa`n Hoa The^' He^. tri`nh die^~n va`o nga`y 27 tha'ng 2, 1999, ta.i mo^.t Tru+o+`ng Trung ho.c o+? tha`nh pho^' Cabramatta vo+? tuo^`ng To^ A'nh Nguye^.t, mo^.t vo+? tuo^`ng ra^'t ddu+o+.c u+a thi'ch trong gio+'i bi`nh da^n mie^`n Nam. Sau ma^'y chu.c na(m vo+? tuo^`ng ddu+o+.c du+.ng tro+? la.i tre^n dda^'t U'c vo+'i ca'c ta`i na(ng ta`i tu+? va` chuye^n nghie^.p cu?a ddoa`n Hoa The^' He^. go^`m 4 nghe^. si~ chuye^n nghie^.p la` Ba?o Trang,My~Linh, Thanh Lam, va`Ngo.c Ha` vo+'i su+. co^.ng ta'c cu?a ca'c nghe^. si~ nghie^.p du+ nhu+ Thu'y Vi, DDan Phu+o+.ng, Tru+o+ng Co^ng, Hoa`ng Tha^n, Xua^n Quang, PHu'c Ta^m,Hoa`ng DDo^ng, va` Quo^'c Vinh.

Vo+? tuo^`ng "Vo+. va` Ti`nh" do Tru'c Qua^n vie^'t va` dda.o die^~n va` do ga'nh Hoa Anh DDa`o tri`nh die^~n va`o nga`y 20 tha'ng 6,1999 ta.i tha`nh pho^' Bankstown vo+'i so^' kha'n gia? ho+n 400 ngu+o+`i. So^' nghe^. si~ kha' ddo^ng, vo+'i hai nghe^. si~ ru+o+`ng co^.t la` Minh Tho^ng va` Ngo.c Ha` cu`ng vo+'i Thanh Ta^m, Ngo.c Thanh,My~Linh, Ha` Nam, Ngo.c Dung. Da`n nha.c vo+'i nhie^`u nha.c khi' nhu+ ghi ta mo'c phi'm, vi~ca^`m , dda`n xe^'n, dda`n tranh, organ vo+'i ca'c nha.c si~ Thanh Xua^n, Hai khie^n, Quy' Minh, Ngo.c Anh, va` Anh Tua^'n. Tru'c Qua^n dda~ vie^'t 4 vo+? tuo^`ng ca?i lu+o+ng ddu+o+.c tri`nh die^~n trong ma^'y na(m qua. Tru+o+'c ddo' va`i tha'ng, ddoa`n Hoa Anh DDa`o dda~ du+.ng mo^.t vo+? tuo^`ng no^?i tie^'ng "Tu+o+'ng Cu+o+'p Ba.ch Ha?i DDu+o+`ng" theo hoa`n ca?nh mo+'i o+? U'c cha^u do co^ Tru'c Qua^n bie^n soa.n . Co^.ng ddo^`ng Vie^.t Nam o+? U'c cha^u thi'ch ca?i lu+o+ng va` nho+` va^.y ma` nga`nh ca?i lu+o+ng co' dda^'t du.ng vo~ va` co' kha'n gia? dde^? thu+o+?ng thu+'c .

Ngoa`i ra mo^.t khi'a ca.nh kha'c cu?a nghe^. thua^.t sa^n kha^'u do nghe^. si~ Vie^.t Nam o+? U'c ddu+o+.c pha't trie^?n la` ki.ch no'i vo+'i die^~n vie^n U'c ddo'ng tuo^`ng Vie^.t Nam. Vo+? "Cho+. DDo+`i"(Market of Lives) do Le^ Quy' DDu+o+`ng vie^'t va` dda.o die^~n. Le^ Quy' DDu+o+`ng, mo^.t nha`vie^'t ki.ch go^'c Vie^.t, du+.ng vo+? tuo^`ng na`y ba(`ng tie^'ng Anh dde^? die^~n ta.i Belvoir Street Theater ta.i tha`nh pho^' Sydney va`o cuo^'i na(m 1998. Vo+? tuo^`ng no'i le^n su+. u+o+'c muo^'n cu?a da^n Vie^.t Nam ddu+o+.c tha^'y mo^.t cuo^.c so^'ng mo+'i to^'t dde.p ho+n cu?a dda^'t nu+o+'c sau nhie^`u na(m chie^'n tranh. Ta^'t ca? die^~n vie^n dde^`u la` ngu+o+`i U'c. Ta'c gia? chi? muo^'n cho tha^'y ra(`ng ngu+o+`i o+? U'c vo+'i va(n ho'a dda da.ng, co' the^? cu`ng nhau chia xe? gia`u va` nghe`o, ha.nh phu'c va` ddau kho^? dde^? cu`ng nhau xa^y du+.ng xu+' U'c the^m tu+o+i dde.p .

Vo+? ki.ch "Dragon's Lair" (Hang Ro^`ng) do Thanh Vu~ dda.o die^~n va` do David Nguye^~n vie^'t, dda~ chie^'m gia?i thu+o+?ng 1999 Australian Award. Vo+? na`y ddu+o+.c du+.ng trong khung ca?nh cu?a phong tra`o gia'o du.c xi`ke trong co^.ng ddo^`ng Vie^.t Nam o+? tie^?u bang Victoria, U'c cha^u. Tuo^`ng vie^'t ve^`mo^.t ngu+o+`i me. ddo^.c tha^n(do nu+~ ca si ~ Minh Ha` thu? vai) va` mo^.t ddu+'a con tho^ng minh va` de^~ da.y dda~ bo? xi`ke sau nhie^`u kho' kha(n trong cuo^.c ddo+`i. Ki.ch "Hang Ro^`ng" ddu+o+.c tri`nh die^~n dda^`u tie^n ta.i ho^.i tru+o+`ng cu?a nha` tho+` o+? ti?nh Footscray (ngoa.i o^ Melbourne) va`o tha'ng 9, 1998, va` sau ddo' hai la^`n die^~n nga`y 19 tha'ng 2, 1999, va` 7 tha'ng 3, 1999.

Ve^`ta^n nha.c, Quo^'c Ha?i va` Ba?o Kha'nh dda~ ti'ch cu+.c to^? chu+'c nhie^`u la^`n ta.i ca'c tha`nh pho^' lo+'n nhu+ Cabramatta, Bankstown (thuo^.c New South Wales), Melbourne, Footscray, Brisbane, vv.... Nga`y 7 tha'ng 5, 1999, Quo^'c Ha?i dda~ cu`ng Ngo.c DDu+'c, Ba?o Kha'nh ddo'ng ki.ch vui, Tha`nh Co^ng va` Ho^`ng Su+o+ng trong mo^.t ta^'u ha`i. Nu+~ca si~ So+n Ca ( lu'c tru+o+'c o+? Cali, nay theo cho^`ng sang sinh so^'ng ta.i U'c cha^u), Anh Thu, Danny vo+'i ca'c ca khu'c linh ddo^.ng , Thanh Hie^`n (vu~), Ngo.c Hie^`n (ban nha.c ki'ch ddo^.ng)ta.o tha`nh mo^.t chu+o+ng tri`nh nha.c mo+'i so^'ng ddo^.ng .

Nho'm "Nga`y DDo' Chu'ng Mi`nh"do Xua^n Hu+o+ng ddie^`u khie^?n, thu+.c hie^.n mo^.t chu+o+ng tri`nh "Thu+? Ha't Cho Ngu+o+`i" va`o nga`y 15 tha'ng 5, 1999 ta.i Bankstown (ngoa.i o^ Sydney) vo+'i ho+n 20 ca khu'c ta^n nha.c qua ca'c gio.ng ha't cu?a ca'c nghe^. si~ no^?i tie^'ng ddi.a phu+o+ng nhu+ Hoa`ng Ngo.c Tua^'n, Phu+o+.ng Mai, DDa(.ng Hue^. Hie^`n, Minh Trang, Thanh Va^n, Vu~ Hu`ng , Ngo.c Linh, tam ca Sydney vo+'i A'i Phu+o+.ng, DDan Phu+o+.ng, va` Tu+o+`ng Vi.

Carnivale 99 la`mo^.t hie^.n tu+o+.ng a^m nha.c ddu+o+ng dda.i no^?i tie^'ng nhu+'t xu+' U'c. Na(m 1999, dda.i ho^.i a^m nha.c ddu+o+ng dda.i ddu+o+.c to^? chu+'c ta.i Sydney va`o thu+' ba?y 11 tha'ng 9, 1999. Ngoa`i chu+o+ng tri`nh quan tro.ng ta.i nha` ha't Con So` (Sydney Opera House), mo^.t buo^?i tri`nh die^~n dda`n guitar flamenco, co^? ddie^?n hay hie^.n dda.i .Ngoa`i ca'c danh ca^`m Luis Grimaidi (go^'c Argentina), Victor Martinez Parada (go^'c Chile), mo^.t nha.c si~ guitar go^'c Vie^.t, Hoa`ng Ngo.c Tua^'n, dda~ co' ma(.t trong buo^?i tri`nh die^~n dda`n guitar. Hoa`ng Ngo.c Tua^'n, huy chu+o+ng Va`ng dda`n guitar o+? Vie^.t Nam dda^`u tha^.p nie^n 80, to+'i U'c ty. na.n va` ho.c the^m mo^n da^n to^.c nha.c ho.c va` trie^'t ly' Ta^y Phu+o+ng ta.i University of New England, mo^n nha.c ho.c va` gia'o du.c âm nha.c ta.i University of New South Wales. Hie^.n Hoa`ng Ngo.c Tua^'n ddang hoa`n ta^'t lua^.n a'n tie^'n si~ a^m nha.c ta.i tru+o+`ng dda.i ho.c New South Wales. Trong buo^?i gio+'i thie^.u nha.c mo+'i na`y , Hoa`ng Ngo.c Tua^'n soa.n ho`a a^m theo kie^?u mo+'i cho ca'c ba`i da^n ca Vie^.t Nam va` dda`n guitar nhu+~ng sa'ng ta'c cu?a anh vo+'i a^m hu+o+?ng Vie^.t Nam qua ngo^n ngu+~ a^m nha.c U'c cha^u. DDu+o+.c bie^'t la` nha.c si~ Hoa`ng Ngo.c Tua^'n dda~ vie^'t tre^n 500 nha.c pha^?m va` cu~ng la`mo^.t ca si~co' gio.ng ha't tha^.t truye^`n ca?m .

Nha` dda.o die^~n Tra^`n Anh Hu`ng hoa`n ta^'t cuo^'n phim thu+' ba "A la Verticale de l'e'te' " ta.i Vie^.t Nam.

Bo^'n na(m sau cuo^'n phim "Cyclo", dda.o die^~n Tra^`n Anh Hu`ng vu+`a hoa`n ta^'t cuo^'n phim mo+'i te^n la` " A la verticale de l'e'te' ",cuo^'n phim dda^`u tie^n ddu+o+.c thu+.c hie^.n ta.i Ha` no^.i. Cuo^'n phim "Cyclo" , gia?i su+ tu+? va`ng dda.i ho^.i phim o+? Venise na(m 1995, dda~ bi. chi'nh quye^`n Ha` no^.i ca^'m kho^ng cho chie^'u ta.i Vie^.t Nam. Ho. cho ra(`ng cuo^'n phim ke^? la.i cuo^.c ddo+`i mo^.t anh phu xi'ch lo^ ta.i Saigon bie^'n tha`nh tu+o+'ng cu+o+'p sau khi bi. ma^'t ca('p phu+o+ng tie^.n la`m a(n dda~ cho tha^'y nhu+~ng hi`nh a?nh tie^u cu+.c cu?a xa~ ho^.i Vie^.t Nam.

Sau 9 tha'ng "da`n xe^'p " nha` dda.o die^~n Tra^`n Anh Hu`ng ddu+o+.c phe'p tro+? la.i Vie^.t nam va`o tha'ng 5, 1999 dde^? quay mo^.t cuo^'n phim mo+'i vo+'i ca'c die^~n vie^n Vie^.t Nam nhu+ Nhu+ Quy`nh, Le^. Khanh. Vo+. cu?a Tra^`n Anh Hu`ng, To^n Nu+~ Ye^n Khe^, thu? vai co^ em u't trong ba chi. em va` Hu`ng cu~ng ddo'ng vai nho? trong phim . Co^'t chuye^.n ddu+o+.c du+.ng no'i ve^` mo^.t dda.o die^~n Vie^.t Nam o+? ha?i ngoa.i ve^` Vie^.t Nam so^'ng mo^.t tha'ng o+? Ha` no^.i trong mo^.t gia ddi`nh trung lu+u dde^? nhi`n tha^'y ca'c bo^. ma(.t cu?a xa~ ho^.i Vie^.t Nam hie^.n ta.i o+? Ha` No^.i. Sau 62 nga`y quay, du+o+'i su+. kie^?m soa't cha(.t che~ cu?a mo^.t ca'n bo^. kie^?m duye^.t, cuo^'n phim ba('t dda^`u ddu+o+.c ra'p no^'i va` se~ ddu+o+.c tri`nh chie^'u va`o cuo^'i na(m nay hay dda^`u na(m to+'i.

Tie^'ng ha't Ba.ch Ye^'n vo+'i mo^.t ddoa.n ba`i ru con Vie^.t Nam trong phim qua?ng ca'o xe ho+i Peugeot. Tu+` ho^`i thu+' hai 20 tha'ng 9 tro+? ddi to+'i 3 tha'ng 10, 1999, phim qua?ng ca'o xe ho+i Peugeot chie^'u tre^n ca'c ma`n a?nh dda`i truye^`n hi`nh Pha'p cu~ng nhu+ trong ca'c ra.p ha't dda~ ddu+o+.c gio.ng ha't cu?a n" ca si~ Ba.ch Ye^'n lo^`ng tie^'ng vo+'i mo^.t ddoa.n ba`i ha't "a^`u o+ vi' da^`u ". Cuo^'n phim ba('t dda^`u vo+'i ca^u: "A^`u o+.....Vi' da^`u ba^`u ca' na^'u canh......Bo? tie^u cho ngo.t .....A^`u o+......". DDa so^' ngu+o+`i Vie^.t dde^`u nga.c nhie^n khi nghe mo^.t ba`i ru con du`ng trong phim qua?ng ca'o xe ho+i Peugeot mo+'i ra. DDo' la` mo^.t nie^`m vui va` ha~nh die^.n cho ne^`n nha.c da^n to^.c Vie^.t Nam.

Nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i xua^'t hie^.n nhie^`u la^`n tre^n ca'c dda`i truye^`n hi`nh va` pha't thanh Pha'p Trong tha'ng 9 , nha.c si~ Tra^`n Quang Ha?i ddu+o+.c mo+`i le^n dda`i pha't thanh Pha'p FRANCE CULTURE va`o nga`y 8 tha'ng 9 dde^? no'i ve^` nha.c DDa.i Ha`n co^? truye^`n va` hie^.n dda.i. Nga`y 14 tha'ng 9, Tra^`n Quang Ha?i no'i ve^` ky~ thua^.t ha't ddo^`ng song thanh va` dda`n mo^i tre^n dda`i pha't thanh FRANCE INTER va` dda~ ddu+o+.c ra^'t nhie^`u go.i ddie^.n thoa.i va` vie^'t tho+ dde^? ho?i ca'ch ho.c ha't hai gio.ng cu`ng mo^.t lu'c nhu+ the^' na`o. Ho^m ddo' co' mo^.t anh ba.n ngu+o+`i Nhu+.t te^n Leo TADAGAWA ddu+o+.c Tra^`n quang Ha?i gio+i' thie^.u dde^? cu`ng anh dda'nh dda`n mo^i song ta^'u ra^'t ddu+o+.c kha'n gia? thi'ch. Ngay` 15 tha'ng 9,anh ddu+o+.c mo+`i le^n dda`i truye^`n hi`nh FRANCE 2 trong chu+o+ng tri`nh CA SE DISCUTE cu?a Jean Luc Delarue, mo^.t chu+o+ng tri`nh thuo^.c loa.i "talk show" ra^'t no^?i tie^'ng be^n Pha'p (co' 7 trie^.u ngu+o+`i xem chu+o+ng tri`nh na`y). Anh dda~ gia?i thi'ch ve^` ky~ thua^.t ha't ddo^`ng song thanh ra sao. Va` da^~n chu+'ng h"u hie^.u ta.o su+. tha'n phu.c tre^n ca'c gu+o+ng ma(.t kha'n gia? va` nh"ng ngu+o+`i kha'ch mo+`i. Ra^'t nhie^`u tho+ tu+` va` ddie^.n thoa.i tu+` kha('p no+i dda~ go.i anh dde^? chung vui hay dde^? ho?i xin ho.c. Nga`y 11 tha'ng 11, anh co`n la` kha'ch mo+`i cha'nh cu?a chu+o+ng tri`nh "Les Derniers Siffleurs de la Gomera" dde^? phe^ bi`nh ky~ thua^.t no'i ba(`ng huy't sa'o cu?a da^n Ta^y Ban Nha ta.i dda?o Canaries, va` tri`nh ba`y mo^.t so^' ky~ thua^.t gio.ng ha't. Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n co`n xua^'t hie^.n trong 4 chu+o+ng tri`nh truye^`n hi`nh tre^n dda?o La Reunion va` hai chu+o+ng tri`nh pha't thanh RFO trong tho+`i gian tu+` 12 to+i' 21 tha'ng 11, 1999.

Sa'ch mo+'i ve^` a^m nha.c Vie^.tNam

To^i chi? lu+.a va`i quye^?n sa'ch tu+o+.ng tru+ng chu+' kho^ng pha?i gio+'i thie^.u ta^'t ca? ve^` nha.c Vie^.t pha't ha`nh trong na(m 1999.

Tru+o+`ng Ky` pha't ha`nh quye^?n Tuye^?n ta^.p nghe^. si~ 4 va`o mu`a xua^n 1999, tie^'p no^'i vie^.c la`m cu?a ba tuye^?n ta^.p tru+o+'c (1996-1998). Vo+'i su+. thu tha^.p ta`i lie^.u ve^` cuo^.c ddo+`i ca'c nha.c si~ , ca si~ Vie^.t nam hie^.n ddang so^'ng ta.i ha?i ngoa.i, Tru+o+`ng Ky` dda~ la`m mo^.t co^ng vie^.c ra^'t dda'ng ddu+o+.c to^n vinh. Quye^?n tuye^?n ta^.p nghe^. si~ 4 co' the^? coi nhu+ la` mo^.t ca^?m nang cho ta^'t ca? ngu+o+`i Vie^.t so^'ng xa que^ hu+o+ng co' sa'ch ddo.c dde^? hie^?u nh"ng ngu+o+i` la`m va(n nghe^. dda~ phu.ng su+. cho nghe^. thua^.t ra sao. Ngoai` ra ca'c nghe^. si~ cu~ng pha?i ca^`n bie^'t nh"ng ngu+o+i` ba.n ddo^`ng nghie^.p cu?a mi`nh hoa.t ddo^.ng nhu+ the^' na`o, sinh so^'ng ta.i dda^u va` ra sao. Co' nh"ng ngu+o+i` dda~ tha`nh danh. Va` cu~ng co' nh"ng ngu+o+`i mo+'i bu+o+'c cha^n va`o nghe^`. Muo^'n bie^'t the^m , co' the^? lie^n la.c vo+i' Tru+o+`ng Ky`,7019 Drolet, Montreal, QC H2S 2T4 , CANADA. DDie^.n thoa.i: (514) 276-4892, fax: (514) 948-2063. E-mail: [email protected].

Adelaida REYES : "Songs of the Caged, Songs of the Free / Music and the Vietnamese Refugee Experience", (Ba`i ca tu`, Ba`i ca tu+. do / Nha.c va` va^'n dde^` ngu+o+`i Vie^.t di ta?n ), nha` xua^'t ba?n Temple University Press, 218 trang, hi`nh a?nh, Philadelphia, Hoa Ky`, 1999.

Ba` Adelaida Reyes, tie^'n si~ âm nha.c Hoa Ky`, ngu+o+`i go^'c Phi lua^.t ta^n, gia'o su+ nha.c ho.c ta.i New Jersey City University. Ba` la` ngu+o+`i tie^`n phong trong vie^.c pha't trie^?n bo^. mo^n dân to^.c nha.c ho.c tha`nh pho^' (urban ethnomusicology) nhu+ mo^.t ddi.a ha.t nghie^n cu+'u (field of study).

15 na(m ve^` tru+o+'c ba` Adelaida Reyes ba('t dda^`u kho+?i su+. nghie^n cu+'u nha.c Vie^.t Nam qua nhu+~ng nha.c si~ Vie^.t so^'ng tre^n dda^'t My~ nhu+ Pha.m Duy, Hoa`ng Thi Tho+, Nguye^~n Thuye^'t Phong, va` mo^.t so^' ca si~ nhu+ Hoa`ng Oanh, Kha'nh Ly, Vie^.t Hu`ng, nha` ba'o, va` pha't ha`nh ba(ng nhu+.a Nam Tra^n dde^? co' mo^.t ca'i nhi`n ve^` sinh hoa.t nha.c Vie^.t tre^n dda^'t My~ (dân ca, ca?i lu+o+ng, ta^n nha.c, cha^`u va(n, nha.c Pha^.t gia'o). Ba` dda~ ddi to+'i nhu+~ng vu`ng co' nhie^`u ngu+o+`i Vie^.t ddi.nh cu+ nhu+ Qua^.n Cam, New Jersey dde^? nghie^n cu+'u cuo^.c so^'ng cu?a ngu+o+`i Vie^.t di ta?n, cu~ng nhu+ ba` co' ddi sang Phi lua^.t ta^n to+'i dda?o Palawan dde^? ti`m hie^?u su+. sinh so^'ng cu?a ngu+o+`i Vie^.t ty. na.n ra sao.

Co' the^? dda^y la` mo^.t quye^?n sa'ch dda`o sa^u khi'a ca.nh mu+'c sinh hoa.t a^m nha.c cu?a ngu+o+`i Vie^.t ta.i Hoa ky` . Ba` dda~ pho?ng vâ'n mo^.t so^' nha.c si~ Vie^.t , ca si~ Vie^.t no^?i tie^'ng, cu~ng nhu+ pho?ng vâ'n anh Tomlinson dde^? bie^'t phu+o+ng pha'p sa?n xua^'t tha^u ba(ng cu?a nghe^. si~ Vie^.t Nam vi` anh Tomlinson thu ba(ng cho ca'c nghe^. si~ Vie^.t Nam tu+` ho+n 20 na(m . Mo^.t nha.c si~ Vie^.t chi? ghi nhu+~ng ho+.p a^m tre^n ba`i ha't, ro^`i giao cho anh Tomlinson ddi kie^'m mo^.t so^' nha.c si~ My~hay Me^~ chuye^n dda`n mu+o+'n dde^? dda'nh nha.c theo mo^.t ho`a a^m cu?a Tomlinson. Chi? co' Hoa`ng Thi Tho+ la` vie^'t ho`a a^m tu+` dda^`u chi' cuo^'i va` ba('t ca'c nha.c si~ dda`n y nhu+ o^ng vie^'t dde^? die^~n ta? ddu'ng y' cu?a o^ng . Nha.c si~ Pha.m Duy co'ca'i may kha'c la` chi'nh o^ng vie^'t nha.c va` lo+`i. Con trai o^ng Duy Cu+o+`ng soa.n ho`a a^m. Mo^.t con trai kha'c Duy Quang co' pho`ng thu. Ca'c con o^ng la` nha.c si~ ban Dreamers, ca'c con Duy Quang, Tha'i Hie^`n,Tha'i Tha?o, re^? Tua^'n Ngo.c tri`nh die^~n, va` con da^u la`m dda.i ly' pha't ha`nh. DDo' la` tru+o+`ng ho+.p duy nhu+'t co' ta'nh ca'ch hoa`n toa`n gia ddi`nh. Thu+' dde^'n, ba` nghie^n cu+'u ve^` nha.c Co^ng Gia'o Vie^.t, nha.c Pha^.t gia'o, nha.c cha^`u va(n, cu~ng nhu+ nha.c dda`n ta`i tu+? co^? nha.c . Mo^~i mo^.t ddi.a ha.t , ba` cho tha^'y mu+'c sinh hoa.t trong co^.ng ddo^`ng nhu+ the^' na`o . Ca'i nhi`n cu?a ba` Reyes ra^'t trung thu+.c, kha'ch quan, cho tha^'y ti`nh tra.ng nha.c Vie^.t pha't trie^?n nhu+ the^' na`o tre^n dda^'t My~, va` tu+o+ng lai cu?a nha.c na`y ra sao.

Dda^y la` mo^.t quye^?n sa'ch bo^? i'ch , giu'p cho ngu+o+`i Vie^.t co' mo^.t kha'i nie^.m ve^` ca'ch sinh so^'ng, ca'ch thu+'c tha^u ba(ng thu+.c hie^.n ca'c ba?n nha.c nhu+ the^' na`o cu?a ca'c nghe^. si~ Vie^.t Nam. Chu'ng ta chi? nghe no'i, hay bie^'t mo^.t ca'ch "mo+ ho^`" ve^` the^' gio+'i nghe^. si~ chu+' chu+a co' di.p chung ddu.ng tha^.t su+. vo+'i ho. Nho+` va`o ta`i lie^.u nghie^n cu+'u cu?a ba` Adelaida Reyes, mo^.t pha^`n su+. tha^.t ddu+o+.c pho+i ba`y ve^` va^'n dde^` thu ba(ng, ba'n ba(ng, "a(n ca('p" ba(ng dde^? thu la.i ba'n,vv..., kho^ng to^n tro.ng ta'c quye^`n. Mo^.t quye^?n sa'ch ca^`n ne^n co' trong ca'c tu? sa'ch dde^? co' mo^.t ca'i nhi`n toa`n die^.n ve^` ngu+o+`i di ta?n mu+u sinh o+? ha?i ngoa.i .

Ngoa`i va^'n dde^` a^m nha.c, ba` Reyes co`n ba`n ve^` vâ'n de^` ty. na.n cu?a ngu+o+`i Vie^.t ta.i Phi Lua^.t Ta^n, va` su+. tha`nh hi`nh cu?a co^.ng ddo^`ng Vie^.t Nam ta.i New Jersey va` Qua^.n Cam cu`ng vo+'i su+. pha't trie^?n cu?a co^.ng ddo^`ng nhu+ la` hai thi' du. ddie^?n hi`nh cho co^.ng ddo^`ng ngu+o+`i Vie^.t no'i chung tre^n xu+' My~ .

Sa'ch ddu+o+.c pha't ha`nh va`o mua` thu 1999, va` co' the^? ho?i mua ta.i Temple University Press, Philadelphia 19122, hay qua : www.temple.edu/tempress. Sa'ch ddu+o+c dda(ng ky' ta.i Library of Congress cu?a Hoa Ky`.

Na.n lu.t mie^`n Trung: co+ ho^.i cho tha^'y nghe^. si~ Vie^.t Nam ha?i ngoa.i ddo'ng go'p ra^'t nhie^`u. Na.n lu.t mie^`n Trung va`o tha'ng 11,1999 dda~ la`m cho toa`n the^? ngu+o+`i Vie^.t trong cu~ng nhu+ ngoa`i nu+o+'c ddau kho^? tru+o+'c thie^n tai. Ca'c nghe^. si~ Vie^.t Nam o+? ha?i ngoa.i dda~ ddo^`ng loa.t ddu+'ng ra hoa(.c to^? chu+'c, hoa(.c tham gia ca'c chu+o+ng tri`nh va(n nghe^. hoa`n toa`n thie^.n nguye^.n dde^? ddo'ng go'p va`o vie^.c go'p tie^`n go+?i ve^` Vie^.t Nam giu'p ddo^`ng ba`o mie^`n Trung bi. ddie^u ddu+'ng vi` co+n lu.t ta`n pha' mu`a ma`ng, nha` cu+?a. Trong so^' nh"ng nghe^. si~ ddo'ng go'p ma` to^i ddu+o+.c bie^'t, nha.c si~ Vo^ Thu+o+`ng trong tho+`i gian to+'i Houston dde^? tha(m ba.n be`, dda~ tu+. ddo^.ng ddo'ng go'p vo+'i so^' CD ba'n ddu+o+.c tre^n 2000 My~ kim, ddu+a he^'t cho ban to^? chu+'c DDe^m Va(n nghe^. "Thu+o+ng ve^` mie^`n Trung" do ca'c ca si~ Phu+o+ng Ho^`ng Ngo.c, Thu.y Mai, Hoa`i So+n, Quang Vinh, Hoa`ng Tu+o+`ng, Huy Ngo.c, Tra^`n Phu'c to^? chu+'c ta.i nha` ha`ng Kim So+n o+? Houston, Hoa Ky` (19 tha'ng 11). Muo^'n bie^'t ro~ chi tie^'t , xin ddo.c ca'c ba'o o+? California (San Diego, Little Saigon, San Jose), o+? Texas, Virginia, va` ca'c ba'o chi' Vie^.t ng" tre^n the^' gio+'i.

Nhu+~ng ngu+o+i` tu+` tra^`n trong na(m 1998-99

Nha` ma.nh thu+o+`ng qua^n co^? nha.c Michel My~ tu+` tra^`n ta.i Pha'p.
Ai co' so^'ng ta.i Paris dde^`u bie^'t o^ng Michel My~ , mo^.t ngu+o+`i ra^'t ye^u nha.c co^?, ye^u ca?i lu+o+ng, dda`n tranh, dda`n ki`m co' tie^'ng trong gio+'i co^? nha.c, ca?i lu+o+ng o+? Pha'p. O^ng dda~ giu'p dd" ra^'t nhie^`u ca'c nghe^. si~ Vie^.t Nam nhu+'t la` ca'c nghe^. si~ ty. na.n trong vie^.c lo gia^'y to+` dde^? co' the^? cu+ ngu. ho+.p pha'p ta.i Pha'p.

Lu'c tho+'i Pha'p thuo^.c , o^ng la`m vie^.c cho chi'nh quye^`n Pha'p ta.i Saigon. Sau hie^.p ddinh Gene`ve, o^ng sang Pha'p tie^'p tu.c la`m vie^.c cho Pha'p cho to+'i hu+u tri'. Khi co' ngu+o+'i Vie^.t ty. na.n sang Pha'p, o^ng dda~ giu'p nhie^`u ngu+o+`i ty. na.n (trong ddo' co' nhie^u` nghe^. si~ ) ddu+o+.c hu+o+?ng quy che^' ty. na.n, ti`m ddu+o+.c vie^.c la`m, nha` cu+?a,vv.... O^ng dda~ ddo'ng go'p cho su+. phu.c hu+ng ca?i lu+o+ng trong giai ddoa.n dda^`u (tu+` 1976 to+'i 1985) o+? Paris. O^ng dda~ ddo+`n trong da`n nha.c dde^.m ca?i lu+o+ng, giu'p cho nghe^. si~ co' no+i tri`nh die^~n, tro+? tha`nh vi. "cu+'u tinh" cho gio+i' ca?i lu+o+ng, mo^.t ma.nh thu+o+`ng qua^n cu?a co^? nha.c Vie^.t Nam, mang la.i cho gio+'i ye^u nha.c co^? nh"ng gia^y phu't e^m dde^`m qua ca'c vo+? tuo^`ng ca?i lu+o+ng quen thuo^.c. Co' the^? no'i ta^'t ca? nghe^. si~ ca?i lu+o+ng (Bi'ch Thua^.n, Hu+~u Phu+o+'c, Tha`nh DDu+o+.c, Hu+o+ng Lan, Chi' Ta^m, Phu+o+.ng Mai, Du~ng Thanh La^m, Hu`ng Cu+o+`ng, Kie^`u Le^. Mai, Tai` Lu+o+ng, Minh DDu+'c, Minh Thanh, Minh Ta^m, Phu+o+ng Thanh va` ca? gio+'i ca nha.c si~ ta^n nha.c cu~ng dde^`u bie^'t lo`ng to^'t va` lo`ng ye^u nha.c cu?a o^ng Michel My~ .

Va`o nga`y mo^.t nga`y cuo^'i tha'ng 7, o^ng Michel My~ , hu+o+?ng tho. 85 tuo^?i, va` ddu+o+.c mai ta'ng ta.i nghi~a trang Pe`re Lachaise, Paris qua^.n 20 va`o ngay` thu+' hai 2 tha'ng 8,1999. Ra^'t ddo^ng ba.n be` va` nghe^. si~ Vie^.t Nam dda~ tie^~n ddu+a o^ng. Ca^`u chu'c hu+o+ng ho^`n o^ng ddu+o+.c tie^u die^u no+i cho^'n cu+.c la.c.

* Nha.c si~ LE^ YE^N (1917-1998), mo^.t trong nh"ng nha.c si~ thuo^.c the^' he^. dda^`u tie^n cu?a ne^`n ta^n nha.c Vie^.t Nam, dda~ tu+` tra^`n ngay` 15 tha'ng 11,1998 ta.i Ha` No^.i, tho. 81 tuo^?i. O^ng te^n tha^.t la` Le^ DDi`nh Ye^n, sinh na(m 1917 ta.i Hu+ng Ye^n, que^ o+? huye^.n Quo^'c Oai, So+n Ta^y (nay thuo^.c Ha` Ta^y). Tu+` buo^?i bi`nh minh cu?a ne^`n ta^n nha.c Vie^.t Nam - vo+'i mo^.t so^' nha.c si~ dde^'m tu+` dda^`u ngo'n tay - nha.c si~ Le^ Ye^n cu`ng vo+'i hai nha.c si~ Va(n Chung va` Doa~n Ma^~n tha`nh la^.p nho'm TRICEA dde^? ho^~ tro+. nhau sa'ng ta'c , tri`nh die^~n va` xua^'t ba?n ca khu'c. Ca khu'c dda^`u tay cu?a o^ng la` ba`i "Be~ Ba`ng", sa'ng ta'c na(m 1935, khi o^ng mo+'i chi? la` mo^.t cha`ng trai 18 tuo^?i. Ba`i ha't ddu+o+.c nho'm TRICEA tri`nh die^~n va` xua^'t ba?n, ddu+o+.c gio+'i tre? ddo^ thi. ho^`i a^'y ra^'t ye^u thi'ch. Hai na(m sau, Le^ Ye^n sa'ng ta'c ca khu'c "Nghe^. si~ ha`nh khu'c", pho^? bie^'n ro^.ng ra~i trong sinh vie^n ho.c sinh Ha` no^.i tho+i` ddo'. Na(m 1945, Le^ Ye^n sa'ng ta'c ba`i "DDoa`n Ky. Binh Vie^.t Nam" (sau ddo^?i tha`nh "Ngu+.a Phi DDu+o+`ng Xa") ga^`n nhu+ cu`ng mo^.t lu'c vo+'i nha.c si~ Va(n Cao sa'ng ta'c nhu+~ng ba`i "Chie^'n Si~ Vie^.t Nam", "Kho^ng Qua^n Vie^.t Nam", Ha?i Qua^n Vie^.t Nam".

Trong" Ngu+.a Phi DDu+o+`ng Xa", ta nghe nhu+ co' tie^'ng vo' ngu+.a phi nu+o+'c dda.i do^`n da^.p: Ngu+.a phi, ngu+.a phi ddu+o+`ng xa
Tie^'n tre^n ddu+o+`ng ca't tra('ng tra('ng xo'a
Tie^'n tre^n ddu+o+`ng na('ng cho'i cho'i lo'a...
Va` ca? tie^'ng vo' ngu+.a cha.y nu+o+'c kie^.u thong tha?:
Ki`m tu+` tu+`, ngo.n ddo^`i do^'c ki`m tu+` tu+`
Suo^'i cha^n dde`o nu+o+'c cha?y lu+` ddu+`....

Sau hie^.p ddi.nh Geneva 1954, kho^ng nghe no'i gi` ve^` o^ng n"a. O+? mie^`n Ba('c, ca khu'c "Ngu+.a Phi DDu+o+`ng Xa" cu~ng bi. ca^'m lu+u ha`nh. Trong khi o+? mie^`n Nam, ba`i ha't na`y no^?i tie^'ng nho+` ban Ho+.p ca Tha(ng Long, vo+'i tie^'ng ngu+.a hi' tru+' danh cu?a ca si~ Hoa`i Trung. Sau 1975, ban Ho+.p ca Tha(ng Long kho^ng co`n tri`nh die^~n n"a. Ta^'t ca? dda~ qua My~, nhu+ng dde^`u ve^` gia`. Ba` Tha'i Thanh qua sau cu`ng, chi? co' mo^.t buo^?i ra ma('t ro^`i cu~ng kho^ng ha't n"a, nhu+o+`ng la.i cho the^' he^. con cha'u. Ca si~ Hoa`i Ba('c, tu+'c nha.c si~ Pha.m DDi`nh Chu+o+ng dda~ qua ddo+`i. Anh ruo^.t cu?a o^ng la` ca si~ Hoa`i Trung nay dda~ ngoa.i tha^'t tua^`n, so^'ng bi.nh hoa.n, nghe`o na`n. Va` "Ngu+.a Phi DDu+o+`ng Xa" chi? co`n la` ky? nie^.m.

Le^ Uye^n Phu+o+ng, ta'c gia? cu?a nh"ng ba`i ti`nh ca tha thie^'t va` no^`ng na`n nha^'t Vie^.t Nam trong tha^.p nie^n 60 va` 70 dda~ qua ddo+`i.

Nha.c si~ Le^ Uye^n Phu+o+ng dda~ tu+` tra^`n ta.i nha` thu+o+ng UCI .O^ng dda~ bi. be^.nh ung thu+ pho^?i va` dda~ hu+o+?ng du+o+ng 59 tuo^?i. Nha.c si~ Le^ Uye^n Phu+o+ng te^n tha^.t la` Le^ Va(n Lo^.c. O^ng dda~ cha`o ddo+`i ta.i DDa` La.t va`o na(m 1941. Sau mo^.t tho+`i gian sinh hoa.t va(n nghe^. ta.i DDa` La.t, o^ng dda~ bu+o+'c theo tra`o lu+u tuo^?i tre? hippie va` dde^'n Sa`i Go`n va`o na(m 1967. Cu`ng vo+'i nu+~ ca si~ Le^ Uye^n, o^ng dda~ tha`nh danh ta.i qua'n nha.c Ha^`m Gio' va` tu+` ddo' ddu+a tie^'ng nha.c va`o do`ng li.ch su+? nha.c tre? Vie^.t Nam. Nha('c dde^'n Le^ Uye^n Phu+o+ng, mo^.t nha.c si~ co' ma'i to'c da`i ra^'t nghe^. si~ va` ddo^i ma^'t ra^'t hie^`n la`nh, nhie^`u ngu+o+`i ta.i mie^`n Nam Vie^.t Nam dde^`u nho+' dde^'n nhu+~ng ba?n ti`nh ca cuo^`ng nhie^.t ti`nh ye^u, cu?a mo^.t the^' he^. tre? lo+'n le^n trong mo^.t cuo^.c chie^'n ta`n kho^'c tru+o+'c na(m 1975. Tie^'ng su'ng ngoa`i tie^`n tuye^'n ca`ng a'c lie^.t thi` tie^'ng nha.c cu?a o^ng la.i ca`ng tha thie^'t ho+n vo+'i ti`nh ye^u cu?a tuo^?i tre? kho^ng bie^'t co' nga`y mai. Tu+` nhu+~ng ba?n nha.c tru+~ ti`nh nhu+ "Da. Khu'c Cho Ti`nh Nha^n", cuo^`ng nhie^.t nhu+ "Khi Loa`i Thu' Ye^u Nhau" cho dde^'n tha thie^'t nhu+ "Vu~ng La^`y Cu?a Chu'ng Ta", nha.c si~ Le^ Uye^n Phu+o+ng dde^`u ddu+a he^'t ta^'m lo`ng cu?a mi`nh va`o tu+`ng no^'t nha.c. Nha.c cu?a o^ng dda~ no^`ng na`n va` nga^'t nga^y nhu+ chi'nh tra'i tim to^n tho+` ti`nh ye^u cu?a o^ng. Ta.i ha?i ngoa.i, o^ng dda~ tie^'p tu.c sa'ng ta'c nha.c va` pha't ha`nh di~a "Tra'i Tim Ke? La." tre^n 10 na(m tru+o+'c dda^y. Nha.c si~ Le^ Uye^n Phu+o+ng dda~ tu+` tra^`n, dde^? la.i vo+. va` mo^.t ngu+o+`i con ga'i cu~ng co' ta`i na(ng a^m nha.c nhu+ cha cu?a mi`nh.

Nga`y 12 tha'ng 12, 1999, ta.i Little Saigon, nu+~ ca si~ Le^ Uye^n cu`ng gia ddi`nh to^? chu+'c DDe^m Tu+o+?ng Nie^.m Le^ Uye^n Phu+o+ng ta.i Emerald Bay, Qua^.n Cam vo+'i su+. go'p ma(.t cu?a ddo^ng dda?o ca si~ ba.n nhu+ Kha'nh Ly, Tua^'n Ngo.c, Le^. Thu, Thanh Lan, Tha'i Cu+o+ng, Thanh Tha?o, Hoa`ng Tro.ng Thu.y, Vu+o+ng DDu+'c Ha^.u. Nhu+~ng ba.n be` trong ba tha^.p nie^n tu+` 60 to+'i 90 nhu+ DDo^~ Quy' Toa`n, Kie^`u Chinh, Pha.m Co^ng Thie^.n, Kha'nh Tru+o+`ng, Nam Lo^.c, Nghie^m Phu' Pha't, Tru'c Ho^` co' pha't bie^?u trong dde^m tu+o+?ng nie^.m na`y.Mo^.t ta^.p nha.c "Ye^u Nhau Khi Co`n Tho+" ddu+o+.c xua^'t ba?n trong di.p na`y.

* Nu+~ danh ca Tha'i Ha(`ng qua ddo+`i ta.i My~

Ba` Tha'i Ha(`ng, nhu~ danh Pha.m Thi. Tha'i, vo+. cu?a nha.c si~ Pha.m Duy, me. cu?a ca'c ca si~ Duy Quang, Duy Minh, Duy Hu`ng,Tha'i Hie^`n, Tha'i Tha?o, va` nha.c si~ Duy Cu+o+`ng, dda~ qua ddo+i` vi` ung thu+ pho^?i va`o lu'c 5gio+`30 sa'ng nga`y 14 tha'ng 8,1999 ta.i tu+ gia o+? ti?nh Midway City, vu`ng Little Saigon, hu+o+?ng tho. 73 tuo^?i.

Ba` dda~ cu`ng vo+'i ca'c anh em cu?a ba` la` Hoa`i Trung Pha.m DDi`nh Vie^m, Hoa`i Ba('c Pha.m DDi`nh Chu+o+ng va` Tha'i Thanh ta.o mo^.t cho^~ ddu+'ng quan tro.ng trong la`ng ta^n nha.c Vie^.t Nam tu+` dda^`u tha^.p nie^n 50 la^.p ra ban ho+.p ca no^?i tie^'ng Tha(ng Long. Ga^`n nu+?a the^' ky? tro^i qua, tie^'ng ta(m cu?a ban ho+.p ca na`y du` kho^ng co`n nghe tie^'ng ha't, va^~n co`n vang ma.nh trong lo`ng ngu+o+i` Vie^.t tha hu+o+ng, nhu+'t la` nh"ng ngu+o+i` ngoa`i ngu~ tua^`n.

"Ta ye^u co^ Ha(`ng
DDe^m nao xuo^'ng tra^`n..."
DDo' la` lo+`i ca Pha.m Duy dda~ vie^'t nu+?a the^' ky? tru+o+'c, trong ca khu'c Tha(`ng Cuo^.i. Co^ Ha(`ng trong lo+`i ca chi'nh la` Tha'i Ha(`ng khi 20 tuo^?i, ba('t dda^`u ca ha't ta.i ca'c chie^'n khu tho+`i cho^'ng Pha'p. Tha`nh ho^n tu+` na(m 1950 ta.i Cho+. Neo, Thanh Ho'a, ho^n le^~ Pha.m Duy-Tha'i Ha(`ng chi? co`n va`i tha'ng n"a la` tro`n 50 na(m chung so^'ng vo+'i nhau. Nhie^`u the^' he^. ngu+o+i` Vie^.t trong va` ngoa`i nu+o+'c Vie^.t Nam dda~ ba`y to? lo`ng xu'c ddo^.ng khi nghe tin ba` tu+` tra^`n. Trong so^' ha`ng tra(m vo`ng hoa ddu+o+.c go+?i to+'i nha` qua`n, co' ca? vo`ng hoa mang te^n ca'c tha^n h"u ddang so^'ng ta.i Vie^.t Nam.

Ngoa`i nhu+~ng ddie^.n ti'n, e-mail, lo+i` chia buo^`n ddu+o+.c go+?i tu+` nhie^`u quo^'c gia tre^n the^' gio+i' va` tu+` Vie^.t Nam. Ca'c nha` va(n Va(n Quang, Vu+o+ng DDu+'c Le^., Phan Nghi., Uye^n Thao, DDo^~ Trung Qua^n, ca'c n" danh ca Ta^m Va^'n, Mo^.c Lan, ba'c si~ Nguye^~n DDan Que^' tu+` mie^`n Nam Vie^.t Nam, Nguye^~n DDa('c Xua^n tu+` Hue^', phu nha^n cu?a co^' nha.c si~ Va(n Cao, ca'c nghe^. si~ Pha.m Va(n DDo^n, Nguye^~n Thi. Kim, dda.o die^~n DDo^~ Minh Tua^'n tu+` Ha` No^.i dda~ go+?i ddie^.n hay ddie^.n thoa.i chia buo^`n.

Nu+~ nghe^. si~ Tha'i Ha(`ng ddu+o+.c an ta'ng ta.i nghi~a trang Peek Family Home tre^n ddu+o+`ng Bolsa, Westminster. Theo chu+o+ng tri`nh, le^~ an ta'ng va` ha. huye^.t ba('t dda^`u tu+` 9 gio+` sa'ng to+i' 10 gio+` sa'ng thu+' ba?y 21 tha'ng 8,1999 theo nghi le^~ Pha^.t gia'o do thu+o+.ng to.a Thi'ch Pha'p Cha^u chu? le^~. Nha.c si~ Pha.m Duy ngo? lo+`i tru+o+'c quan ta`i Tha'i Ha(`ng co`n dde^? mo+?: " Trong ddo+`i to^i co' hai ngu+o+`i dda`n ba` thie^ng lie^ng, ddo' la` me. to^i va` vo+. to^i. Kho^ng pha?i to^i chi? vie^'t co' hai ba?n nha.c cho Tha'i Ha(`ng. Co' the^? noi' nh"ng ba?n nha.c ve^` ngu+o+`i me. cu?a to^i dde^`u co' hi`nh bo'ng Tha'i Ha(`ng. To^i thu+o+`ng ha't cho Tha'i Ha(`ng nghe tru+o+'c tie^n mo^.t sa'ng ta'c mo+'i, nhu+'t la` ca'c ca khu'c trong tru+o+`ng ca Me. Vie^.t Nam " . Nha.c si~ Pha.m Duy cho pha't thanh gio.ng ha't cu?a Tha'i Ha(`ng ha't ba`i Ba` Me. Que^ ha't ca'ch dda^y ga^`n 50 na(m. Nu+~ ca si~ Tha'i Thanh ha't ba`i Thie^n Thai, mo^.t ba`i ha't ma` Tha'i Ha(`ng va` Tha'i Thanh thu+o+`ng ha't song ca chung vo+'i nhau trong giai ddoa.n oanh lie^.t cu?a ban Tha(ng Long. Sau cu`ng ca? gia ddi`nh nha.c si~ Pha.m Duy ddo^`ng ha't ba`i Me. Vie^.t Nam. Ta^'t ca? nghe^. si~ thuo^.c gia ddi`nh Pha.m Duy, gia ddi`nh Tha'i Thanh (vo+'i Tha'i Thanh, Y' Lan, Nhu+ Quynh, Pha.m Tha`nh), gia ddi`nh nu+~ ca si~ Mai Hu+o+ng, ca'c nghe^. si~ Kie^`u Chinh, Julie, Kim Tu+o+'c, Bi'ch Lie^n, Le^ Uye^n, Co^ng Tha`nh,vv..Phi'a du+o+'i, giu+~a hai tu+o+`ng hoa, nhu+~ng vo`ng hoa phu'ng ddie^'u lo+'n, du+.ng do.c theo ngo^i le^~ ddu+o+`ng tu+` dda^`u dde^'n cuo^'i. Co' ho+n 400 tha^n h"u va` quan kha'ch ddu+a tie^~n linh cu+~u nu+~ ca si~ Tha'i Ha(`ng.

Thu+o+.ng to.a Thi'ch Pha'p Cha^u va` le^~ ban go^`m ca? nam la^~n nu+~ cu?a chu`a Vie^.t Nam o+? Qua^.n Cam hoa`n ta^'t le^~ nghi tu.ng nie^.m. Sau kinh ca^`u, thu+o+.ng to.a co`n pha't bie^?u ra(`ng ngu+o+`i vu+`a ra ddi , danh ca Tha'i Ha(`ng, cu~ng nhu+ ca'c tha`nh pha^`n kha'c cu?a ban ho+.p ca Tha(ng Long, va` gia ddi`nh nha.c si~ Pha.m Duy, dda~ ddo'ng go'p lo+'n lao cho ne^`n a^m nha.c Vie^.t Nam. Nha.c si~ Nguye^~n Hie^`n, dda.i die^.n gio+'i va(n nghe^. si~, ddo.c ba`i phu'ng ddie^'u. DDa`i BBC co' nha('c dde^'n hai ba?n nha.c "DDe^m Xua^n" va` "Chu' Cuo^.i", hai ba?n nha.c ma` nha.c si~ Pha.m Duy vie^'t cho Tha'i Ha(`ng tru+o+'c khi tha`nh ho^n va`o na(m 1950.

To^i co' di.p ga(.p n" ca si~ Tha'i Ha(`ng la^`n cho't ta.i Washington D.C. va`o di.p Gia'ng Sinh 1997 trong mo^.t chu+o+ng tri`nh va(n nghe^.. Ba` ra^'t ki'n dda'o, thu`y mi., i't no'i. Nay ba` ra ddi, dde^? la.i cho gia ta`i a^m nha.c nh"ng ddu+'a con no^?i tie^'ng trong gio+'i ta^n nha.c Vie^.t Nam, mo^.t ngu+o+`i cho^`ng dda~ vie^'t tre^n 1000 ca khu'c.

* Nha` va(n kie^m nha` ba'o, kie^m tha`nh vie^n cu?a phong tra`o Du ca Vie^.t Nam tu+` tra^`n O^ng Le^ DDi`nh DDie^?u, sinh na(m 1939 ta.i la`ng Ngo.c Ha`, ngoa.i o^ Ha` No^.i. Cu+.u ho.c sinh tru+o+`ng Nguye^~n Tra~i o+? Ha` no^.i, va` sau ddo' Chu Va(n An o+? Saigon. O^ng to^'t nghie^.p dda.i ho.c su+ pha.m ban Anh va(n na(m 1964. Cu+.u gia'o su+ dda.i ho.c su+ pha.m, la`m vie^.c cho bo^. Da^n Va^.n Chie^u Ho^`i du+o+'i tho+`i Hoa`ng DDu+'c Nha~, o^ng tham gia co^ng ta'c tra.i he` va` chu+o+ng tri`nh pha't trie^?n ho.c ddu+o+`ng du+o+'i te^n chu+o+ng tri`nh CPS. Tha`nh vie^n cu?a phong tra`o du ca, o^ng bi. ba('t ddi ho.c ta^.p tu+` 1975 to+'i 1981. Sang Pha'p na(m 1983, ro^`i sang My~ na(m 1985, o^ng co^.ng ta'c vo+'i ba'o Ngu+o+`i Vie^.t, chu? nhie^.m nhie^`u na(m nguye^.t san The^' Ky? 21, tha`nh vie^n cu?a ho^.i Va(n ho.c nghe^. thua^.t Vie^.t My~ (VAALA). O^ng ddu+o+.c ho?a ta'ng ta.i Peek Family thuo^.c tha`nh pho^' Westminster, qua^.n Cam nga`y 29 tha'ng 5,1999, dde^? la.i mo^.t vo+. va` ba con dde^`u tha`nh dda.t.

Nha.c si~ Tru+o+ng Quo^'c Kha'nh tu+` tra^`n ta.i Saigon.

Nha.c si~ Tru+o+ng Quo^'c Kha'nh, ta'c gia? nha.c pha^?m "Tu+. Nguye^.n", sinh na(m 1947 ta.i Tra?ng Ba`ng, Tra` Vinh. Tham gia ca'ch ma.ng na(m 1968 trong phong tra`o dda^'u tranh cu?a Sinh Vie^n Ho.c Sinh Saigon do Tha`nh DDoa`n la~nh dda.o. O^ng la` chu? ti.ch ban cha^'p ha`nh sinh vie^n Va(n khoa na(m 1969, tru+o+?ng ddoa`n va(n nghe^. sinh vie^n Pha^.t tu+?, pho' tru+o+?ng ddoa`n va(n nghe^. sinh vie^n ho.c sinh Saigon. Ngoa`i vie^.c tham gia ca'c cuo^.c bie^?u ti`nh, o^ng co`n sa'ng ta'c nha.c , bie^?u die^~n, ddo'ng ki.ch, vie^'t ba'o, la`m ba'o. Nhu+~ng ba`i ha't tie^u bie^?u cu?a Tru+o+ng Quo^'c Kha'nh la` "Tu+. Nguye^.n", " Lo+`i Ha't Cho Ngu+o+`i DDi Gi" Que^ Hu+o+ng", "Ha't Trong La`n Kho'i DDa.n". O^ng co`n la` mo^.t trong nh"ng ngu+o+`i sa'ng la^.p phong tra`o "Ha't cho ddo^`ng ba`o to^i nghe". O^ng vie^'t nhie^`u ki.ch ba?n, gi" chu+'c to^?ng bie^n ta^.p ba'o Sa^n Kha^'u Tha`nh Pho^' va` ddu+o+.c tu+o+?ng thu+o+?ng nhie^`u hua^n chu+o+ng trong suo^'t giai ddoa.n tranh dda^'u.

Trong tho+`i gian la^m bi.nh, o^ng co' vie^'t mo^.t ba?n nha.c mang te^n la` "Nie^`m tin cu?a Me." va`i nga`y tru+o+'c khi li`a tra^`n. Sau nhie^`u tha'ng na(`m tre^n giu+o+`ng bi.nh, o^ng tu+` tra^`n va`o lu'c 5 gio+` sa'ng nga`y 23 tha'ng 6, 1999 va` ddu+o+.c an ta'ng ta.i nghi~a trang tha`nh pho^' nga`y 25 tha'ng 6,1999.

Nha.c si~ Va(n Phu.ng qua ddo+`i ta.i Hoa Ky`.

*Nha.c si~ Va(n Phu.ng te^n tha^.t la` Nguye^~n Va(n Phu.ng. O^ng sanh na(m 1930, ta.i Ha` No^.i, Vie^.t Nam. Vo+'i ba?n ta'nh ham me^ a^m nha.c tu+` thie^'u tho+`i ne^n va`o na(m 15 tuo^?i, Va(n Phu.ng dda~ ddoa.t gia?i nha^'t Piano Solo ta.i nha` ha't lo+'n Ha` No^.i. Theo le^.nh to^?ng ddo^.ng vie^n, Va(n Phu.ng gia nha^.p Ban Qua^n Nha.c DDe^. Tam tie^?u ddoa`n Danh Du+. o+? Ha` No^.i cu`ng tho+`i vo+'i ca'c nha.c sy~ DDan Tho., Nguye^~n Hie^`n, Nha^.t Ba(`ng, Nguye^~n Tu'c, Nguye^~n Ca^`u, Va(n Kho^i, Vu~ Tha`nh, Hoa`ng Tro.ng, v.v. ... ma` sau na`y dde^`u la` nh"ng ca nha.c sy~ te^n tuo^?i ma` chu'ng ta dde^`u bie^'t dde^'n.

DDu+o+.c qua^n nha.c tru+o+?ng ngu+o+`i Pha'p go^'c DDu+'c Schmetzler hu+o+'ng da^~n, Va(n Phu.ng dda~ tro+? tha`nh Nha.c sy~ chuye^n soa.n hoa` a^m va` pho^'i khi' xua^'t sa('c dda^`u tie^n cho nh"ng ba?n Nha.c Vie^.t Nam cho Ban Qua^n Nha.c dda.i hoa` ta^'u go^`m ho+n 80 nha.c sy~ va`o tho+`i 1948.

Te^n tuo^?i cu?a o^ng dda~ ddu+o+.c gio+'i ye^u chuo^.ng a^m nha.c chu' y' ngay tu+` khi o^ng cho ra ddo+`i sa'ng ta'c "O^ Me^ Ly", nhu+ng ba?n "Suo^'i To'c" vie^'t rie^ng cho Cha^u Ha` o+? mie^`n Nam sau na`y mo+'i la` sa'ng ta'c ddu+o+.c u+a chuo^.ng nha^'t cu?a o^ng. Ngoa`i ra o^ng co' sa'ng ta'c mo^.t so^' nha.c pha^?m no^?i tie^'ng nhu+ "Tra(ng Sa'ng Vu+o+`n Che`", "Tie^'ng Du+o+ng Ca^`m", "To^i DDi Gi"a Hoa`ng Ho^n",vv....

Va(n Phu.ng di cu+ va`o Nam na(m 1954 va` sau ddo' la`m vie^.c cho dda`i pha't thanh Qua^n DDo^.i cu`ng vo+'i Nha^.t Ba(`ng, Nguye^~n Tu'c, DDan Tho., Canh Tha^n, v.v ... Nha.c cu?a o^ng dda~ ddu+o+.c tri`nh die^~n lie^n tu.c tre^n kha('p ba mie^`n dda^'t nu+o+'c va` tre^n ca'c he^. tho^'ng truye^`n thanh va` truye^`n hi`nh Quo^'c Gia to+'i na(m 1975. Ngoa`i ra o^ng cu~ng dda~ vie^'t hoa` a^m va` ho+.p ta'c vo+'i nhie^`u ha~ng ba(ng, di~a, va` phim tru+o+`ng tu+` Vie^.t Nam sang Hoa Ky` Va(n Phu.ng vu+o+.t bie^?n ti`m tu+. do cu`ng vo+'i co^' Nha` Va(n Mai Tha?o na(m 1978, va` sau ddo' dde^'n ddi.nh cu+ ta.i Fairfax County, vu`ng Northern Virginia. O^ng dda~ ve^` nu+o+'c Chu'a va`o lu'c 6 gio+` chie^`u Thu+' Sa'u, nga`y 17 tha'ng 12 na(m 1999; ta.i be^.n vie^.n Fairfax, Virginia, hu+o+?ng tho. 70 tuo^?i.

Chu+o+ng Tri`nh Le^~ Pha't Tang va` Ca^`u Nguye^.n cho Nha.c Sy~ Va(n Phu.ng dda~ ddu+o+.c to^? chu+'c lu'c 3:00 chie^`u ho^m nay, Chu? Nha^.t, 19 tha'ng 12 na(m 1999, du+o+'i su+. hu+o+'ng da^~n cu?a Mu.c Su+ le^ Ngo.c Ca^?n, Ho^.i Tha'nh Tin La`nh Vie^.t Nam vu`ng Thu? DDo^ Hoa Thi.nh DDo^'n. Cu`ng tham du+. buo^?i le^~ ho^m nay co' ca'c va(n nghe^. sy~ te^n tuo^?i, ba.n tre^n 50 na(m cu?a o^ng nhu+ Nha.c Sy~ Nguye^~n Tu'c, Nha^.t Ba(`ng, Ca Si~ Anh Ngo.c, v.v ... cu`ng vo+'i ca'c vi. la~nh dda.o, ca'c nha` va(n, nha` ba'o, va` dda.i die^.n cu?a ca'c ho^.i ddoa`n nguo+`i Vie^.t trong vu`ng Thu? DDo^, ta.i : Demaine Funeral Chapel,
5308 Backlick Road, Springfield, VA 22151
Tel (703) 549-0074

Le^~ Tha(m Vie^'ng se~ va`o ca'c nga`y thu+' Hai va` Thu+' Ba, tu+` 5 gio+` chie^`u dde^'n 8 gio+` to^'i. Le^~ An Ta'ng Co^' Nha.c Sy~ Va(n Phu.ng se~ ddu+o+.c to^? chu+'c va`o 8 gio+` sa'ng thu+' Tu+,nga`y 22 tha'ng 12 na(m 1999

Nghe^. si~ Vie^.t Nam bi. bi.nh trong na(m 1999

* Nam ca si~ Si~ Phu', ngu+o+`i co' gio.ng ha't tra^`m a^'m cu?a tha^.p nie^n 60 ta.i Saigon, dda~ bi. bi.nh tai bie^'n ma.ch ma'u na~o. Hie^.n so^'ng o+? California (Hoa Ky`).

* Nha.c si~ Lam Phu+o+ng, no^?i tie^'ng tu+` na(m 1955 vo+'i ba`i "Khu'c Ca Nga`y Mu`a", la` nha.c si~ mie^`n Nam sa'ng ta'c ha`ng tra(m ba`i ddu+o+.c nhie^`u ca si~ ha't. Sang My~ ty. na.n tu+` na(m 1975, so^'ng vo+'i nghe^. si~ Tu'y Ho^`ng, chia tay na(m 1982, ro^`i sang Pha'p so^'ng tre^n 10 na(m, hoa.t ddo^.ng cho trung ta^m Thu'y Nga, co' la`m hai phim video vo+'i Thu'y Nga ve^` ca'c sa'ng ta'c cu?a mi`nh, tro+? la.i mie^`n Nam California, so^'ng vo+'i mo^.t ngu+o+`i ye^u mo+'i tu+` 1994. Na(m 1999, anh bi. bi.nh tai bie^'n ma.ch ma'u na~o. Ca'c nghe^. si~ Vie^.t Nam dda~ ha't hai buo^?i la^'y tie^`n giu'p anh tri. bi.nh.

* Nha.c si~ co^? nha.c Hu+o+ng Sa('c, anh cu?a nghe^. si~ Hu+o+ng Huye^`n, ddang la^m tro.ng bi.nh.

* Nha.c si~ Hoa`ng Thi Tho+ su+'c kho?e su't ke'm ra^'t nhie^`u sau nh"ng nga`y la`m vie^.c cho ta'c pha^?m dde^? ddo+`i cu?a o^ng.

* Nha.c si~ Tra^`m Tu+? Thie^ng su+'c kho?e ye^'u nhie^`u tu+` va`i tha'ng cuo^'i cu?a na(m 1999.

Hai co^' nghe^. si~ Na(m Cha^u va` Ba Va^n ddu+o+.c dda(.t te^n ddu+o+`ng.

Trong na(m 1999, co' 152 con ddu+o+`ng mo+'i ddu+o+.c dda(.t te^n ta.i Saigon. Co' hai con ddu+o+`ng o+? qua^.n Ta^n Bi`nh mang te^n Na(m Cha^u va` Ba Va^n, hai trong so^' nh"ng nghe^. si~ tie^`n phong co' co^ng ddo'ng go'p lo+'n cho sa^n kha^'u ca?i lu+o+ng. Sau soa.n gia? Tra^`n H"u Trang, gio+` dda^y gio+'i sa^n kha^'u ca?i lu+o+ng co' the^m nie^`m vinh du+. tu+. ha`o khi te^n cu?a hai nghe^. si~ ta`i hoa va` tie^`n bo^'i Na(m Cha^u va` Ba Va^n ddu+o+.c dda(.t te^n ddu+o+`ng dde^? ma~i lu+u danh cu`ng ha^.u the^' .

Sinh hoa.t ti`nh ngu+o+`I Nu+~ ca si~ My~ Linh cu?a Trung ta^m Bo^'n Phu+o+ng le^n xe hoa va`otha'ng 7, 1999 ta.i California, Hoa Ky`.

Nu+~ ca si~ Thanh Ha` ddang co' ha.nh phu'c mo+'i va` bu+o+'c le^n xe hoa va`o tha'ng 3, 1999 ta.i Cali.

Nu+~ ca si~ DDa`i Trang ke^'t duye^n va`o tha'ng 4, va` nu+~ ca si~ Bi'ch Thua^`n la^.p gia ddi`nh va`o tha'ng 5, ca? hai ta.i Cali.

Nu+~ ca si~ Ha. Vy sa'nh duye^n cu`ng nha.c si~ DDo^`ng So+n va`o tha'ng 8 cu~ng ta.i Cali.

Ca si~ Quo^'c Vie^.t dda^.u cu+? nha^n ta`i cha'nh cu?a dda.i ho.c Fullerton, California, Hoa ky` .

Mo^.t va`i gu+o+ng ma(.t gio+'i thie^.u trong na(m 1999.

PHU+O+NG OANH: Phu+o+ng Oanh la` mo^.t n" nha.c si~ nha.c co^? truye^`n, to^'t nghie^.p tru+o+`ng quo^'c gia a^m nha.c Saigon, da.y dda`n tranh cho tru+o+`ng Hoa Sim (mo^.t nho'm gia'o su+ nha.c co^? truye^`n tre? do n" nha.c si~ Pha.m Thu'y Hoan ddie^`u khie^?n. Pha.m Thu'y Hoan va^~n o+? Saigon sau 75. Ngo.c Dung, mo^.t tha`nh vie^n cu?a Hoa Sim, chuye^n dda`n tranh theo truye^`n tho^'ng mie^`n Nam, di ta?n sang Hoa Ky`, cu+ ngu. ta.i Cupertino, Cali tu+` 1975.

Quy`nh Ha.nh, mo^.t tha`nh vie^n kha'c, sang Pha'p va`o dda^`u tha^.p nie^n 90, chua^?n bi. lua^.n a'n tie^'n si~ ve^` dda`n ba^`u ta.i Universite' de Paris 4- Sorbonne, va` da.y dda`n tranh, dda`n ba^`u, da^n ca ta.i Paris, chu`a Linh So+n o+? tha`nh pho^' Joinville le Pont - ngoa.i o^ Paris. Phu+o+ng Oanh, mo^.t tha`nh vie^n kha'c cu?a Hoa Sim , sang Pha'p na(m 1976 vo+'i cho^`ng, ta.o la.i nho'm Phu+o+.ng Ca, pha't trie^?n nha.c da^n to^.c vo+'i ca'c lo+'p dda`n tranh ta.i Pha'p, Bi?, Thu.y Si~, vv... va` dda^.u ba(`ng Diplo^me d'Etat nha.c dda`n tranh cu?a Pha'p na(m 1997 va` hoa.t ddo^.ng ti'ch cu+.c ta.i Pha'p vo+'i nhie^`u lo+'p dda`n tranh ta.i tru+o+`ng a^m nha.c Louis Kervoern ti?nh Sevran, tru+o+`ng a^m nha.c Darius Milhaud ti?nh Antony, Espace de Quartier Olympiades Paris qua^.n 13.

Nga`y 29 tha'ng 5, 1999, Phu+ong Oanh va` nho'm Phu+o+.ng Ca to^? chu+'c mo^.t nga`y ve^` nha.c co^? truye^`n Vie^.t Nam vo+'i su+. tham du+. cu?a nhie^`u nha.c si~ thuo^.c nho'm Phu+o+.ng Ca tu+` Vie^.t Nam, Pha'p, Bi?, Thu.y Si~, Canada cu`ng vo+'i mo^.t chu+o+ng tri`nh ho^.i tha?o ve^` tu+o+ng lai cu?a nha.c co^? truye^`n Vie^.t Nam o+? trong xu+' va` ha?i ngoa.i , va` mo^.t buo^?i tri`nh die^~n nha.c da^n to^.c.

Co' the^? lie^n la.c qua ddi.a chi? : Phu+o+ng Oanh, 28 ter rue des Mallets, 95150 TAVERNY, FRANCE. Tel : (33-1) 39 95 25 53. Fax: (33-1) 34 18 11 15
E-mail: [email protected]
www.phuongca.com
www.pacifique.com/phuongca/

QUY`NH HA.NH: Ho.c nha.c ta.i tru+o+`ng quo^'c gia a^m nha.c ta.i Saigon tru+o+'c 1975, Quy`nh Ha.nh co`n la` tha`nh vie^n cu?a nho'm Hoa Sim o+? Saigon. Chuye^n ve^` dda`n ba^`u, dda`n tranh, Quy`nh Ha.nh dda~ ddoa.t huy chu+o+ng va`ng gia?i Va(n Ho.c Nghe^. Thua^.t Vie^.t Nam, va` dda~ dda^.u ba(`ng Diplo^me d'Etude approfondie (DEA) cu?a tru+o+`ng dda.i ho.c Sorbonne, Paris va` hie^.n ddang chua^?n bi. lua^.n a'n tie^'n si~ nha.c ho.c ve^` dda`n ba^u`. Quy`nh Ha.nh tri`nh die^~n nhie^`u no+i ta.i Pha'p va` A^u Cha^u, ddo^`ng tho+`i mo+? lo+'p da.y dda`n tranh, dda`n ba^`u, ha't da^n ca ta.i Chu`a Linh So+n (9 avenue Jean Jaure`s, 94100 Joinville le Pont), M.A.E.A. (20 rue Greneta, 75002 Paris), va` ta.i tru. so+? ban Ca nha.c Da^n To^.c Que^ Hu+o+ng (1 rue Bourgogne, 94400 Vitry sur Seine).

Co' the^? lie^n la.c ta.i: Tru+o+ng Thi. Quy`nh Ha.nh
1 rue Bourgogne, 94400 VITRY SUR SEINE , FRANCE
Tel: (33-1) 46 80 71 41
E-mail: [email protected]

VO~ My~ NGO.C: DDo^'i vo+' i dda so^' ngu+o+`i Vie^.t o+? ha?i ngoa.i, i't co' ai bie^'t to+'i Vo~ My~Ngo.c. Co^ la` em ga'i cu?a nha.c si~ Vo~ Ta' Ha^n, hie^.n sinh so^'ng ta.i San Diego (Calif. Hoa Ky`) la` ngu+o+`i dda~ co' kha? na(ng vie^'t lo+`i cho 150 nha.c pha^?m cu?a Tra^`n Quang Ha?i trong mo^.t tho+`i gian ky? lu.c (365 nga`y, tu+'c mo^.t na(m ). Trong na(m 1999, nha`tho+ Vo~ My~ Ngo.c dda~ a^m tha^`m vie^'t lo+`i ta.o tha`nh nhu+~ng ba?n nha.c ti`nh ca, que^ hu+o+ng ca, be' ca. Lo+`i nha.c nhe. nha`ng, ddo+n gia?n, go+.i nhu+~ng hi`nh a?nh que^hu+o+ng, ti`nh ye^u ddo^i lu+'a, ti`nh con, ti`nh me., ti`nh ddo^`ng hu+o+ng, ti`nh ba.n,vv... Qua 3 quye^?n Tuye^?n ta^.p 50 ca khu'c Tra^`n Quang Ha?i / Vo~ My~Ngo.c (ta^'t ca? 150 ba`i), su+. ddo'ng go'p vu+o+.t bu+.c cu?a Vo~My~Ngo.c trong la`ng a^m nha.c Vie^.t Nam o+? ha?i ngoa.i ra^'t dda'ng ddu+o+.c lu+u y' vi` dda^y chi? la` bu+o+'c dda^`u cu?a nhu+~ng sa'ng ta'c ke^' tie^'p trong na(m 2000 .

VO~ TA' HA^N: Mo^.t chuye^n gia ve^` nga^n ha`ng, la.i la` mo^.t nha.c si~ co' su+'c sa'ng ta'c ngoa.i ha.ng, chuye^?n tu+` nha.c ti`nh ca?m sang nha.c thie^`n. Vo~ Ta' Ha^n hie^.n cu+ ngu. ta.i Ta^n Gia Ba (Singapore). DDa~ thu+.c hie^.n 18 CD vo+'i ga^`n 200 ca khu'c , trong ddo' co' 6 CD ve^` nha.c kinh Pha^.t vo+'i lo+`i tho+ thie^`n cu?a ca'c thie^`n su+ Thi'ch Nha^'t Ha.nh, Thi'ch Qua?ng Thanh (Thie^`n Tra` - ca khu'c Vo~ Ta' Ha^n 17), hay nha.c kinh Pha^.t (Ha?i Trie^`u A^m - ca khu'c Vo~ Ta' Ha^n 15, ca khu'c Vo~ Ta' Ha^n 18). Vo~ Ta' Ha^n dda~ sa'ng ta'c ba(`ng ca'ch pho^? tho+ ca'c thi si~ ha?i ngoa.i hay trong xu+', hoa(.c pho^? ca'c lo+`i kinh Pha^.t du+.a tre^n ngo^n ngu+~ ta^n nha.c va` co' ddu? ddie^`u kie^.n dde^? xua^'t ba?n 18 CD chi? vo+'i nha.c cu?a mi`nh tu+` 5 na(m nay ( tu+` 1995). DDie^.u nha.c e^m tai, de^~ nho+', pha^`n nhie^`u du+.a tre^n a^m giai ngu~ cung Vie^.t Nam co' a^m hu+o+?ng nha.c mie^`n Trung. Mo^.t trong nhu+~ng nha.c si~ Vie^.t Nam ha?i ngoa.i co' mu+'c sa'ng ta'c nha.c nhie^`u nhu+'t trong co^.ng ddo^`ng Vie^.t o+? xu+' ngu+o+`i tu+` 1975 to+'i nay (1975-2000).

Ca'c Ngo^i Sao Ca Nha.c Vie^.t Nam ta.i quo^'c no^.i

Ca'c ti`nh khu'c VN luo^n luo^n co' mo^.t cho^~ ddu+'ng quan tro.ng trong mo^~i ngu+o+`i VN Nghe mo^.t ba`i nha.c hay, mo^.t khu'c nha.c buo^`n la`m cho co~i lo`ng ta mong lung, cho+.t nghi~ ve^` mo^.t cuo^.c ti`nh xa xu+a hay la` mo^.t thoa'ng nga^.m ngu`i ve^` nh"ng mo^'i ti`nh dda~ ddi qua cuo^.c ddo+`i mi`nh. Hay mo^.t thoa'ng rung ddo^.ng dda^`u ddo+`i khi nghi~ ve^` nhu+~ng ngu+o+`i ti`nh trong qua' khu+', na^ng niu chie^`u chuo^.ng ngu+o+`i ye^u hie^.n ta.i, va` mo+ mo^.ng xa xo^i ve^` ngu+o+`i ti`nh tu+o+ng lai . Mo^.t ba`i nha.c hay quye^.n va`o mo^.t gio.ng ha't ddu'ng cha^'t gio.ng, lo^.t ta? ta^m ho^`n cu?a ba`i nha.c ma` ta'c gia? go'i ge'm chuye^n cho+? dde^'n ta^m ho^`n nh"ng ngu+o+`i thu+o+?ng thu+'c, ddo' chi'nh la` mo^.t qua' tri`nh co^ng phu ma` ngu+o+`i ta'c gia? la^~n ca si~ cu`ng go'p co^ng ddu+a ba`i nha.c dde^'n cho^~ mi`nh muo^'n.

Nha.c Vie^.t Nam o+? ha?i ngoa.i hay o+? trong nu+o+'c dde^`u mang ma`u sa('c rie^ng cu?a no' Nhu+~ng na(m ga^`n dda^y, nha.c trong nu+o+'c nhu+ die^`u ga(.p gio' Tu+` tru+~ ti`nh sa^u la('ng dde^'n so^i no^?i tre? trung, ha`ng loa.t ca'c sa'ng ta'c mo+'i ddu+o+.c tung ra gio+'i thie^.u dde^'n co^ng chu'ng mo^. ddie^.u. Nhu+~ng ti`nh khu'c cu`ng ca'c ca si~ ddang no^?i tie^'ng trong nu+o+'c dda~ ddem dde^'n cho kha'n thi'nh gia? nhu+~ng rung ddo^.ng ngo.t nga`o, no^~i ba^ng khua^ng man ma'c va` ca? nie^`m ddau tie^'c nuo^'i cu?a ti`nh ye^u vo+'i dda^`y ddu? cung ba^.c va` phong ca'ch die^~n dda.t . Ti`nh khu'c cu?a ho. ho^m nay tha^.t phong phu' va` dda da.ng. Ca'c ca si~ the^? hie^.n ti`nh ca cu~ng tha^.t tha`nh co^ng, mo^~i ngu+o+`i mo^~i ve?.

Va` co^ng chu'ng nghe ti`nh ca ho^m nay, du` ra^'t kho' ti'nh nhu+ng cu~ng co' the^? tho?a ma~n thi. hie^'u cu?a tu+`ng ngu+o+`i mo^.t tru+o+'c nh"ng tha`nh co^ng nha^'t ddi.nh cu?a ca'c nha.c si~ vie^'t ti`nh ca. Sau dda^y la` ca'c ca si~ ddang no^?i tie^'ng trong nu+o+'c va` ra^'t tha`nh co^ng ta.i Vie^.t Nam trong na(m 1999 .

Thanh Lam: Sinh nga`y 19-6-1969 ta.i Ha` No^.i, que^ qua'n Qua?ng Nam. Chi'n tuo^?i (1978) thi dda^.u va`o Tru+o+`ng A^m Nha.c Ha` No^.i, ho.c dda`n Ty` Ba` DDe^'n na(m 1985 chuye^?n sang ho.c thanh nha.c. Gia?i nha^'t Lie^n Hoan Ca Khu'c Chi'nh Tri. Berlin (1986), gia?i nhi` Lie^n Hoan Nha.c Nhe. khu vu+.c phi'a Ba('c (1987), gia?i lo+'n ta.i Lie^n hoan nha.c nhe. toa`n quo^'c (1991). Thu+.c hie^.n hai tour xuye^n Vie^.t : Cho Em Mo^.t Nga`y (1997) va` Em va` To^i (1999)

Thu Phu+o+ng & Huy MC: Nguye^~n Thu Phu+o+ng sinh na(m 1972 ta.i Ha?i Pho`ng. Le^n sa^n kha^'u la^`n dda^`u na(m 12 tuo^?i vo+'i "Chi? co' mo^.t tre^n ddo+`i"(Tru+o+ng Quang Lu.c) 14 tuo^?i du+. tuye^?n va`o Nha` Ha't Tuo^?i Tre? To^'t nghie^.p trung ca^'p thanh nha.c ta.i Nha.c Vie^.n Ha` No^.i (1990). DDu+o+.c bie^'t dde^'n ro^.ng ra~i vo+'i "Co' pha?i em mu`a thu Ha` No^.i" (Tra^`n Quang Lo^.c), Do`ng So^ng Lo+ DDa~ng (Vie^.t Anh) va` ca'c ca khu'c nu+o+'c ngoa`i Unbreak my heart, 2 become 1.....Nguye^~n Quang Huy lo+'n ho+n Thu Phu+o+ng 4 tuo^?i, co' te^n Huy MC do la`m nghe^` tay tra'i la` "hoa.t na'o vie^n" ( Master of ceremony). Vo+'i nhie^`u tie^'t mu.c ha't chung nhu+ "Tra'i tim hoang vu" ( Thanh Tu`ng), Ha~y cu+' vui nhu+ mo.i nga`y (TCS), Lo+`i cu?a Gio' (Duy Tha'i), La~ng Du Ca (Tra^`n Quang Lo^.c)....Phu+o+ng va` Huy dda~ xa'c la^p ddu+o+.c mo^.t ma`u sa('c song ca ha^'p da^~n va` ho. la` ca(.p vo+. cho^`ng ngoa`i ddo+`i.

3 Con Me`o: Tha`nh la^.p na(m 1988, go^`m 3 chi. em ruo^.t " Phu+o+ng Uye^n (sinh na(m 1970-ha't chi'nh , lead guitar sa'ng ta'c); Ca^?m Tu' (1973 - ha't bass guitar ) ; Ngo.c Die^.p (1974-ha't, keyboards) va` ngu+o+`i cuo^'i cu`ng, Huy`nh Nhie^n (1974 - ha't tro^'ng). DDu+o+.c bie^'t dde^'n vo+'i "Ngu+.a O^ Thu+o+ng nho+' "(Tra^`n Tie^'n) ta.i Lie^n hoan pop-rock toa`n tha`nh na(m 1992. Gio+'i thie^.u ca khu'c tu+. sa'ng ta'c "Sa`i Go`n co^ tie^n na(m 2000" va` album rie^ng "Ti`nh ye^u tuo^?i tre?" na(m 1994. DDe^'n 1997, chuye^?n sang ha't techno/hip hop vo+'i Tro^'ng Co+m, Tha(`ng Bo+`m, Do'ng speak, Zombie..Na(m 1998 ddu+o+.c ye^u thi'ch vo+'i "Tha` La`m ha.t mu+a bay" (Tra^`n Thanh Tu`ng), Ye^u Ngu+o+`i va` Ye^u DDo+`i (Le^ Hu+.u Ha`) va` album Ye^u ! Ye^u! Ye^u! go^`m 11 ca khu'c tu+. sa'ng ta'c nhu+ : Sa`i Go`n co`n ma~i trong tim ta, Me. ye^u, Oh Oh, nga`y a^'y.v.v...

Kha'nh Du: Te^n thie^.t la` Vo~ Thi. Ca^?m Hu+o+ng, sinh na(m 1978. Vi` ye^u me^'n tie^'ng ha't Kha'nh Ha` cho ne^n co^ dda~ cho.n ca'i te^n ca si~ co' ne't hao hao vo+'i ca si~ Kha'nhHa` (trong mo^.t ba`i pho?ng va^'n co^ cho bie^'t). Tho+`i ho.c pho^? tho^ng, tu+`ng tro^'n nha` ho.c ha't ro^`i tham gia nho'm Tho^ng Xanh, ha't cho ca'c tu. ddie^?m ca nha.c .. Mo^.t tho+`i gian gia'n ddoa.n vi` cuo^.c mu+u sinh, ti`nh co+` tham gia ha't ta.i qua'n Nghe^. Si~ , ro^`i ta.i ca'c vu~ tru+o+`ng Liberty, Cheer, Queen Been..Bi`nh phu.c sau ca mo^? tim, Kha'nh Du ddu+o+.c nho'm Ba Con Me`o giu'p dd" nhie^`u ma(.t ve^` tinh tha^`n cu~ng nhu+ chuye^n mo^n, ddu+o+.c ha~ng Vafaco mo+`i thu a^m mo^.t loa.t ca khu'c " Because you loved me, My heart will go on, cu~ng tha`nh co^ng vo+'i Tie^'ng ha't ve^` khuya (To^n Tha^'t La^.p), Chie^`u Xua^n (Ngo.c Cha^u)....

Tam Ca 3A: Nhu+~ng ai ddi xem "live" cu?a nho'm tam ca na`y dde^`u co^ng nha^.n la` ho. ha't tha^.t ddie^u luye^.n. Tha`nh la^.p tu+` da.o Trung thu 1995, go^`m hai chi. em Minh A'nh (sinh na(m 1975)- Minh Anh (1977) va` Ngo.c Anh (1975). Tru+o+'c ddo', Ngo.c Anh dda~ ddi ha't sa'u na(m, Minh A'nh mu+o+`i na(m. Minh A'nh va` Ngo.c Anh dda~ to^'t nghie^.p nha.c vie^.n Ha` No^.i, Minh A'nh co`n ddang theo ho.c ta.i dda^y. DDoa.t huy chu+o+ng va`ng ta.i Lie^n hoan ca nha.c ASEAN - Ha` No^.i (1997) vo+'i DDe^m a? dda`o (Phu' Quang).

Tra^`n Thu Ha`: Sinh nga`y 26-8 na(m DDinh Ty. (1977), ta.i Ha` No^.i. 11 tuo^?i, thi va`o he^. so+ ca^'p thanh nha.c Tru+o+`ng Nghe^. thua^.t Ha` No^.i, sau ddo' ho.c thanh nha.c ta.i Nha.c vie^.n Ha` No^.i. Na(m 1997 chi'nh thu+'c tro+? tha`nh ca si~ chuye^.n nghie^.p. Tha`nh co^ng vo+'i Ha~y Ye^u Nhau DDi (TCS), Nga`y em dde^'n (Tu+` Huy), Em Ve^` Tinh Kho^i,Vu+`a bie^'t da^'u ye^u (Quo^'c Ba?o).

Lam Tru+o+`ng: Tie^u Lam Tru+o+`ng sinh nga`y 14-10-1974 ta.i Sa`i Go`n trong mo^.t gia ddi`nh go^'c Trie^`u Cha^u. To^'t nghie^.p ca^'p III, thi va`o Tru+o+`ng Va(n Hoa' nghe^. thua^.t TP.HCM. DDoa.t gia?i nhi` gio.ng ha't tie^'ng Hoa (10-1995), co^.ng ta'c vo+'i ca'c nha` ha`ng Queen Bee, Volvo, Rex, Phu+o+ng DDo^ng..Tha`nh co^ng vo+'i Lemon tree (Fool's Garden), Ti`nh tho^i xo't xa , No+i a^'y bi`nh ye^n, No^~i nho+' di.u e^m (Ba?o Cha^'n), Mu+a Phi Tru+o+`ng (Vie^.t Anh).

Ca^?m Va^n: Na(m 75, co^ vu+`a tro`n 16 tuo^?i, chi? nhu+ mo^.t ha.t nha^n va(n nghe^. o+? khu pho^'. Na(m na(m sau, dda~ la` gio.ng ca chi'nh cu`ng vo+'i Kim Ye^'n trong nho'm ca khu'c chi'nh tri. toa`n n" Na(m na(m sau tro+? tha`nh mo^.t trong nhu+~ng ca si~ ddu+o+.c ye^u me^'n nha^'t cu?a ca? nu+o+'c. Na(m 1985 ddo', Ca^?m Va^n ddoa.t hai huy chu+o+ng va`ng lie^n tie^'p trong lie^n hoan ca mu'c nha.c tha`nh pho^' va` Ho^.i die^~n ca mu'a nha.c toa`n quo^'c vo+'i nh"ng ca khu'c Ru+`ng chie^`u (Vu~ Thanh), Ba`i Ca Kho^ng Que^n ( Pha.m Minh Tua^'n), Trie^.u ddo'a hoa ho^`ng, Huye^`n Thoa.i Me. ..v.v...

Ho^`ng Ha.nh: Te^n tha^.t Nguye^~n thi. Ho^`ng Ha.nh. Va`o nghie^.p ca ha't na(m 1983, vu+`a dda`n vu+`a ha't trong ban nha.c nu+~ Sinco. Na(m 1985 gia nha^.p DDoa`n ca nha.c Bo^ng Sen, ddu+o+.c bie^'t dde^'n qua ca'c ca khu'c Chuye^.n ddo+`i xu+a chuye^.n ddo+`i nay, Hoa va`ng ma^'y ddo^.(TCS)...v.v. Tu+` na(m 1987 chuye^?n ve^` DDoa`n ca nha.c nhe. nhe. Sa`i Go`n, ddu+o+.c nho+' vo+'i ca'c ca khu'c tha`nh co^ng: Mu`a thu ti`nh ye^u ( Quang Minh) Co^ be' u sa^`u (Nguye^~n ngo.c Thie^.n). Na(m 1992 : Ti`nh ca cho em (Nguye^~n Nam) ta.o mo^.t da^'u son qua ma`n a?nh nho?

Quang Linh: Le^ Quang Linh sinh nga`y 1-9-1965 ta.i Hue^'. 19 tuo^?i la` gio.ng ha't nghie^.p du+ cu?a Nha` va(n hoa' Thanh nie^n Hue^', ro^`i tham gia doa`n ca nha.c xung ki'ch trong khi va^~n thuo^.c bie^n che^' co^ng nha^n vie^n nga`nh nga^n ha`ng. Gia?i nha^'t gio.ng ha't hay khu vu+.c mie^`n Trung (1990) vo+'i Nga^~u Hu+'ng ly' qua ca^`u. Tu+` ddo' tro+? tha`nh ca si~ chuye^n nghie^.p.

Thu Ha`: te^n tha^.t Vo~ thi. Thu Ha`, sinh nga`y 2-8-1967. Ha't tu+` na(m 1985, la` die^~n vie^n DDoa`n ca nha.c nhe. Sa`i Go`n. Tu+` 1988-1990 chuye^?n sang ha't cho DDoa`n ca nha.c nhe. Tha'ng Ta'm. Tha`nh co^ng nhie^`u ba`i ha't nu+o+'c ngoa`i va` ca'c ta'c pha^?m trong nu+o+'c nhu+: Mo^.t co~i ddi ve^` (TCS), gio.t na('ng be^n the^`m, Tho^i anh ha~y ve^`.v.v.

Ba(`ng Kie^`u: La` sinh vie^n (ho.c ke`n fagotte) Nha.c vie^.n Ha` No^.i. DDi ha't tu+` na(m 1989. Ha't "nga^y tho+" (Ngo.c Cha^u) tu+` 1991, xua^'t hie^.n vo+'i My~ Linh trong "Ne^'u ddie^`u ddo' xa~y ra" , nhu+ng chi? ddu+o+.c co^ng chu'ng bie^'t dde^'n vo+'i Tra'i Tim kho^ng ngu? ye^n (Thanh Tu`ng) na(m 1998, dda(.c bie^.t vo+'i ca khu'c tu+. sa'ng ta'c He` Muo^.n.

Tik Tik Tak: DDu+o+.c dda`i CNN gio+'i thie^.u nhu+ la` mo^.t ban nha.c tie^u bie^?u cho Vie^.t Nam, tha`nh la^.p tha'ng 2-1998, go^`m "Ho^`ng Thuy' (sinh na(m 1976, ha't cho Nha` ha't tuo^?i tre? tu+` 1996); Vo~ Thu Ha` (1977, la` sinh vie^n nha.c vie^.n Ha` No^.i) Thuy` Va^n (1975, to^'t nghie^.p tru+o+`ng Cao dda(?ng nghe^. thua^.t Ha` No^.i) Ye^'n Dung (1973 to^'t nghie^.p tru+o+`ng cao dda(?ng nghe^. thua^.t Ha` No^.i). Ba('t dda^`u la`m quen khi ha't chung ca khu'c Ta^y Ban Nha tik tik tak thu ta.i Ca^u la.c bo^. Ba.n ye^u nha.c, Gala '98. Vu+`a cu`ng xua^'t hie^.n vo+'i Thanh Lam trong tour die^~n xuye^n Vie^.t tha'ng 1-1999.... Ngay sau ddo', Vo~ Thu Ha` ro+`i kho?i nho'm dde^? chuye^n ha't ddo+n ca.

My~ Linh: Sinh nga`y 19-8-1975. Bai ha't dda^`u tie^n tre^n sa^n kha^'u chuye^n nghie^.p : Thi` tha^`m Mu`a Xua^n (Ngo.c Cha^u). Tha`nh co^ng vo+'i Chi. To^i (Tro.ng dda`i), Tre^n ddi~nh phu` va^n (Pho' DDu+'c Phu+o+ng) na(m 1996. To^'t nghie^.p dda.i ho.c thanh nha.c ta.i nha.c vie^.n Ha` no^.i na(m 1997. Gia?i thu+o+?ng die^~n vie^n tre? nha^'t ta.i Lie^n hoan nha.c nhe. toa`n quo^'c (1993), gia?i nha^'t gio.ng ha't hay Ha` No^.i, huy chu+o+ng va`ng Ho^.i die^~n chuye^n nghie^.p toa`n quo^'c (1995), gia?i nha^'t Gio.ng ca va`ng ASEAN 1998.

Tam Ca A'o Tra('ng: Vo^'n ddu+o+.c dda`o ta.o tu+` "lo`" Nha` Va(n Hoa' Thie^'u Nhi Qua^.n 1 (cu`ng lo+'p vo+'i ca si~ Nhu+ Quy`nh), nho'm go^`m ba chi. em Nguye^~n Thi Tuye^'t Nga^n (sinh na(m 1973), Nguye^~n Thi. Minh Tu' - Nguye^~n thi. Minh Thu+ (1975). Gia?i nha^'t va` gia?i nhi` cuo^.c thi Gio.ng ha't hay sinh vie^n - ho.c sinh toa`n tha`nh pho^' na(m 1991. DDu+o+.c bie^'t dde^'n qua ho^.i thi Tie^'ng ha't pha't thanh 1992 , tu+` ddo' ga('n bo' vo+'i Ca^u La.c Bo^. Nha.c Si~ va` nho'm Nh"ng Ngu+o+`i Ba.n, ha't nh"ng ba`i ha't tu+o+i sa'ng ro^.n ra~ ba(`ng lo^'i hoa` ca gia?n ddo+n, kho^ng hoa my~ , tro+? tha`nh phongca'ch rie^ng cu?a nho'm.

Ho^`ng Nhung: Le^ Ho^`ng Nhung, sinh nga`y 15-3-1970 ta.i Ha` No^.i. Theo ho.c ba na(m Tru+o+`ng Nghe^. Thua^.t Ha` Ho^.i, la.i ho.c thanh nha.c vo+'i gia?ng vie^n My~ Bi`nh ta.i Nha.c vie^.n Ha` No^.i. Huy chu+o+ng va`ng Ho^.i die^~n ca nha.c chuye^n nghie^.p toa`n quo^'c (1985) vo+'i Die^`u o+i cho em bay (Nguye^~n Cu+o+`ng), gia?i nha^'t gio.ng ha't Ha` No^.i (1987), gia?i nha^'t cuo^.c thi ddo+n ca chuye^n nghie^.p toa`n quo^'c (1990), 21 tuo^?i va`o so^'ng ta.i Sa`i Go`n va` ba('t dda^`u cuo^.c chinh phu.c co^ng chu'ng ye^u nha.c vo+'i Bo^'ng bo^`ng o+i, Bo^ng kho^ng la` Bo^'ng, va` Thu+?o bo'ng la` ngu+o+`i (TCS). Tha`nh co^ng vo+'i Gio.t su+o+ng tre^n mi' ma('t, Ti`nh Co+`..v.v.

Phu+o+ng Thanh:Te^n tha^.t Bui` Thi. Phu+o+ng Thanh, sinh na(m 1973 , que^ No^ng Co^'ng, Thanh Hoa' Va`o nghe^` na(m 1991 , o+? Ca^u la.c bo^. ca si~ tre? Nha` va(n hoa' Lao ddo^.ng. Tu+` 1993 tham gia tam ca Sao dde^m va` ddu+o+.c su+. di`u da('t cu?a ca'c nha.c si~ Ba?o Phu'c dde^? bu+o+'c va`o con ddu+o+`ng chuye^n nghie^.p. Ho+.p vo'i lo^'i ha't rock d" do^.i nhu+ Tri. An a^m vang mu`a xua^n, What's up, Zompie..Na(m 1996 la` na(m tha`nh co^ng vo+'i Xa ro^`i mua` ddo^ng, Chia tay ti`nh dda^`u, Ti`nh Co+` (Die^.p Minh Tuye^`n)..v.v.

Mo^.t na(m tro^i qua , vo+'i bao bie^'n chuye^?n, vo+i' bao thay ddo^?i trong la`ng va(n nghe^. a^m nha.c Vie^.t Nam. Nghe^. si~ Vie^.t Nam o+? ha?i ngoa.i co' ngu+o+`i dda~ quay ve^` Vie^.t Nam tri`nh die^~n va` ga(.t ha'i tha`nh co^ng va` ddu+o+.c "cha^'p nha^.n" cho tri`nh die^~n nhu+ Hu+o+ng Lan, Phu+o+.ng Mai, Hoa`i Linh.

Nhu+~ng "sie^u tinh" o+? Vie^.t Nam ba^y gio+` la`m ra tie^`n co`n nhie^`u ho+n ca'c ca si~ Vie^.t o+? ha?i ngoa.i. Mo^~i tha'ng co' mo^.t so^' ca si~ ta^n nha.c kie^'m ddu+o+.c ca? ma^'y tra(m trie^.u ddo^`ng (khoa?ng 20.000 My~ kim). Ca si~ ta^n nha.c tro+? tha`nh "tha^`n tu+o+.ng " cu?a gio+'i tre? hu+o+'ng ve^` nha.c tre?, ki'ch ddo^.ng.

Di~a DVD thay the^' cho Laser Disc cho thi. tru+o+`ng Karaoke. Gia' ha. ho+n, de^~ tie^u thu. va` thi. tru+o+`ng pha't trie^?n nhanh cho'ng. CDRom kho^ng co`n la` hie^.n dda.i n"a va` sa(~n sa`ng nhu+o+`ng cho^~ cho DVDRom cho nhu+~ng na(m sa('p to+'i.

Tru+o+'c the^`m na(m 2000, tu+o+ng lai cu?a a^m nha.c Vie^.t Nam se~ tie^'n hay thoa'i, se~ hu+ng thi.nh hay suy ddo^`i, ta^'t ca? co`n tu`y su+. quan ta^m cu?a nhie^`u ta^`ng lo+'p: ngu+o+`i la~nh dda.o, ngu+o+`i phu.ng su+. va(n ho'a, ngu+o+i` sa'ng ta'c, ngu+o+`i tri`nh die^~n, va` kha'n gia?. Trong di.p dda^`u na(m, ba`i to^?ng ke^'t na`y chi? pha?n a?nh mo^.t khi'a ca.nh nho? cu?a mo^.t so^' ngu+o+`i la`m va(n nghe^. cu?a vu+o+`n nha.c Vie^.t Nam ma` to^i na('m ddu+o+.c ta`i lie^.u trong tay. Hy vo.ng trong nhu+~ng na(m to+'i, to^i may ma('n ho+n ne^'u ddu+o+.c su+. giu'p ddo+~ cu?a ba.n be` xa ga^`n co' ta`i lie^.u go+?i ve^` cho to^i dde^? ba`i to^?ng ke^'t cu?a to^i co' ta^`m vo'c cu?a mo^.t ba`i "to^?ng ke^'t" sinh hoa.t nha.c Vie^.t o+? ha?i ngoa.i . Chi? u+o+'c mong ra(`ng ca'c ba.n se~ co' mo^.t y' nie^.m kha'i qua't ve^` nha.c Vie^.t trong na(m 1999 trong khi cho+` ddo'n mu`a Xua^n cu?a na(m 2000.

Tra^`n Quang Ha?i

Mu.c Lu.c Go'c Tro+`i A^m Nha.c


Trang Chi'nh Suo^'i Nguo^`n


-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-=-=-=-=-=-=-
IX- GO'C TRO+`I QUE^ HU+O+NG
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-=-=-==-=-=-

Ca^`u Tre La('c Le?o
________________________________ Nguye^~n Hoa`ng - Thanh Ta^m


Ba`i tham lua^.n Dda.i Ho^.i Thanh Nie^n Sinh Vie^n Vie^.t Nam Toa`n The^' Gio+'i 1999

Co' le~ khi ddo.c dde^'n tu+.a dde^` tre^n, nhie^`u anh chi. ddang ba^.t cu+o+`i! Ba^.t cu+o+`i va` nga^?n ngo+ vi` "Ca^`u tre" nghe co' ve? tho^ so+ la.i the^m pha^`n "la('c le?o" thi` nghe sao ma` re^.u ra.o qua'!

Trong ky? nguye^n con ngu+o+`i chua^?n bi. bu+o+'c va`o the^? ky? 21, khi ngu+o+`i ta ddang no'i dde^'n nhu+~ng chie^'c ca^`u xa lo^. tho^ng tin Information Super Highway ma` co`n co' ke? la.i ddo`i tro` chuye^.n ve^` mo^.t ca'i ca^`u tre thi` qua? la` ngu+o+.c ddo+`i!The^' nhu+ng to^i xin ddoan cha('c vo+'i ca'c anh chi., dde^` ta`i ca^`u tre no' la('c le?o re^.u ra.o the^' dda^'y nhu+ng cu~ng la.i la` mo^.t dde^` ta`i la('t le'o vo^ cu`ng. Na`o mo+`i ca'c anh chi., mo+`i ca'c ba.n tre? Vie^.t Nam, chu'ng ta cu`ng la^`n bu+o+'c tre^n chie^'c ca^`u tre la('c le?o ga^.p ghe^`nh kho' ddi!

Khi nha('c dde^'n tre, chu'ng ta nghi~ ngay dde^'n nhu+~ng gi` tha^.t mo^.c ma.c va` ddo+n so+. Tre, mo^.t gio^'ng ca^y nhi`n cha(?ng co' ve? gi` cao sang, lo^.ng la^~y nhu+ng dda~ co' ma(.t cu`ng vo+'i da^n to^.c Vie^.t Nam tu+` nhu+~ng ddo+`i xa xu+a la('m. Chi'nh ca^y tre dda~ ta.o ne^n ti`nh tha^n ba(`ng quye^'n thuo^.c, su+. lie^n ddo+'i giu+~a gia ddi`nh na`y vo+'i gia ddi`nh kia, giu+~a la`ng na`y vo+'i la`ng kha'c. Dda^y chi'nh la` ne^`n ta?ng cu?a su+. ddoa`n ke^'t trong xa~ ho^.i Vie^.t Nam, va` tre dda~ ddo'ng vai tro` quan tro.ng trong vie^.c duy tri` ne^`n ta?ng a^'y qua hi`nh thu+'c ddo+n gia?n, mo^.t chie^'c ca^`u nho? ba('t ngang gio`ng nu+o+'c cha?y, no^'i lie^`n hai tho^n xo'm. Gia?n di. ho+n nu+~a, tre la` ngu+o+`i ba.n tri ky? cu?a bao the^' he^.. Tre la` nie^`m vui lo^.ng gio' vo+'i ca'nh die^`u cu?a tre? tho+, la` su+'c so^'ng ma~nh lie^.t cu?a ca? gia ddi`nh qua so+.i la.t go'i ba'nh chu+ng nga`y Te^'t. Hay chi? ddo+n thua^`n la` chie^'c ta(m tre xi?a ra(ng no+i tay ca'c cu. gia` ngo^`i vui thu' ddie^`n vie^n sau nhu+~ng bu+~a co+m chie^`u. Tre hie^.n die^.n trong ddo+`i so^'ng chu'ng ta nhie^`u the^' dda^'y va` sa^u dda^.m the^' dda^'y, nhu+ng ddo^i lu'c chu'ng ta la.i que^n ba(~ng chung quanh mi`nh co' mo^.t loa`i ca^y te^n la` tre. Mo^.t loa`i ca^y dda~ co' ma(.t la^u la('m, dda~ xua^'t hie^.n va` cu`ng tra?i qua bao tha(ng tra^`m li.ch su+? vo+'i da^n to^.c Vie^.t Nam chu'ng ta.

Theo su+. ti'ch thi` thuo+? vua Hu`ng Vu+o+ng thu+' hai, Tie^'t Lie^u dda~ ddu+o+.c Bu.t da.y cho ca'ch go'i ba'nh da^`y ba'nh chu+ng. Va` khi go'i ba'nh chu+ng thi` cha('c cha('n pha?i co' so+.i la.t, ddu+o+.c che? mo?ng tu+` tre, du`ng dde^? co^.t ba'nh.

Ddo' la` tho+`i vua Hu`ng Vu+o+ng thu+' hai. Cu~ng theo su+? sa'ch thi` dde^'n tho+`i vua Hu`ng Vu+o+ng thu+' sa'u, co' chuye^.n Tha'nh Gio'ng. Ca^u chuye^.n ke^? ve^` ca^.u be' Tha'nh Gio'ng lo+'n nhanh nhu+ tho^?i, dda~ co+?i ngu+.a sa('t ca^`m bu.i tre dda'nh dduo^?i gia(.c ngoa.i xa^m.

Cha('c cha('n tre dda~ dde^'n vo+'i Vie^.t Nam va` dda~ la` nhu+~ng co^ng cu. ra^'t dda('c lu+.c cho to^? tie^n chu'ng ta tu+` nhu+~ng ddo+`i xa xu+a la('m.

No'i nhu+ the^' pha?i cha(ng chu'ng ta nhi`n nha^.n ca^u chuye^.n Tie^'t Lie^u go'i ba'nh chu+ng hay chuye^.n Tha'nh Gio'ng die^.t gia(.c la` nhu+~ng ca^u chuye^.n co' tha^.t? Tu+` bao la^u nay nhu+~ng ca^u chuye^.n tre^n va^~n ddu+o+.c coi la` nhu+~ng su+. ti'ch dda^`y ti'nh cha^'t hoang ddu+o+`ng mo^.ng mi.. Do ddo', chu'ng ta chi? lu+u y' dde^'n nhu+~ng dda.i y' ma` o^ng ba` mi`nh muo^'n truye^`n dda.t la.i cho ca'c the^' he^. sau chu+' i't khi dde^? y' dde^'n nhu+~ng ma^'u cho^'t ma` ca^u truye^.n ddu+o+.c du+.ng ne^n.

Nhie^`u anh chi. se~ cu+o+`i tha^`m khi chu'ng to^i cho ra(`ng ca^u chuye^.n Tha'nh Gio'ng co' the^? la` mo^.t ca^u chuye^.n co' tha^.t. Tru+o+'c khi no'i dde^'n "ca'i tha^.t" cu?a chuye^.n Tha'nh Gio'ng, chu'ng to^i xin nha('c dde^'n mo^.t ca^u chuye^.n su+? kha'c. Va`o tho+`i gia(.c Minh ddo^ ho^. nu+o+'c ta, vua Le^ Lo+.i ddang tha^u phu.c nhie^`u ngu+o+`i ta`i gio?i dde^? chua^?n bi. dda'nh gia(.c. Trong ddo' co' Nguye^~n Tra~i. Trong tho+`i gian chua^?n bi. dda'nh gia(.c, da^n chu'ng bo^~ng du+ng ba`n ta'n ve^` vie^.c Le^ Lo+.i va` Nguye^~n Tra~i la` nhu+~ng ngu+o+`i ddu+o+.c tha^`n linh phu` tro+. va` di~ nhie^n na('m cha('c pha^`n tha('ng trong tay. So^' la` tre^n ca'c ca^y xanh no+i da^n cu+ ngu. co' nhie^`u la' kho^ bo^~ng du+ng co' ca'c chu+~ "Le^ Lo+.i vi qua^n, Nguye^~n Tra~i vi tha^`n". Ca^u chuye^.n na`y co' tha^.t, ngu+o+`i da^n thi` cho ra(`ng tha^`n tha'nh dda~ kha('c tre^n nhu+~ng la' ca^y kia ta'm chu+~ "bu`a phe'p" nhu+ng tre^n thu+.c te^', chi'nh Nguye^~n Tra~i dda~ cho ngu+o+`i la^'y vie^'t cha^'m ma^.t ong vie^'t tre^n ca'c la' ca^y dde^? kie^'n bu dde^'n a(n ma^'t tha`nh ca'c chu+~ no'i tre^n. Tu+` ddo' da^n chu'ng theo Le^ Lo+.i ra^'t ddo^ng va` giu'p o^ng dda'nh tha('ng gia(.c Minh sau na`y.

Mo^.t ca^u chuye^.n co' the^? la` hoang ddu+o+`ng, nhu+ng cu~ng co' the^? la` su+. tha^.t. Tu`y theo chu'ng ta nhi`n va^'n dde^` o+? ca'c go'c ca.nh kha'c nhau. Ne^'u nga`y ho^m nay khi nghe dde^'n vie^.c nhu+~ng chie^'c la' co' kha('c 8 chu+~ tre^n ma` chu'ng ta kho^ng bie^'t vie^.c Nguye^~n Tra~i dda~ du`ng mu+u sai ngu+o+`i la`m vie^.c a^'y thi` thu+? ho?i chu'ng ta co' tin la` vie^.c na`y co' tha^.t hay kho^ng? No' se~ chi? la` mo^.t "su+. ti'ch hoang ddu+o+`ng", va` su+. ti'ch dda~ bie^'n tha`nh mo^.t su+. tha^.t khi chu'ng ta nhi`n ddu+o+.c khi'a ca.nh mu+u tri' cu?a Nguye^~n Tra~i ma` tho^i.

Do ddo', ne^'u nhi`n ca^u chuye^.n Tha'nh Gio'ng o+? mo^.t khi'a ca.nh mu+u tri' cu?a o^ng ba` mi`nh, chu'ng ta se~ tin dda^y la` mo^.t chuye^.n co' tha^.t. Va? la.i ta^'t ca? ca'c ca^u chuye^.n co^? ti'ch ma` o^ng ba` ta truye^`n la.i, be^n ca.nh y' nghi~a bo^? i'ch, chu'ng ddu+o+.c du+.ng ne^n du+.a tre^n ca'c ne^`n ta?ng thu+.c te^' ma` o^ng ba` mi`nh dda~ bie^'t ddu+o+.c. Thi' du. khi dda~ go'i ba'nh chu+ng ba'nh da^`y a(n no ne^ o^ng ba` mi`nh mo+'i nghi~ dde^'n chuye^.n su+. ti'ch ba'nh chu+ng. Khi du+.ng ne^n chuye^.n no? tha^`n An Du+o+ng Vu+o+ng thi` cha('c cha('n mo.i ngu+o+`i pha?i bie^'t ca^y no? la` ca'i gi`, mu~i te^n nhi`n ra sao, v.v... Cu~ng va^.y chuye^.n Tha'nh Gio'ng cu~ng ddu+o+.c xa^y du+.ng du+.a tre^n ca'c ne^`n ta?ng thu+.c te^' ma` i't nhie^`u o^ng ba` ta dda~ tra?i qua va` bie^'t ddu+o+.c.

Nay thay vi` la^.t sa'ch su+? ke^? ve^` su+. ti'ch Tha'nh Gio'ng, chu'ng to^i xin pha^n ti'ch mo^.t va`i khi'a ca.nh cu?a ca^u chuye^.n dde^? mo.i ngu+o+`i ddo^`ng y' ra(`ng dda^y la` chuye^.n ... co' tha^.t!

Va`o tho+`i vua Hu`ng Vu+o+ng thu+' sa'u, khoa?ng 3000 na(m tro+? ve^` tru+o+'c, dda^'t nu+o+'c ta nghe tin gia(.c A^n tu+` phu+o+ng Ba('c ddang chua^?n bi. tra`n sang tho^n ti'nh Vie^.t Nam. Nha` vua lo so+. be`n truye^`n le^.nh kha('p no+i ai la` ngu+o+`i co' ta`i, ai la` ngu+o+`i co' mu+u ke^' gi` ha~y ra giu'p dda^'t nu+o+'c.

Ta.i mo^.t la`ng xa~ thuo^.c vu`ng Ba('c Ninh, Ba('c Vie^.t Nam nga`y nay, co' mo^.t gia ddi`nh nha` gia`u no. co' mo^.t ddu+'a be' dda~ ddu+o+.c ba tuo^?i nhu+ng cha(?ng no'i cha(?ng ra(`ng gi` ca?, kho^ng ddi ddu+'ng qua la.i ma` chi? na(`m y nguye^n mo^.t cho^~. Kho^ng pha?i ddu+'a be' la` tha^`n tha'nh cho+` nga`y xua^'t chie^u ra tay, nhu+ng to^i tin cha('c chi? ddo+n thua^`n ddu+'a be' bi. be^.nh "toa`n tha^n ba^'t toa.i" ma` tho^i. Ddo' la` ddu+'a be'. Nha^n va^.t quan tro.ng nhu+ng kho^ng quan tro.ng ti' na`o trong ca^u chuye^.n tha^.t!

Ngu+o+.c la.i, ngu+o+`i quan tro.ng nha^'t la.i kho^ng ddu+o+.c su+? sa'ch ghi te^n nha('c dde^'n ddo' la` cha cu?a ddu+'a be'. Va` vi` nhu+~ng ngu+o+`i la`m su+? que^n nha('c dde^'n o^ng ne^n nga`y ho^m nay chu'ng to^i cu~ng cha(?ng bie^'t o^ng te^n gi`! Tho^i thi` chu'ng ta ta.m go.i o^ng la` "o^ng phu' thu+o+ng". O^ng phu' thu+o+ng ngu+o+`i vu`ng Ba('c Ninh la` mo^.t nha` gia`u. O^ng gia`u nho+` gio?i la`m thu+o+ng ma.i! Ti'p ngu+o+`i ma` nga`y nay chu'ng ta go.i no^m na la` "a successful business man"! The^m va`o ddo' o^ng cu~ng la` mo^.t ngu+o+`i co' lo`ng vo+'i dda^'t nu+o+'c. Khi nghe tin gia(.c A^n chua^?n bi. xa^m chie^'m que^ ta, o^ng nga`y dde^m suy nghi~ ti`m ca'ch giu'p vua Hu`ng giu+~ ddu+o+.c nu+o+'c nha`.

Sau nhie^`u dde^m tra(`n tro.c suy nghi~, bo^. o'c mu+u tri' cu?a mo^.t thu+o+ng gia dda~ tro+? tha`nh bo^. o'c mu+u lu+o+.c cu?a mo^.t nha` qua^n su+. dda.i ta`i va` mo^.t khoa ho.c gia la^~y lu+`ng cu?a Vie^.t Nam va` cu?a ca? the^' gio+'i ma` su+? sa'ch que^n ghi te^n! Khi dda~ nghi~ ddu+o+.c ca'ch giu'p nu+o+'c, o^ng lie^`n pho'ng ngu+.a cha.y tha(?ng ve^` thu? ddo^. To+'i no+i, o^ng lie^n la.c ngay vo+'i nhu+~ng vi. quan lo+'n trong trie^`u, vo^'n la` nhu+~ng ba.n hie^`n cu?a o^ng thuo+? nho?. O^ng phu' thu+o+ng tri`nh ba`y so+ lu+o+.c y' ddi.nh cu+'u nu+o+'c va` vo+'i su+. quen bie^'t nhu+~ng vi. quan na`y o^ng ddu+o+.c da^~n va`o trie^`u die^.n kie^'n vua Hu`ng. Sau khi ba`n chuye^.n tha^u dde^m suo^'t sa'ng, vo+'i nhie^`u ta^'m hoa. ddo^` tri`nh ba`y the^' tra^.n, nhie^`u ba?n ve~ chi tie^'t ve^` ca'c loa.i vu~ khi' v.v... vua Hu`ng dda~ ddo^`ng y' vo+'i ke^' hoa.ch chua^?n bi. va` dda'nh tra^.n cu?a o^ng phu' thu+o+ng.

Ke^' hoa.ch na`y ddu+o+.c mang te^n "Phu` Ddo^?ng" va` ddu+o+.c lie^.t va`o ha.ng bi' ma^.t quo^'c gia, tu+'c "classified top secret", ne^n toa`n bo^. ke^' hoa.ch chi? co' vo+. cho^`ng o^ng phu' thu+o+ng, vua Hu`ng Vu+o+ng cu`ng mo^.t ddo^.i qua^n ti'n nhie^.m cu?a nha` vua ddu+o+.c bie^'t ma` tho^i.

Ke^' hoa.ch "Phu` Ddo^?ng" ddu+o+.c thu+.c hie^.n ngay khi o^ng phu' thu+o+ng tro+? ve^` nha` tu+` kinh tha`nh. Ke^' hoa.ch na`y chu? ye^'u du+.a va`o hai ye^'u to^' chi'nh, thu+' nha^'t la` lo`ng da^n quye^'t ta^m dda'nh gia(.c, va` thu+' hai la` du`ng mu+u tri' tu+'c a'p du.ng khoa ho.c ky~ thua^.t hie^.n dda.i! Dde^? dda.t ddu+o+.c ye^'u to^' dda^`u tie^n kho+i da^.y lo`ng da^n quye^'t ta^m dda'nh gia(.c, o^ng phu' thu+o+ng dda~ la`m ddie^`u ma` Nguye^~n Tra~i sau na`y dda~ ba('t chu+o+'c la`m theo o+? the^' ky? thu+' 15, ddo' la` du`ng ye^'u to^' "tha^`n tha'nh" dde^? thuye^'t phu.c da^n chu'ng tin theo ddie^`u mi`nh mong muo^'n. O^ng phu' thu+o+ng dda~ du`ng ngay ddu+'a con be^.nh hoa.n cu?a mi`nh la`m nha^n to^' chi'nh trong vie^.c kho+i da^.y tinh tha^`n da^n chu'ng. Vo+. cho^`ng o^ng dda'nh tie^'ng cho mo+`i su+' gia? cu?a nha` vua va`o nha` cho ddu+'a be' no'i chuye^.n sau ba na(m ca^m ni'n. Nhu+ng tha^.t ra kho^ng co' chuye^.n ddu+'a be' mo+? mie^.ng ma` chi? la` vie^.c hai vo+. cho^`ng ba`n ti'nh the^m ve^` ke^' hoa.ch "Phu` Ddo^?ng" vo+'i ngu+o+`i cu?a nha` vua ma` tho^i. Sau ddo' ho. loan tin ra ngoa`i la` ddu+'a be' dda~ mo+? mie^.ng ddo`i lo vie^.c nu+o+'c. Ta.o su+. hoang mang va` ba'i phu.c trong lo`ng ngu+o+`i da^n quanh vu`ng.

Cu`ng lu'c ddo', ngu+o+`i cu?a nha` vua be`n phao tin co' tha^`n linh u+'ng nghie^.m lo+`i thi?nh ca^`u cu+'u nu+o+'c, va` vi. tha^`n cu+'u ngay ngu+o+`i la`nh chi'nh la` ddu+'a be' be^.nh hoa.n kia. Hai vo+. cho^`ng o^ng phu' thu+o+ng cu~ng loan tin vo+'i mo.i ngu+o+`i nhu+ the^' la` ddu+'a be' dda~ he^'t bi.nh tro+? ne^n tho^ng minh la. thu+o+`ng, va` ddang luye^.n ta^.p trong pho`ng rie^ng kho^ng tie^'p chuye^.n vo+'i ai ddu+o+.c, nhu+ng tha^.t su+. thi` ddu+'a be' le^n ba va^~n na(`m y mo^.t cho^~ kho^ng no'i kho^ng ra(`ng, ddu+o+.c gia^'u ki'n trong pho`ng ngu?.

Ye^'u to^' kho+i da^.y tinh tha^`n no+i ngu+o+`i da^n dda~ dda.t ddu+o+.c pha^`n na`o. Co`n ye^'u to^' thu+' hai la` du`ng mu+u tri' a'p du.ng khoa ho.c ky~ thua^.t dde^? dda'nh gia(.c pha?i no'i la` cu+.c ky` quan tro.ng. Dda^y la` mo^.t bie^'n co^' quan tro.ng kho^ng rie^ng gi` cho Vie^.t Nam chu'ng ta ma` co`n ra^'t quan tro.ng trong li.ch su+? loa`i ngu+o+`i! Ddo' la` vie^.c che^' mo^.t con ngu+.a sa('t cao lo+'n ho+n mo^.t chu.c me't. Dda^y kho^ng pha?i la` mo^.t bu+'c tu+o+.ng hi`nh con ngu+.a cao cho't vo't dde^? mo.i ngu+o+`i qua la.i nhi`n nga('m ma` la.i la` mo^.t con ngu+.a bie^'t di ddo^.ng, ddi la.i la. thu+o+`ng.

Nhu+ng thu+.c te^' khoa ho.c cho tha^'y la`m gi` co' mo^.t con ngu+.a tha^.t ddi la.i bi`nh thu+o+`ng ma` la.i ba(`ng sa('t? Kho^ng co' nhu+~ng thu+' ngu+.a ddo', nhu+ng con ngu+o+`i co' the^? che^' ra ddu+o+.c nhu+~ng chu' ngu+.a robot ba(`ng sa('t cu~ng bie^'t ddi la.i bi`nh thu+o+`ng ba(`ng nhu+~ng ma'y mo'c du.ng cu. be^n trong! Va` nhu+ the^' ca^u chuye^.n hoang ddu+o+`ng dda~ kho^ng co`n hoang ddu+o+`ng ti' na`o khi chu'ng ta xem con ngu+.a sa('t trong ke^' hoa.ch "Phu` Ddo^?ng" chi? la` mo^.t chu' robot kho^?ng lo^` ma` tho^i. Ke^' hoa.ch "Phu` Ddo^?ng" cu?a o^ng phu' thu+o+ng qua? la` cu+.c ky` quan tro.ng, va` pha?i cha(ng nhu+ the^' thi` ca'ch dda^y khoa?ng 3000 na(m o^ng cha ta dda~ che^' ra ddu+o+.c mo^.t con robot dda^`u tie^n trong li.ch su+? nha^n loa.i. Chuye^.n na`y co' the^? xa?y ra, ta.i sao chu'ng ta cho la` hoang ddu+o+`ng, coi thu+o+`ng kha? na(ng che^' ta.o robot cu?a o^ng cha mi`nh, trong khi ddo' la.i tha'n phu.c va` nhi`n nha^.n nhu+~ng kha? na(ng vo^ song cu?a ngu+o+`i da^n ca'c nu+o+'c kha'c tho+`i xu+a nhu+ Ai Ca^.p, Trung Hoa dda~ bie^'t ca'ch ta^?m lie^.m xa'c cho kho?i tan ra~, hay xa^y nhu+~ng kim tu+. tha'p vi~ dda.i, nhu+~ng co^ng tri`nh ma` nga`y nay va^~n co`n la` mo^.t ddie^`u bi' ma^.t chu+a ai kha'm pha' ddu+o+.c.

Ke^' hoa.ch che^' ta.o con ngu+.a robot dda~ ddu+o+.c nha` vua ddo^`ng y' thu+.c hie^.n. Dde^? dda'nh tie^'ng be^n ngoa`i vo+'i ngu+o+`i da^n, o^ng phu' thu+o+ng no'i ra(`ng dda^y la` mo^.t con ngu+.a tha^`n to lo+'n ba(`ng sa('t kie^n co^' se~ la`m ne^n dda.i su+.. Nha` vua ke^u go.i ra^'t nhie^`u nhu+~ng tho+. re`n dda^`y kinh nghie^.m ve^` la`ng Phu` Ddo^?ng dde^? giu'p o^ng phu' thu+o+ng thu+.c hie^.n ke^' hoa.ch na`y.

Suo^'t va`i tua^`n le^~, ca'c ba'c tho+. re`n lo luye^.n sa('t du+.ng ne^n vo~ bo.c be^n ngoa`i cu?a chu' ngu+.a robot, trong khi ddo' o^ng phu' thu+o+ng cu`ng nhie^`u khoa ho.c gia dda.i ta`i cu?a nu+o+'c Vie^.t Nam thi` ba`n lua^.n ca'ch che^' ta.o ca'c co+ pha^.n ma'y mo'c be^n trong cu?a chu' ngu+.a robot dde^? no' ddi ddu+'ng uye^?n chuye^?n nhu+ nhu+~ng con ngu+.a bi`nh thu+o+`ng.

Trong tho+`i gian la`m vie^.c cu+.c nho.c va` ga^'p ru't ddo', vi` ca^`n ra^'t nhie^`u tho+. do ddo' vie^.c nuo^i a(n cu~ng ra^'t to^'n ke'm. O^ng phu' thu+o+ng loan tin ddu+'a be' "tha^`n linh" cu?a o^ng ddo`i a(n, va` ca^`n a(n ra^'t nhie^`u dde^? cho'ng lo+'n ma` dda'nh gia(.c. Ngu+o+`i da^n kha('p no+i trong tinh tha^`n go'p su+'c dda~ ha(ng ha'i ddo'ng go'p thu+'c a(n. Tuy nhie^n thu+'c a(n kho^ng da`nh cho ddu+'a be' le^n ba nhu+ng ddu+o+.c bi' ma^.t chuye^?n dde^'n cho ma^'y chu.c ngu+o+`i ddang nga`y dde^m re`n che^' ngu+.a sa('t. Khi co' ngu+.a thi` pha?i co' ngu+o+`i co+?i ngu+.a. Vo+'i mo^.t con robot ba(`ng sa('t nhu+ the^', ta^'t nhie^n ngu+o+`i co+?i no' cu~ng ca^`n pha?i to lo+'n ga^'p bo^.i pha^`n ngu+o+`i thu+o+`ng. Vie^.c na`y cu~ng na(`m trong ke^' hoa.ch cu?a o^ng phu' thu+o+ng. Song song vo+'i vie^.c che^' ngu+.a robot o^ng cho ngu+o+`i che^' ngu+o+`i robot theo ki'ch thu+o+'c to lo+'n nhu+ con ngu+.a.

Sau nhie^`u tua^`n thu+.c hie^.n, co^ng tri`nh dda~ hoa`n ta^'t. O^ng loan tin nha` vua dda~ dda'p u+'ng su+. ddo`i ho?i cu?a ddu+'a be' tha^`n linh, dda~ co' ngu+.a sa('t va` ga^.y sa('t cho ddu+'a be' dda'nh gia(.c. Ngu+.a sa('t dda~ ddu+o+.c da^~n ra tri`nh la`ng vo+'i mo.i ngu+o+`i vo+'i chu' be' tha^.t to lo+'n cu~ng ba(`ng sa('t ngo^`i tre^n mi`nh ngu+.a. O^ng cho mo.i ngu+o+`i bie^'t ddo' chi'nh la` ddu+'a be' con o^ng sau khi dda~ a(n he^'t nhu+~ng thu+'c a(n ba` con ddo'ng go'p no' lo+'n nhanh nhu+ tho^?i va` to lo+'n the^' dda^'y! Mo.i ngu+o+`i dde^`u tin! Va` trong phu't cho^'c con ngu+.a chuye^?n ddo^.ng va` la^`n bu+o+'c pho'ng nhanh ra chie^'n tra^.n. Ta^'t nhie^n tho+`i ddo' chu+a che^' ddu+o+.c remote control, ne^n su+. chuye^?n ddo^.ng cu?a ngu+.a robot va` ngu+o+`i robot pha?i co' ngu+o+`i ddie^`u khie^?n be^n trong.

Khi ra dde^'n chie^'n tru+o+`ng, ngu+.a sa('t chu+a la` gi` ca? nhu+ng vo+'i vo'c da'ng to lo+'n cu~ng dda~ ddu? la`m gia(.c A^n khie^'p so+. cha.y ta'n loa.n. Ho. da^~m le^n nhau ma` cha.y. Cu`ng lu'c ddo', ngu+o+`i ngo^`i be^n trong ngu+.a ddie^`u khie^?n cho ngu+.a he' ha`m kha.c lu+?a. Co`n ngu+o+`i ngo^`i be^n trong ddu+'a be' robot thi` ddie^`u khie^?n cho no' vung ga^.y sa('t qua^'t gia(.c to+i bo+`i.

Nhu+ng co' ai bie^'t ddu+o+.c chu+~ ngo+`! Khi ddie^`u khie^?n ddu+'a be' robot ca^`m ga^.y sa('t quo+ qua quo+ la.i ngu+o+`i ddie^`u khie^?n dda~ vo^ ti`nh quo+ tru'ng ca'c ta?ng dda' be^n ddu+o+`ng, su+'c va cha.m qua' ma.nh la`m ga~y ma^'t ga^.y. O^ng ba` ta lie^`n cho ngu+.a cha.y dde^'n nhu+~ng bu.i tre ga^`n ddo', cho ddu+'a be' gio+ tay chu.p la^'y ca? bu.i tre va` du`ng no' thay the^' cho ga^.y sa('t la`m vu~ khi' tie^'p tu.c dda'nh gia(.c.

Sau khi dda~ dda'nh gia(.c tan ta'c, o^ng ba` ta dda~ chie^'n tha('ng. Nhu+ng ngu+.a sa('t va` ddu+'a be' co+?i no' co' bay ve^` tro+`i nhu+ su+. ti'ch hay kho^ng? Di~ nhie^n la` kho^ng co' chuye^.n bay ve^` tro+`i hoang ddu+o+`ng nhu+ the^', nhu+ng ddo' la` tin ma` o^ng phu' thu+o+ng cu`ng ddo^.i qua^n bi' ma^.t cu?a nha` vua loan ddi no+i ngu+o+`i da^n co^'t dde^? cho qua^n gia(.c hay tin the^' tho^i. Nhu+ng su+. tha^.t thi` o^ng phu' thu+o+ng dda~ cho ngu+o+`i ddie^`u khie^?n ngu+.a robot va`o tru' trong mo^.t hang ddo^.ng ga^`n ddo'. Ke^? tu+` dda^'y, hai con robot na`y dda~ ddu+o+.c gia^'u ki'n trong mo^.t hang ddo^.ng va` kho^ng ddu+o+.c nha('c dde^'n nu+~a. Ly' do la` vi` dda^y la` mo^.t bi' ma^.t quo^'c gia. O^ng ba` ta pha?i so+n phe^'t mo^.t hi`nh a?nh mo^.ng mi. di. thu+o+`ng cho ngu+.a bay ve^` tro+`i dde^? gia(.c phu+o+ng Ba('c kho^ng co`n ti`m kie^'m ve^'t ti'ch cu?a no' nu+~a. Va` tu+` ddo' bi' ma^.t quo^'c gia, bi' ma^.t ca'ch che^' ta.o vu~ khi' tinh nhue^. na`y dda~ ddu+o+.c giu+~ ki'n. Cu`ng lu'c vo+'i bo+` co~i da^n to^.c dda~ ddu+o+.c ba?o ve^. ye^n bi`nh.

Tu+` nhu+~ng ye^'u to^' tre^n, chu'ng to^i cho ra(`ng ca^u chuye^.n Tha'nh Gio'ng la` mo^.t ca^u chuye^.n co' tha^.t vo+'i nhu+~ng ti`nh tie^'t la`m mo.i ngu+o+`i rung ddo^.ng va` tu+. ha`o, va` be^n ca.nh ddo' la` nhie^`u y' nghi~a ma` o^ng ba` mi`nh muo^'n truye^`n la.i cho chu'ng ta.

Ca'c y' nghi~a cu?a ca^u chuye^.n no'i le^n Vie^.t Nam la` mo^.t da^n to^.c tuy i't da^n, su+'c ye^'u nhu+ng bie^'t du`ng mu+u tri' dde^? ha. ddo^'i phu+o+ng. Ddie^`u na`y dda~ ddu+o+.c kha(?ng ddi.nh ra^'t nhie^`u trong li.ch su+? nu+o+'c nha`.

The^m va`o ddo' no' co`n no'i le^n tinh tha^`n ye^u nu+o+'c va` chung vai ga'nh va'c vie^.c nu+o+'c cu?a ra^'t nhie^`u ha.ng ngu+o+`i, tu+` vua quan, phu' thu+o+ng dde^'n nhu+~ng gia ddi`nh no^ng da^n bi`nh thu+o+`ng.

Nhu+ng y' nghi~a quan tro.ng ho+n ca? la` hi`nh a?nh ca^y ga^.y sa('t va` ca^y tre ve^. ddu+o+`ng trong ca^u chuye^.n. La`m the^' na`o mo^.t ca^y ga^.y sa('t kie^n co^' la.i bi. ga~y, kho^ng la`m ddu+o+.c vie^.c trong khi ddo' mo^.t ca^y tre mo^.c ma.c be^n ve^. ddu+o+`ng la.i thay the^' ddu+o+.c sa('t dda'nh dduo^?i gia(.c A^n? Pha?i cha(ng dda^y la` mo^.t chi tie^'t qua' cu+o+`ng ddie^.u? Cu+'ng nhu+ sa('t, cha('c nhu+ sa('t ma` kho^ng la`m ddu+o+.c vie^.c thi` tre sao la.i la`m ne^n? Nhu+ng ddu'ng va^.y, theo ca'c nha` khoa ho.c hie^.n nay nghie^n cu+'u ve^` tre cho bie^'t thi` tre co' ddo^. ra('n ho+n sa('t ga^'p nhie^`u la^`n. Ca^y tre, mo^.t loa`i ca^y ddo+n gia?n kho^ng mo.c trong vu+o+`n thu+o+.ng uye^?n, kho^ng mo.c giu+~a nhu+~ng ca'nh ddo^`ng tro^`ng tro.t co^ng phu nhu+ng mo.c ngay be^n ve^. ddu+o+`ng, ma` la.i go'p pha^`n to lo+'n cho vie^.c dda'nh dduo^?i gia(.c ngoa.i xa^m. Ngu. y' cu?a va^'n dde^` na`y la` o+? cho^~ khi lo vie^.c nu+o+'c, ta^'t ca? mo.i ngu+o+`i, mo.i va^.t dde^`u ddu+o+.c ta^.n du.ng. Nhu+ng chu+a cha('c nhu+~ng gi` to^'t nha^'t, hoa`n ha?o nha^'t, ky~ thua^.t to^'i ta^n nha^'t la.i dda'p u+'ng ddu+o+.c nhu ca^`u ca^`n thie^'t. Ma` chi? ca^`n nhu+~ng gi` sa(~n co' trong da^n gian, su+'c lu+.c vu+`a pha?i dde^? dda'p u+'ng ddu+o+.c nhu ca^`u la` la`m xong. Tre la`m ne^n chuye^.n vi` tre co' ma(.t ngay ta.i cho^~, tre kho^ng ca^`n mo^.t tho+`i gian da`i re`n luye^.n nhu+ sa('t ma` tu+. mo.c dda.i be^n ve^. ddu+o+`ng, Tha'nh Gio'ng chi? vie^.c dde^'n nho^? le^n la` xong!

Bu.i tre, bu.i tru'c dda~ ddo'ng mo^.t vai tro` quan tro.ng trong li.ch su+? va` trong cuo^.c so^'ng cu?a Vie^.t Nam, va` tha^.t su+. chi? co' mo^.t hi`nh a?nh duy nha^'t kha'c co' the^? so sa'nh ddu+o+.c vo+'i tre trong li.ch su+? va` cuo^.c so^'ng cu?a da^n to^.c, kho^ng ai kha'c ho+n la` tuo^?i tre? Vie^.t Nam.

Tuo^?i tre? nho? be' tho^ so+, dda~ go'p co^ng va`o vie^.c nu+o+'c nhu+ nhu+~ng hai ba` Tru+ng, nhu+~ng Trie^.u Trinh Nu+o+ng, nhu+ Tra^`n Quo^'c Toa?n, nhu+ Nguye^~n Tha'i Ho.c. Ta^'t ca? la` nhu+~ng ngu+o+`i thanh nie^n nhu+ chu'ng ta ho^m nay dda~ go'p co^ng su+'c mi`nh cho da^n to^.c tra?i qua nhie^`u the^' he^., tu+.a nhu+ nhu+~ng nha'nh tre go'p pha^`n cho ddo+`i so^'ng con ngu+o+`i qua nhie^`u na(m tha'ng.

Tre dda~ co' ma(.t tu+` nhu+~ng ddo+`i xa xu+a va` va^~n se~ tie^'p tu.c co' ma(.t, kho^ng va('ng bo'ng trong ddo+`i so^'ng da^n Vie^.t trong ky? nguye^n the^' ky? 21 va` tu+o+ng tu+., gio+'i tre? cu~ng kho^ng va('ng ma(.t trong do`ng sinh hoa.t cu?a Vie^.t Nam trong nhu+~ng na(m tha'ng sa('p to+'i. Nhu+~ng na(m tha'ng cu?a xa^y du+.ng va` bu` dda('p la.i nhu+~ng ma^'t ma't cu?a que^ hu+o+ng.

The^' nhu+ng co' ma(.t dde^? ddo'ng go'p cho dda^'t nu+o+'c, chu'ng ta ddo'ng go'p nhu+ the^' na`o? Pha?i cha(ng chi? nhu+~ng ba'c si~, nhu+~ng ky~ su+, nhu+~ng nha` chuye^n ta`i ve^` khoa ho.c mo+'i tro^? ta`i ddu+o+.c cho que^ hu+o+ng? Hay se~ la` ta^'t ca?, ta^'t ca? mo.i ngu+o+`i tre? tuo^?i cu~ng dde^`u co' the^? ddo'ng go'p cho Vie^.t Nam?

Khi ra tra^.n, cha`ng robot Tha'nh Gio'ng dda~ pha?i du`ng ca? hai loa.i vu~ khi', vu+`a sa('t vu+`a tre. Vu+`a kie^n co^' vu+`a gia?n di.. Nhu+ng Tha'nh Gio'ng dda~ kho^ng du`ng bu.i tre ngay tu+` khi nha^.p tra^.n, robot Tha'nh Gio'ng dda~ kho^ng ngo^`i tre^n mo^.t con ngu+.a go^~ hay ngu+.a tre lu'c to+'i cho^~ gia(.c tru' ngu. vi` nhu+ the^' thi` gia(.c la`m gi` kinh khie^'p ddu+o+.c. Nhu+ng xua^'t hie^.n tru+o+'c lu~ gia(.c la` mo^.t con ngu+.a sa('c to lo+'n vo+'i ngu+o+`i co+~i ngu+.a cu~ng tha^.t lo+'n lao tay ca^`m ga^.y sa('t dde^? la`m kinh ha~i lu~ gia(.c. Sau ddo' khi dda~ dde^'n lu'c Tha'nh Gio'ng mo+'i vo+' bu.i tre ven ddu+o+`ng ma` qua^.t chu'ng ta? to+i. Ho+.p vo+'i tinh tha^`n la` lo`ng da^n, va^.t lie^.u la` tre sa('t dda~ ddu+o+.c du`ng ddu'ng cho^~ va` ddu'ng lu'c dda~ ddu+a dde^'n vie^.c dda'nh gia(.c tha`nh co^ng.

Cu~ng the^', trong giai ddoa.n hie^.n nay, la` mo^.t ngu+o+`i tre? am hie^?u khoa ho.c, chu'ng ta ne^n na('m ro~ co^ng vie^.c chu'ng ta ddang ddeo dduo^?i ddo`i ho?i o+? no+i ta nhu+~ng gi`. Nhu+~ng ba(`ng ca^'p va` nhu+~ng kie^'n thu+'c ma` chu'ng ta ho.c ddu+o+.c se~ sinh lo+.i gi` cho vie^.c pha't trie^?n Vie^.t Nam?

Ha~y thu+? tu+o+?ng tu+o+.ng, dda^'t nu+o+'c Vie^.t Nam tu+o+ng lai vo+'i mo^.t mo^i tru+o+`ng to^n tro.ng tu+. do, nha^n quye^`n va` to^n tro.ng nhu+~ng ti'nh ca'ch ddo^.c la^.p trong vie^.c ddo'ng go'p cho que^ hu+o+ng, thi` chu'ng ta se~ la`m gi` cho to^? quo^'c?

Dda~ tu+` bao na(m nay gio+'i tre? ta.i ha?i ngoa.i qua bie^'t bao cuo^.c tha?o lua^.n qua bie^'t bao die^~n dda`n dda^y ddo' dda~ ba`n tha?o mo^.t ca'ch so^i no^?i vie^.c gio+'i tre? ha?i ngoa.i la`m gi` cho dda^'t nu+o+'c. Chu'ng ta ba`n tha?o, chu'ng ta tranh ca?i dde^? ro^`i thu+' nha^'t, y' thu+'c ddu+o+.c chu'ng ta co' kha? na(ng va` co' lo`ng cho vie^.c phu.c vu. que^ hu+o+ng, va` thu+' hai, tro^ng cho+` va`o mo^.t nga`y mai dda^'t nu+o+'c xa'n la.n ho+n mi`nh se~ ve^` giu'p nu+o+'c, v.v...va` v.v... Va` ro^`i va^'n dde^` tre^n ta.m ro+i va`o que^n la~ng va` ddo+.i dde^'n khi na`o dda^'t nu+o+'c xa'n la.n ho+n lu'c ddo' chu'ng ta mo+'i tie^'p tu.c ba`n tie^'p mi`nh ddo'ng go'p nhu+ the^' na`o.

Ho^m nay, chu'ng ta ha~y thu+? ti`m hie^?u mi`nh se~ ddo'ng go'p ra sao cho que^ hu+o+ng Vie^.t Nam va`o mo^.t nga`y mai khi dda^'t nu+o+'c thay ddo^?i.

Mo^.t ky~ su+ ra tru+o+`ng vo+'i ba(`ng to^'i u+u cu?a mo^.t vie^.n dda.i ho.c danh tie^'ng, ddu+o+.c nha^.n va`o la`m vie^.c o+? mo^.t ha~ng che^' ta.o ma'y bay so^' mo^.t, no+i tu'i co' mo^.t ta^'m cheque tie^`n lu+o+ng "ke^'chdxu`" va` trong tim co' mo^.t ta^'m lo`ng cho Vie^.t Nam ra^'t lo+'n. Anh tin ra(`ng to^i la` ngu+o+`i Vie^.t Nam, sau na`y to^i se~ go'p pha^`n ra^'t nhie^`u cho vie^.c xa^y du+.ng que^ hu+o+ng mi`nh. Anh tin nhu+ the^' la` do o+? ma?nh ba(`ng to^'i u+u anh dda.t ddu+o+.c, do o+? co^ng vie^.c co' lie^`n ta^`m tay khi mo+'i ra tru+o+`ng va` do ddo^`ng lu+o+ng to lo+'n chu+'ng to? kha? na(ng ro^.ng lo+'n cu?a chi'nh anh. Nhu+ng ra^'t tie^'c mo^i tru+o+`ng Vie^.t Nam sau na`y se~ kho^ng dda'p u+'ng ddu+o+.c ba ca'i nhu ca^`u dde^? ta.o ne^n su+. tha`nh co^ng cho anh, va` qua ddo' cho su+. ddo'ng go'p cu?a anh va`o xa~ ho^.i Vie^.t Nam. Xa~ ho^.i Vie^.t Nam chu+a co' mo^.t ha~ng xu+o+?ng ma'y bay na`o ro^.ng lo+'n dde^? anh thi tho^' ta`i na(ng chuye^n bie^.t, va` cha('c cha('n cu~ng kho^ng co' ai co' the^? dda'p u+'ng no^?i ddo^`ng lu+o+ng ma` anh ddang nha^.n hie^.n nay. Cha('c cha('n o+? Vie^.t Nam anh se~ co' nhie^`u thie^.t tho`i. Va` nhu+ the^' ne^'u kho^ng chua^?n bi., ngu+o+`i thanh nie^n tha`nh co^ng na`y se~ kho^ng la`m sao qua ddu+o+.c ca'i ca^`u tre la('c le?o cu?a que^ hu+o+ng Vie^.t Nam mi`nh ca?.

Mo^.t thi' du. kha'c, mo^.t ba'c si~ no. to^'t nghie^.p u+u ha.ng ta.i mo^.t tru+o+`ng y ho.c lo+'n. Co`n tre?, ha(ng ha'i la`m vie^.c co^.ng ddo^`ng, va` ngay ca? vie^.c la`m cu?a be^.nh vie^.n anh cu~ng chu toa`n mo^.t ca'ch he^'t mi`nh. Ra^'t tha`nh co^ng trong ca'c ca chu+~a tri. nhu+~ng ca(n be^.nh nguy ki.ch cho ca'c be^.nh nha^n. Anh co' mo^.t hoa`i ba~o go'p pha^`n va`o vie^.c xa^y du+.ng que^ hu+o+ng ba(`ng co^ng vie^.c cu?a chi'nh mi`nh.

Ngu+o+`i thanh nie^n tre? vo+'i ma?nh ba(`ng y khoa na`y se~ ddo'ng go'p ra sao cho que^ hu+o+ng? Vo+'i bao na(m tha'ng ha`nh nghe^` ba'c si~ cu?a mi`nh trong mo^i tru+o+`ng xa~ ho^.i Ta^y phu+o+ng vo+'i dda^`y ddu? du.ng cu. y khoa nhu+ the^' na`y, lie^.u anh co' the^? a'p du.ng mo^.t ca'ch ra^.p khuo^n co^ng vie^.c cu?a mi`nh ta.i Vie^.t Nam cha(ng? Cha('c cha('n mo.i ngu+o+`i ddang co' ca^u tra? lo+`i ngay trong dda^`u mi`nh la` kho^ng. Mai dda^y khi dda^'t nu+o+'c ddo^?i thay, anh ve^` nu+o+'c da^'n tha^n ddi dde^'n ca'c vu`ng no^ng tho^n dde^? la`m vie^.c. Mo^.t be^.nh nha^n trong ti`nh tra.ng ca^'p cu+'u ddu+o+.c ddu+a dde^'n be^.nh xa' no+i anh la`m vie^.c dde^? chu+~a tri., xe't tha^'y ca(n be^.nh nguy ki.ch anh quye^'t ddi.nh ddu+a ngay be^.nh nha^n ve^` be^.nh vie^.n ti?nh, hay be^.nh vie^.n tha`nh pho^'. Nhu+ng phu+o+ng tie^.n di chuye^?n kho^ng dda'p u+'ng ddu+o+.c dde^` nghi. kha^?n thie^'t na`y. No^ng tho^n Vie^.t Nam chu+a co' xe ca^'p cu+'u hi' co`i i' o cho anh chuye^n cho+? be^.nh nha^n mau le., ma` chi? co' nhu+~ng chie^'c xe bo`, hay nhu+~ng xe ga('n ma'y chuye^n cho+? be^.nh nha^n ca` ri.ch, ca` ta`ng tre^n nhu+~ng ddu+o+`ng dda^'t ddo? dda^`y da^~y nhu+~ng o^? ga`! Va` ro^`i be^.nh nha^n cu?a anh cuo^'i cu`ng cu~ng ddu+o+.c ddu+a dde^'n be^.nh vie^.n trung u+o+ng ba(`ng phu+o+ng tie^.n di chuye^?n tho^ so+ ddo' nhu+ng dda~ qua' tre^~ va` anh dda`nh bo' tay tru+o+'c mo^.t ti`nh tra.ng ma` anh co' du+ kha? na(ng dde^? chu+~a tri. mo^.t ca'ch de^~ da`ng va` mau cho'ng ta.i nu+o+'c ngoa`i. Anh dda~ bo' tay va` kha? na(ng cu?a anh dda~ bi. bo' buo^.c tru+o+'c mo^.t ca(n be^.nh ta^`m thu+o+`ng. Va` nhu+ the^' anh cu~ng dda~ cha(?ng qua ddu+o+.c chie^'c ca^`u tre mo^.c ma.c va` la('t le?o cu?a que^ nha`.

Ngu+o+`i thanh nie^n y khoa gia`u lo`ng nha^n a'i, nhu+ng chu+a la`m ddu+o+.c gi` cho que^ hu+o+ng. Ngu+o+`i thanh nie^n khoa ho.c kho^ng gian dda^`y da^~y kie^'n thu+'c khoa ho.c nhu+ng va^~n chu+a giu'p ddu+o+.c gi` cho da^n to^.c. Pha?i cha(ng mo^i tru+o+`ng Vie^.t Nam chu+a pha?i la` mo^i tru+o+`ng cho nhu+~ng ngu+o+`i tre? ha?i ngoa.i ve^` thi tho^' ta`i na(ng? Hay ngu+o+.c la.i pha?i cha(ng chi'nh tuo^?i tre? chu'ng ta chu+a a'p du.ng ddu+o+.c ta`i na(ng cu?a mi`nh va`o mo^i tru+o+`ng Vie^.t Nam?

Pha?i cha(ng vi` dda^'t nu+o+'c chu'ng ta nghe`o ne^n va^~n co`n nhie^`u ca^`u tre ta.i ca'c tho^n que^? Kho^ng ha(?n la` the^', cho du` ky~ thua^.t hie^.n dda.i co' the^? xa^y nhu+~ng chie^'c ca^`u be^ to^ng co^'t sa('t nhanh cho'ng va` cha('c cha('n, va` cho du` Vie^.t Nam sau na`y co' du+ kha? na(ng dde^? xa^y nhu+~ng chie^'c ca^`u sa('t the'p a^'y nhu+ng nhu+~ng chie^'c ca^`u tre la('c le?o va^~n co`n ddo'. Tha^.t va^.y, sau bao the^' ky? xua^'t hie^.n vo+'i ngu+o+`i da^n, tre se~ va^~n tie^'p tu.c ddo'ng vai tro` ba('t ngang gio`ng nu+o+'c cho ngu+o+`i da^n qua la.i, kho^ng vi` da^n chu'ng ta nghe`o kho^ng xa^y no^~i ca^`u sa('t nhu+ng vi` ngu+o+`i da^n kho^ng ca^`n mo^.t ca^y ca^`u ba(`ng sa('t. Ho. chi? ca^`n mo^.t ca^y ca^`u tre. Nhu ca^`u cu?a da^n que^ chi? la` the^', ho. kho^ng du`ng ca^`u dde^? cha.y xe qua la.i nhu+ng chi? dde^? nhi.p nha`ng bu+o+'c qua con ke^nh la.ch, va` nhu+ the^' thi` tre dda~ ddu? ddo'ng vai tro` cu?a no' ro^`i. Mo^.t ly' do kha'c la` du+.ng mo^.t ca^y ca^`u tre cha('c cha('n ddo+n gia?n ho+n xa^y mo^.t ca^y ca^`u ba(`ng xi ma(ng co^'t sa('t. Tre va^~n co' i'ch cho ngu+o+`i da^n Vie^.t Nam tra?i qua bie^'t bao ddo+`i, bao the^' he^. ly' do chi? vi` no' ddo+n gia?n, cha('c cha('n va` dda'p u+'ng vu+`a ddu? cho nhu ca^`u cu?a ngu+o+`i da^n, kho^ng dda'p u+'ng nhu+~ng gi` thu+`a tha?i ma` ngu+o+`i da^n kho^ng ca^`n.

Cu~ng the^', chu'ng ta se~ la` nhu+~ng ngu+o+`i tre? hu+~u i'ch cho dda^'t nu+o+'c Vie^.t Nam ne^'u chu'ng ta bie^'t dda'p u+'ng nhu+~ng nhu ca^`u ca^`n thie^'t cu?a xa~ ho^.i Vie^.t Nam, va` kho^ng a'p du.ng nhu+~ng gi` thu+`a tha?i, nhu+~ng xa xi? ma` ngu+o+`i da^n kho^ng ca^`n.

Pha?i cha(ng no'i nhu+ the^' co' nghi~a la` ha~y vu+'t ddi nhu+~ng gi` ho.c ho?i ddu+o+.c ta.i ha?i ngoa.i va` sau na`y tro+? ve^` chi? ba(`ng tra'i tim muo^'n phu.ng su+.? Cha('c cha('n kho^ng pha?i va^.y ma` la` ddu+`ng a'p du.ng trie^.t dde^? nhu+~ng gi` mi`nh ho.c ddu+o+.c ta.i que^ ngu+o+`i le^n xa~ ho^.i Vie^.t Nam, ma` ha~y chi? va^.n du.ng nhu+~ng kie^'n thu+'c mi`nh ho.c ddu+o+.c dde^? gia?i quye^'t va^'n dde^` nghe`o na`n la.c ha^.u ta.i que^ nha`. Vi` ne^'u kho^ng mi`nh cu~ng chi? la` nhu+~ng ngu+o+`i ngoa.i quo^'c kho^ng ho+n kho^ng ke'm.

Ngu+o+`i thanh nie^n to^'t nghie^.p ky~ su+ khoa ho.c thay vi` mong mo?i ddu+o+.c phu.c vu. trong vie^.c che^' ta.o mo^.t chie^'c ma'y bay cho Vie^.t Nam, anh se~ ddo'ng go'p trong vie^.c truye^`n dda.t la.i kie^'n thu+'c cu?a mi`nh cho ca'c the^' he^. ddi sau hay phu.c vu. trong vie^.c ba?o tri` va` pha't trie^?n nga`nh ha`ng kho^ng hie^.n co' cu?a Vie^.t Nam. Va` trong tinh tha^`n ddo', ngu+o+`i thanh nie^n y khoa cu~ng se~ kho^ng la^.p be^.nh vie^.n, mo+? pho`ng ma.ch kha'm be^.nh ca^'p thuo^'c nhu+ anh ddang la`m o+? xa~ ho^.i ta^y phu+o+ng. Ngu+o+.c la.i anh co' the^? truye^`n dda.t nhu+~ng kie^'n thu+'c ve^` ve^. sinh, ve^` pho`ng ngu+`a nhu+~ng ca(n be^.nh ca(n ba?n cho ngu+o+`i da^n kha('p no+i, dde^? ho. se~ tu+. nga(n ngu+`a nhu+~ng ca(n be^.nh pho^? tho^ng.

La` nhu+~ng ngu+o+`i tre? mang trong mi`nh mo^.t kho^'i o'c tho^ng minh dda^`y kie^'n thu+'c khoa ho.c va` mang trong tim mo^.t ba^`u nhie^.t huye^'t muo^'n xa^y du+.ng que^ hu+o+ng, nhu+ the^' va^~n chu+a ddu?. Vi` ne^'u kho^ng khe'o thi` qua? tim va` kho^'i o'c kia se~ bi. ta'ch ro+`i, va` chu'ng ta se~ ddo'ng go'p cho Vie^.t Nam theo ca?m ti'nh cu?a tra'i tim mi`nh hoa(.c chi? a'p du.ng trie^.t dde^? nhu+~ng gi` mi`nh ho.c ho?i. Quan tro.ng ho+n he^'t, nhu+~ng ngu+o+`i tre? chu'ng ta ca^`n quye^.n ca? va`o nhau qua? tim ddo? va` kho^'i o'c xanh dde^? tinh tha^`n ddo'ng go'p cu?a chu'ng ta se~ na^?y sinh nhu+~ng phu+o+ng thu+'c ddo'ng go'p hu+~u i'ch, va` ho+.p nhu ca^`u pha't trie^?n cu?a xa~ ho^.i Vie^.t Nam sau na`y.

Ha~y la` nhu+~ng tha^n tre cha('c cha('n, cha('c cha('n vo+'i nhu+~ng kie^'n thu+'c hie^.n dda.i, nhu+ng la.i ddo+n so+ va` mo^.c ma.c phu` ho+.p vo+'i hoa`n ca?nh nghe`o na`n cu?a Vie^.t Nam.

Bo+?i the^', chie^'c ca^`u tre tuy gia?n di. nhu+ng la.i la('c le?o ga^.p ghe^`nh kho' ddi.

Nguye^~n Hoa`ng-Thanh Ta^m
Ro+`i Vie^.t Nam na(m 1989, ddi.nh cu+ ta.i Melbourne U'c Cha^u. Tu+` na(m 1993-1997 chu? nhie^.m ta.p chi' Hoa Nie^n. Hie^.n la` Chu? ti.ch To^?ng Ho^.i Sinh Vie^n Ho.c Sinh Vie^.t Nam ta.i tie^?u bang Victoria nhie^.m ky` 1998d2000. Chu? ti.ch To^?ng Ho^.i Sinh Vie^n Ho.c Sinh Vie^.t Nam Lie^n Bang U'c Cha^u nhie^.m ky` 1999-2001.

Go'c Tro+`i Que^ Hu+o+ng



Trang Chi'nh Suo^'i Nguo^`n


Tuye^?n Ta^.p Tho+ Va(n - Suo^'i Nguo^`n

Pha't ha`nh va`o mo^~i thu+' Hai dda^`u tha'ng

Chu? Nhie^.m:

Tho+ Tho+ - [email protected]

Ban Bie^n Ta^.p:

LaLan - [email protected]
Tha'i Mo^.ng Trinh -
[email protected]

Ky~ Thua^.t:

LaLan - [email protected]

-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=--=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-=--=-=-=-=-
copyright (C) 2000 by respective authors
-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-==-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=-=--=-=-=--=-=-=-=-

Mu.c Lu.c

Tuye^?n Ta^.p 001

Tuye^?n Ta^.p 002

Tuye^?n Ta^.p 003

Tuye^?n Ta^.p 004

Trang Chi'nh Suo^'i Nguo^`n