1. Nha.c Si~ Va(n Phu.ng

2. Sa'ch Ve^` A^m Nha.c

3. Cha`o DDo'n Xua^n Mo+'i Y2K

Anh a. ho^m nay tro+`i dda^'t giao mu`a
Na('ng kho^ng buo^`n nhu+ thuo+? xu+a, na(m cu~
Trong ma('t em anh va^~n la` vu~ tru.
La` tinh ca^`u trong quy~ dda.o ye^u thu+o+ng.
.
Va^~n mo+?n su+o+ng, va^~n ro^.ng cu+?a thie^n ddu+o+`ng
Tay ddan ngo'n ta di`u nhau tie^'p bu+o+'c
Cu`ng tra(ng soi, xanh lie^~u nga`n thu tru+o+'c
DDo'n Hai Nga`n - the^' ky? mo+'i mo+? trang.
.
... va` anh a., nhi`n na`y ca? giang san
Tro+`i, dda^'t, bie^?n nhu+ ho` reo da^.y so'ng
Nhu+ ddo'n mi`nh, ddo'n mu`a Xua^n huye^`n mo^.ng
Cha`o hai mu+o+i ... the^' ky? khe'p bo+` mi
.
Ca?m o+n cha. Ti`nh nu'i non hu`ng vy~
Ca?m o+n me. . Nhu+~ng cha^.p chu+~ng, cu+u mang
Ca?m o+n anh. Chuo^~i nga`y ho^`ng ba^'t ta^.n
Ca?m o+n ddo+`i. Cuo^'n xo'a da^'u ta`n phai ...

Em ve^` su+?a la.i ti`nh tho+
DDa^.m ma`u thu+o+ng nho+' mong cho+` go+?i anh
Em ve^` de^.t la.i ti`nh xanh
Cho ti`nh ye^u kho?i mong manh nga~ ma`u
.
Em ve^` ma(.c a'o lu.a dda`o
Cho+` anh dde^'n ddo'n cu`ng nhau da.o vu+o+`n
Nga('m hoa, khoe nhu+~ng sa('c hu+o+ng
Cho em ca?m tha^'y ti`nh thu+o+ng da.t da`o
.
Cho em a'nh ma('t nhi`n nhau
The.n thu`ng ma' ddo? la`m sao cho^'i tu+`
Anh gieo ha.t tra'i tu+o+ng tu+
DDe^? em tho^?n thu+'c tra^`m tu+ nho+' ngu+o+`i
.
Anh ddem gia^'c mo^.ng xinh tu+o+i
Anh cho em nhu+~ng nu. cu+o+`i kho' que^n
Anh la`m tan he^'t buo^`n te^nh
Ti`nh ye^u no^`ng cha'y kha('c te^n hai mi`nh

Ta la.i tro+? ve^` vo+'i la(.ng kho^ng
Nhu+ thuye^`n tre^n ma(.t so'ng be^`nh bo^`ng
DDo^'i die^.n bo^'n mu`a ro+i tre^n to'c
Nghie^.t nga? tra^`m lua^n be^'n ddu.c trong
.
Ta la.i quay cuo^`ng giu+~a qua.nh hiu
Tha? ho^`n theo gio' dduo^?i ma^y chie^`u
Lo+ lu+~ng giu+~a nga`n tho^ng xanh bie^'c
Ti`m trong ti.nh ddo^. phu't tie^u die^u
.
Ne^'u thu+.c la` hu+ ca? the^' gian
Nu'm ni'u la`m chi ma?nh sa('c ta`n
Ti`nh la` co?i mo^.ng trong gia^y phu't
Tra'ch tha^`mTo+ Nguye^.t ke^'t gia^y oan
.
Tho^i cu~ng la` xong , cu~ng mo^.t ddo+`i
Be^? da^u cho la('m cu~ng va^.y tho^i
Mo^.t nga`y la' se~ ro+i ve^` co^.i
Gian trua^n cha^'m du+'t kie^'p lua^n ho^`i

Nghe chu't ta`n phai. Phu't nga^.m ngu`i
Chu't ti`nh xu+a bo^~ng nho`a son tu+o+i
Khe^u ngo.n ba^'c , tim hiu va`ng la.nh
Anh - bo+` to'c u'a - khua^'t be^n tro+`i
.
Em, ly vang ddo? ca.n thuo+? na`o
DDem lo+`i nguye^`n cu~ kie^'p chie^m bao
Tho+ anh ma('t lu+o+'i nhi`n tim suo^'t
Xoa~i tay da`i o^m ddo+`i em chao
.
Anh nhu+ con nhe^.n tha^.t dda ti`nh
Bu?a to+ va`ng ho^n nha'nh to'c xanh
Va` hu?y ddo+`i mi`nh ba(`ng no.c ddo^.c
Hu+o+ng mo^.ng phu` sinh vo+~ tan ta`nh
.
To^.i tra'i tim em anh dda~ cu+o+'p
To^.i tha^n em trong chie^`u sa^'m cho+'p
Anh con a'c ddie^?u xuo^'ng ddo^`ng ba(`ng
Dda~ tho^i mie^n ho^`n em su+o+'t mu+o+'t !
.
Anh ca^'t ho^`n em nga(n dda'y tu?
Ro^`i se~ que^n nhu+ ke~ qua ddu+o+`ng
Con ddu+o+`ng ddo' kho^ng co`n qua' khu+'
O^` tu+o+ng lai ? Ai bie^'t ghe't thu+o+ng ?
.
Chu+a muo^.n, ne^'u nga`y sau anh hie^?u
Tru+o+'c mo^. em vo+'i ne'n nhang ta`n
Em ho^n le^n kho'i ma`u tra('ng phu?
Nhi`n trong ma('t anh da^'u phai ta`n !
.
O^i, ca'm do^~ na`o cu~ng di.u da`ng
Va` gia^.n do^~i na`o cu~ng de^~ thu+o+ng
Tra(m so^ng na`o cu~ng ra bie^?n
Nhu+ng bie^?n na`o kho^ng ma(.n tang thu+o+ng

Em ! Co' pha?i La`n Ma^y
Ta dda~ ga(.p trong tha'ng nga`y xuo^i ngu+o+.c ?
Ne^'u la` kho^ng ... la`m sao Ta bie^'t ddu+o+.c
Cha^n ho^`n Em ddo+n bu+o+'c giu+~a vo^ cu`ng
.
Em ! Co' pha?i ddo'a Ho^`ng Nhung
No+? vu+o+`n xu+a , lu'c ddo+`i chu+a da^.y ba~o
Ne^'u la` kho^ng ... sao nha? hu+o+ng tu+` da.o
Bo^~ng thoa?ng ve^` cho ra.o ru+.c ta`n vie^n
.
Em ! Co' pha?i Na`ng Tie^n
Hie^?n linh thie^ng giu+~a lu.y phie^`n the^' tu.c
Ne^'u kho^ng ... sao nu. mo+ Ta ra~ mu.c
Cho+.t ho^`i sinh trong cu`ng cu+.c ba^'t ngo+`
.
Em la` ta^'t ca? ... vi` Em la` Tho+
Em la` ta^'t ca? ... vi` Em la` Mo+
Ta dda~ ddo+.i , dda~ cho+` trong uye^?n mi.
DDe^? mo^.t la^`n ddu+o+.c no'i .... chi?...Ye^u.... "so+"

Cha('c ddo+`i em... tu+`ng co' lu'c la` ma^y
Buo^`n nhie^`u qua'... ne^n ho'a tha`nh mu+a ddo'
Co' gio.t la.nh lu`ng...ro+i la`m u+o+'t co?
Tha^'m dda^'t me^`m...gio.t theo gio'... tre^u anh
.
Em chi? la` hoa... anh ve~ trong tranh
DDe.p ru+.c ro+~ nhu+ng ma~i kho^ng la` tha^.t
Tho+ cu?a em mang dda^`y hu+o+ng va` ma^.t
La` nhu+~ng gi`....em co' dde^? ma` da^ng
.
Kho^ng la` Tie^n...em...co^ ga'i du+o+ng tra^`n
Ye^u cuo^.c so^'ng bao lu.y phie^`n the^' tu.c
Thu+o+ng, ha^.n, buo^`n, vui...ddu? dda^`y ca?m xu'c
Tra?i lo`ng mi`nh ca ngo+.i ca? nie^`m ddau
.
Em chi? la` em... co^ ga'i kho^ng gia`u
Em chi? la` em... ddo+`i kho^ng kho ba'u
DDo+.i mo^.t nha` tho+, lau mi em ra'o
DDe^? mo^.t la^`n ddu+o+.c no'i... chi?....Ye^u...."tho+"

DDe^m mo+ ngu? giu+~a co? tho+m
O^m con tim ddo+.i mo?i mo`n da'ng em
Gia^.t mi`nh thu+'c da^.y va^~n dde^m
Ra^m ran tie^'ng de^' go+.i nie^`m ti.ch lie^u

Em gio+` nhu+ la' u'a
Anh gio+` cha^'p nha^.n thua.
DDo+`i bao phen ho'c bu'a
Hai ngu+o+`i bo? cuo^.c ddua.
.
Bo^`n cho^`n thoa'ng hu+o+ng xu+a
E a^'p mo^.ng mo+ thu+`a.
Ti`nh o+i bao lo+`i hu+'a
Ra~ ro+`i a'nh tra(ng thu+a.
.
Tro*`i la^'t pha^'t nhe. mu+a
Thu+o+ng nho+' ma^'y cho vu+`a.
O^i cuo^.c ti`nh ddo^i lu+'a
Nga`y tha'ng cu+' ddong ddu+a.
.
Nu+o+'c ma('t na`o ra`n ru.a
Anh co`n ma~i pha^n bua.
Em nay ddo+`i qu'a bu.a
Anh kie^'p na`y... ... xin thua.

To^i ye^u la('m ... nhu+~ng chie^`u mu+a nga`y a^'y
Ha.t mu+a ro+i ti' ta'ch ro+'t qua the^`m
Hai ddu+'a mi`nh di`u nhau tre^n lo^'i nho?
Chung chie^'c du`... che ddu? mo^.t tro+`i mo+
.
To^i ye^u la('m ... nhu+~ng nga`y mu+a nga^.p na('ng
Vai ke^` vai la(.ng nga('m gio.t mu+a ro+i
Lo`ng ba^ng khua^ng tim dda^.p nhi.p bo^`i ho^`i
Xin mu+a ma~i cho tho+`i gian ngu+`ng ddo.ng
.
To^i ye^u la('m... bao nga`y mu+a ky? nie^.m
Mu+a long lanh trong a'nh ma('t ngu+o+`i thu+o+ng
Tu+`ng ha.t mu+a la`m xao xuye^'n ta^m ho^`n
Ta say da('m trong men ti`nh luye^'n a'i
.
Mu+a chie^`u nay kho^ng gio^'ng mu+a nga`y a^'y
Mu+a ba^y gio+` va('ng bo'ng ngu+o+`i ye^u xu+a
Mu+a be^n ngoa`i ... co' lu'c ro^`i se~ du+'t
Mu+a trong lo`ng ... bie^'t dde^'n phu't na`o nguo^i ??

Night is as black as Chinese ink
From where the wind is blowing?
Soul pains rustle
Become dropped leaves in the deep night.
.
How many leaves must drop down?
Be exchanged for the dawning minute.
Night is as black as the burnt balsam
It swallows a phosphorous above the tomb.
.
The shout without response
Stupefied to insensibility into the night
Rains heavy or the soul cries
Black night is blacker.
.
There is a crazy beggar
He used the last mended old coat
Burnt to make a torch
The night gobbled it before burst into flames.
.
Night is as black as Chinese ink
Where the soul is drifting?
Made the whirlwind
Take the leaves to be interred into the deep forest.

Kha(n tang tra('ng chi't tre^n dda^`u
Em tro`n xoe ma('t " ... Me. dda^u cha(?ng ve^` ? "
Cuo^.c ddo+`i co' la('m nhie^u khe^
Me. ddi , ddi ma~i ... kho^ng ve^` , em o+i !
Nghe.n nga`o nu+o+'c ma('t con ro+i
Tro+`i la`m co+n ba~o ta? to+i pha^.n ngu+o+`i .
Me. theo con nu+o+'c tro^i ro^`i
Dde^? con o+? la.i ca?nh ddo+`i cu't co^i
Khi em kha't su+~a me. o+i !
Ai ngu+o+`i bu' mo+'m , dda^u lo+`i a^`u o+ ?!
Tu+` nay tu+` gia~ tuo^?i tho+
Tu+` nay con tre? bo+ vo+ da~i da^`u !
Tru+o+`ng ddo+`i dda^`y nhu+~ng be^? da^u
Con chim nho? kho'c no^~i sa^`u canh tha^u .
Me^nh mo^ng kha(n tra('ng tre^n dda^`u
Em o+i ! ... theo chi. qua ca^`u mo^` co^i !!!!!!

Ho^m qua ti`nh dda~ che^'t ro^`i
to^i ddem cho^n no' du+o+'i ddo^`i hoa sim
nho+~ mai co' la.c lo^'i ti`m
thu+a, ti`nh dda~ che^'t mo^.t dde^m mu+a buo^`n
hoa dung kho^ng ghe' va`o ho^`n
nha^n sinh la` mo^.t co~i buo^`n man man
mu`a thu ca^y nhuo^.m la' va`ng
lo`ng to^i ti`nh nhuo^.m ma`u tang la.nh lu`ng

TRO+? LA.I DDO^`I SIM

Hoa`i Ta^m

Di`u em qua vu`ng tro+`i thie^n nie^n mo+'i
Ta ddo^`ng ha`nh ngu+o+`i bo^'n be^? na(m cha^u
Cu`ng nga('m nhi`n na('ng ho^`ng nga`y ho^.i mo+'i
Be^n lo`ng ngu+o+`i li.ch su+? ve~ muo^n ma`u
.
Cu`ng vo+'i em mi`nh mo+? ta^`m nhi`n mo+'i
Na^ng ca^'p ddo+`i ma`u ho^`ng tha('m chan ho`a
Ru+o+'c que^ hu+o+ng va`o gia^'c mo+ ho^` ho+~i
Di`u em qua thie^n nie^n mo+'i ngo.t nga`o
.
To^i cu`ng ba.n bu+o+'c va`o the^' ky? mo+'i
Ha'o hu+'c nhi`n tro+`i tin ho.c ddo+m hoa
Kho^ng gian da`i tinh hoa ddo+`i sa'ng cho'i
DDa.p dda^'t dden ta dda~ no+. tro+`i cao
.
Cu`ng da^n to^.c ddo'n mu+`ng ky? nguye^n mo+'i
Go'p ma(.t ddo+`i nga^?n ma(.t va^~y tay cha`o
No^'i vo`ng tay na(m nga`n na(m lie^n ddo+'i
So'ng va(n minh ve^` tho^n a^'p ra.t ra`o
.
Cu`ng nha^n loa.i qua vu`ng tho+`i gian mo+'i
Tro+`i dda^`y hoa nha^n a'i lo^.ng gio' dda`o
Chuo^~i ha.nh phu'c mo^.t dde^m quanh the^' gio+'i
Cu`ng ca^'t le^n khu'c ha't mo^.t ddo^`ng ba`o.

tha(?ng lo`ng, xe cha.y mo^.t chie^`u
non na(m ca^y so^' da^.p di`u ma tro+i
dda^`u ddu+o+`ng, Do Tha'i nghe^nh tro+`i
giu+~a ddu+o+`ng, ti. na.n theo ddo+`i se sua
cuo^'i ddu+o+`ng, to^i, cu.c bu+o+'u thu+`a
mu`i hu+o+ng lu+u la.c va~i bu+`a gio' bay
ca(.p bo^` ca^u ngo', cau ma`y
vo+. cho^`ng anh so'c cha('p tay cha`o tha^`m
ca^u tho+ bo^~ng ma^'t cho^~ na(`m
cha.y theo tu+`ng chie^'c xe tra^`m nga^m qua
ti`nh co+` qua(ng ca'i xo't xa
tru'ng na('ng, ddu.ng tuye^'t tro^? ra nu. ti`nh
em ddi ngang lie^'c, la`m thinh
bie^'t tro+`i dda^'t sa('p cung nghinh to^i ve^` ?
ngo' to^i, ngo' vo'i bo^'n be^`
mo^~i nga`y bi`nh tha?n chi?nh te^` the^m ra...

Xin cho anh mo^.t la^`n na(`m mo+
DDu+o+.c ye^u em
tre^n ca't
mo^.t gio.t tra`n ra bie^?n
mo^.t gio.t tha^'m da^`n xuo^'ng ca't
co`n gio.t ye^u thu+o+ng na`o,
chan chu+'a trong lo`ng
.
Ha~y o^m anh tha^.t cha(.t
so'ng bie^?n co' the^? ke'o anh ddi
Ma'u trong tim, tra`n ra bie^?n
Re^n xie^'t trong bo'ng dde^m
A^m u huye^`n hoa(.c
.
Ha~y ye^u anh tha^.t dda('m say
Ca't co' the^? vu`i da^.p tha^n anh
Trong dda'y mo^` huye^.t la.nh
Co^ ddo+n kie^'p kie^'p
.
Ha~y que^n he^'t
qua' khu+'
      hie^.n ta.i
         tu+o+ng lai
nhu+ the^? ma^'t anh
la` cuo^.c ddo+`i hiu qua.nh
la` bo'ng to^'i a^m u
la` kho^? ddau ba^'t ta^.n
.
Ha~y o^m anh tha^.t cha(.t
tu+`ng gia^y, tu+`ng phu't...

Va^ng, khi vo`ng ba'nh xe cu?a o^ng kho^ng cha^.m da^`n lu'c ngang nha`, to^i hie^?u ho^m nay kho^ng co' thu+, va` to^i mi?m cu+o+`i. Nga`y mai se~ co' ! Cu`ng vo+'i no^~i co^ ddo+n tan da^`n, to^i ddo+.i nga`y mai le^n.

Nhu+~ng do`ng chu+~ nhu+ nhu+~ng luo^'ng hoa xinh trong khu vu+o+`n du` tha^n quen nhu+ng kho^ng bao gio+` la` ddo+n ddie^.u ca?. Nha('m ma('t la.i, to^i va^~n tha^'y dda^y la` kho'm Tu+o+`ng Vi, dda^y la` chu`m Ngo.c Nu+~ va` kia... da^y To'c Tie^n ro^'i ro^'i... Nhu+~ng la' thu+ luo^n la` vu+o+`n hoa ddu+o+.m hu+o+ng mo^~i so+'m mai mo+? cu+?a ddo'n nga`y sang.

Tha^.t la` la. lu`ng khi vo+'i nhu+~ng la' thu+, ngu+o+`i ta co' the^? so^'ng the^m mo^.t ddo+`i so^'ng nu+~a. Mo^.t ddo+`i so^'ng tha^`m thi` chia xe?. Nhu+~ng lo a^u trong thu+ du+o+`ng nhu+ dda~ ddu+o+.c chia ddo^i ne^n ga'nh na(.ng vo+i ddi ra^'t nhie^`u. Co`n nie^`m vui thi` khu'c khi'ch cu+o+`i nha^n ddo^i trang gia^'y.

To^i bu+o+'c tre^n con ddu+o+`ng vo+'i mo^.t chu't la~ng dda~ng cu?a gio' ma^y. Co' pha?i la` a?o tu+o+?ng ? Nga`y qua nga`y cu`ng vo+'i sa'ng, tru+a, chie^`u, to^'i... Nga`y kho^ng co`n la` qua' da`i, co^ng vie^.c kho^ng co`n qua' buo^`n te?, chie^`u kho^ng co`n la` sa('p he^'t nga`y ma` la` dde^m ngon gia^'c cho mo^.t sa'ng mai.

Nhu+~ng lo+`i dda^`u muo^n thuo+? va` lo+`i chu'c tu.ng kha'ch sa'o tro+? ne^n kho^ng co`n ca^`n thie^'t nu+~a. Kho^ng mo+? dda^`u va` kho^ng ke^'t thu'c, la' thu+ sau tie^'p la' thu+ tru+o+'c nhu+ chu+o+ng na`y no^'i tie^'p chu+o+ng kia cu?a mo^.t truye^.n da`i, nhu+ luo^'ng hoa na`y ca.nh luo^'ng hoa kia trong khu vu+o+`n a^'m na('ng.

Truye^.n da`i na`o ro^`i cu~ng co' ke^'t thu'c va` hoa thi` ta`n phai.

To^i ddu+'ng trong khu vu+o+`n nho? be' cu?a mi`nh va` nhi`n ve^` cuo^'i cha^n ma^y, no+i tro+`i va` dda^'t giao nhau. To^i tu+. ho?i mi`nh ddang la`m gi` dda^y ? To^i tu+. ho?i ca'i to^i cu?a mi`nh thu+.c su+. muo^'n gi` dda^y ? Mo^.t u+o+'c vo.ng mo+ ho^` hay chi? la` su+. ddo^'i ma(.t ro^` da.i ?

Cha(?ng co' gi` ca? ngoa`i no^~i tro^'ng ro^~ng ddo+'n ddau. No^~i co^ ddo+n su+`ng su+~ng tro+? ve^`, nguye^n ve.n hi`nh da'ng va` dda^`y quye^`n lu+.c. Ngu+o+`i ta kho^ng the^? ddo^'i dda^`u vo+'i co^ ddo+n khi cha(?ng co' gi` dde^? u+o+'c mong va` dde^? ddo+.i cho+`. To^i dda~ u+o+'c mong gi` nhi? ?

To^i dda~ ta^?n ma^?n may mo^.t chie^'c a'o to+ tro+`i dde^? khoa'c le^n mo^.t mo^'i ti`nh du+o+ng the^'. To+ tro+`i mong manh la`m sao ! To^i dda~ ti? mi? may ddo^i ha`i co? ti`m ddu+o+`ng ve^` cho^'n vi~nh cu+~u. Cho^'n vi~nh cu+~u qua' xa xo^i ! Tha^.t la` a?o tu+o+?ng khi muo^'n dde^'n thie^n ddu+o+`ng trong tha^n xa'c con ngu+o+`i. Hay thie^n ddu+o+`ng cu~ng chi? la` ca't bu.i tho^i ?

To^i ddo^'t ddo^i ha`i co?, ddo^'t chie^'c a'o to+ tro+`i tha? ta`n tro bay.

Nhu+~ng la' thu+ gio+` dda^y nhu+ nhu+~ng da^y chu`m go+?i ddong ddu+a giu+~a khoa?ng kho^ng. Buo^`n vui chia ddo^i nha^n ddo^i chi? co`n la` tie^'ng vo.ng cu?a buo^?i hoa`ng ho^n vo^.i va`n. Khu vu+o+`n huye^`n hoa(.c mo^.t tho+`i chi? co`n la` vu+o+`n ho^`ng dde^? ba'n, ngu+o+`i ta mua ve^` cho mo^.t cuo^.c vui ho+.p tan.

Mo^.t mo^'i ti`nh vu't qua thi` ngu+o+`i ta bie^'t la`m gi` dda^y ? Hay tro^`ng luo^'ng hoa mo+'i trong khu vu+o+`n mo+'i ? O^i, kho^ng ! Mo^~i cuo^.c ddo+`i chi? co' duy nha^'t mo^.t khu vu+o+`n tho^i va` to^i dda~ vu.ng ve^` ca^`y xo+'i tha`nh ddo^`ng hoang ma^'t ro^`i. Kho^ng tro^`ng hoa ddu+o+.c nu+~a, to^i tro^`ng khoai mi` va^.y.

Nga`y nga`y to^i da^~m tre^n ca'nh ddo^`ng cu?a mi`nh, co? mo.c dda^`y gai. To^i che no'n ti`m kie^'m tha`nh qua? du+o+'i sa^u hoa('m lo`ng dda^'t. Nhu+~ng co+n gio' ngang qua kho^ng hu+o+ng hoa ni'u la.i va` to^i se~ que^n da^`n mo^.t thuo+?.

Hu+o+ng hoa kho^ng co`n nu+~a. Ta`n tro kho^ng co`n nu+~a. Ti`nh ye^u kho^ng co`n nu+~a. Nhu+ng co' mo^.t ddie^`u co`n la.i dda^y. O^ng ddu+a thu+ ! - Nha^n chu+'ng vo^ cu`ng nga^~u nhie^n va` ra^'t ddo^~i la(.ng tha^`m. Nga`y nga`y o^ng va^~n ngang nha` va` mi?m cu+o+`i du+o+'i va`nh mu~ ba.c ma`u. "Ho^m nay, cha`, kho^ng co' thu+ !", o^ng no'i vo+'i gio.ng nhu+ chi'nh o^ng la` ngu+o+`i co' lo^~i. Tha^.t la. lu`ng khi o^ng muo^'n to^i vui. "Va^ng, ho^m nay kho^ng co' thu+" to^i la^.p la.i lo+`i o^ng va` la('ng nghe vo`ng ba'nh xe quay xa da^`n. "Co' le~ nga`y mai se~ co'", o^ng ngoa'i nhi`n to^i vo+'i nu. cu+o+`i tre^u cho.c ho^`n ha^.u. O^ng co' bie^'t nu. cu+o+`i cu?a o^ng ho+n mo^.t la^`n la`m to^i kho'c ?

Paris 31 tha'ng 12, 1999

Ho^m nay la` nga`y cuo^'i cu?a the^' ky? 20. Mo^.t nga`y li.ch su+? cu?a the^' gio+'i tru+o+'c khi bu+o+'c sang the^' ky? 21. Co' ngu+o+`i cho ra(`ng cu`ng mo^.t lu'c chu'ng ta sang thie^n ky? thu+' ba. Nhu+ng theo to^i nghi~, thie^n ky? thu+' ba chi? ba(t dda^`u tu+` na(m 2001. Du` co' nghi~ nhu+ the^' na`o ddi nu+~a, va^'n dde^` quan tro.ng kho^ng pha?i o+? cho^~ ddo'. Trong vo`ng mo^.t tua^`n le^~ cho't cu?a na(m 1999, Ta.o Ho'a dda~ mo+'i "tro+? mi`nh" la` ca? tra'i dda^'t dda~ muo^'n rung rinh. Bao nhie^u thie^n tai xa?y ra kha('p no+i tre^n the^' gio+'i (na.n lu.t o+? mie^`n Trung, ddo^.ng dda^'t o+? DDa`i Loan, ba~o o+? Venezuela, o+? Pha'p, Thu.y ddo`i la`m no^? ma'y bay vo+'i tre^n 150 ngu+o+`i du kha'ch, vv.....Si~, Bi?, DDu+'c). Gia(.c va^~n tie^'p die^~n o+? Tchechenie giu+~a Nga va` Tchechenie. Ma'y bay A^'n bi. kho^ng ta(.c A phu' ha~n giu+~ va` Bao nhie^u hie^.n tu+o+.ng ddau buo^`n ddo', vo+'i bao ca?nh tan to'c tan nha`, che^'t ngu+o+`i, hao to^'n tie^`n ta`i co' pha?i la` mo^.t trie^.u chu+'ng to^'t cho na(m 2000 hay cha(ng ? Tin tu+'c tre^n the^' gio+'i la`m cho chu'ng ta dda^m ra nghi ngo+` vie^~n tu+o+.ng tu+o+i sa'ng cu?a mo^.t nga`y mai u to^'i ????.

BA~O TA`N PHA' XU+' PHA'P

Sau ba nga`y vo+'i mo^.t co+n ba~o du+~ do^.i hie^'m co' (tu+` 26 to+'i 28 tha'ng 12, 1999) xu+' Pha'p co' to+'i 68 ngu+o+`i che^'t, 7 trie^.u ngu+o+`i so^'ng kho^ng ddie^.n nu+o+'c. Sau co+n ba~o tha^`n khô'c dda~ la`m nhie^`u tha`nh pho^' ddie^u ta`n (mie^`n DDo^ng, mie^`n Ta^y , mie^`n Ta^y Nam, va` mie^`n Nam): nha` bi. tro'c no'c, ca^y co^'i bi. bu+'ng go^'c, xe ho+i bi. ca^y dde`, co^.t dde`n ddie^.n ga?y, da^y ddie^.n bi. ddu+'t. Chu+a bao gio+` xu+' Pha'p ga(.p pha?i ca?nh thie^n tai ghe^go+'m nhu+ va^.y . Co' ngu+o+` i cho ddo' la` ca?nh ta^.n the^' nhu+ng ddu'ng ra chi? mo^.t pha^`n ra^'t nho? be' ne^'u ta^.n the^' thâ.t su+. xa? y ra . Nga`y 29 tha'ng 12, the^m va`o ca?nh xo+ xa'c cu?a tra^.n ba~o vu+`a qua, tuye^'t ba('t dda^`u ro+i ta.i ca'c vu`ng nu'i la`m nga(n tro+? vie^.c ta'i thie^'t ca'c da^y ddie^.n, vie^.c tu bo^? nha` cu+?a bi. hu+ hao. DDu+o+`ng xa' lu+u tho^ng bi. tro+n tro+.t vi` qua' la.nh. Ca'c ha~ng ba?o hie^?m pho?ng ddi.nh tre^n 10 ty? quan (ga^`n 2 ty? dollars My~) pha?i chi ra dde^? dde^`n thie^.t ha.i cho nhu+~ng hu+ hao nha` cu+?a cu?a ha`ng trie^.u gia ddi`nh bi. lie^n lu.y . To^?ng tho^'ng Pha'p , Jacques Chirac trie^.u thu? tu+o+'ng to+'i tham kha?o dde^? ti`m ca'ch ddo^'i pho' tru+o+'c dde^m Giao Thu+`a . Thu? tu+o+'ng Pha'p la.i go.i ta^'t ca? ca'c vi. bo^. tru+o+?ng cu?a no^.i ca'c dde^? ti`m mo^.t gia?i pha'p câ'p tho+`i ha^`u gia?i quye^'t tu+'c kha('c va^'n dde^` ddie^.n nu+o+'c dde^? cho da^n chu'ng co' the^? cha`o mu+`ng nga`y cuo^'i na(m . DDie^.n thoa.i bi. cu'p nhie^`u no+i , la`m cho ca? trie^.u ngu+o+`i kho^ng the^? lie^n la.c ddu+o+.c vo+'i ai . Ngay Paris, va`o nga`y sa'ng chu? nhu+.t lu'c 8 gio+` , mo^.t tra^.n ba~o chi? co' 30 phu't vo+'i vâ.n to^'c gio' ga^`n 200km/gio+` dda~ ca`ng que't nhu+~ng ca^y co^'i bu+'ng go^'c, ga?y ddo^i, nga~ xie^n xa.o cu`ng ddu+o+`ng, nga(n cha^.n lu+u tho^ng khu?ng khie^'p. Ca'c xe lu+?a, ma'y bay dde^`u ngu+ng la.i he^'t. Ha`ng chu.c nga`n ha`nh kha'ch kho^ng co' phu+o+ng tie^.n va^.n ta?i pha?i ngu? ngay trong toa xe lu+?a, hay ta.m tru' trong ca'c ha`nh lang phi tru+o+`ng , nha` ga. Qua^n ddo^.i pha?i tie^'p vie^.n mang xe nha` binh ra giu'p da^n chu'ng di chuye^?n ta.m tho+`i .

Nha` cu?a to^i bi. nhie^`u mie^'ng ngo'i bay tro'c ddi la`m tha`nh nhie^`u lo^~ tre^n ma'i nha`. Tro+`i la.i mu+a ne^n pha?i dde^? thau hu+'ng nu+o+'c. Nhie^`u nha` ha`ng xo'm bi. o^'ng kho'i ga?y la`m lu?ng no'c nha`. Co' no+i ca^y nga~ tre^n nha` ga^y thie^.t ha.i na(.ng ne^`. To^i chu+a bao gio+` so^'ng trong ca?nh na`y ne^n lo so+. du+~ la('m. Lu'c ddo' to^i nghi~ dde^'n da^n mi`nh o+? mie^`n Trung bi. lu.t ba~o co`n a'c ha.i ga('p ma^'y la^`n o+? dda^y, ma` ca`ng thu+o+ng cho da^n mi`nh the^m . Ca'i co+n ba~o o+? Pha'p co' ma.nh, co' ta`n pha' nhu+ng co' le~ kho^ng ba(`ng mo^.t go'c cu?a co+n ba~o lu.t o+? Vie^.t Nam. Xu+' Pha'p bi. na(.ng la` vi` mo^.t quo^'c gia ky~ nghe^. quen so^'ng trong tie^.n nghi . Bo^~ng nhie^n kho^ng co' ddie^.n, nu+o+'c la` hai ye^'u to^' quan tro.ng nhu+'t cu?a mo^.t quo^'c gia du+.a va`o ma'y mo'c, ky~ nghe^. de^~ ga^y ro^'i loa.n trong ddo+`i so^'ng ha`ng nga`y . Kho^ng ai co`n quen ca?nh so^'ng vo+'i dde`n da^`u, dde`n ca^`y, pha?i ha` tie^.n tu+`ng gio.t nu+o+'c, pha?i du`ng than cu?i dde^? na^'u nu+o+'ng. Va` kho^ng ai co`n quen ddi bo^. ca? chu.c ca^y so^' ngoa`i tro+`i la.nh cu?a mu`a ddo^ng tuye^'t gia' .

The^m va`o ddo', mo^.t chie^'c ta`u cho+? da^`u cu?a Hy La.p bi. chi`m ga?y ddo^i ca.nh bie^?n ga^`n xu+' Pha'p, ddo^? xuo^'ng bie^?n 50.000 tâ'n da^`u ho^i . So^' lu+o+.ng da^`u sau hai tua^`n dda~ ta('p va`o bo+` bie^?n vu`ng Vende'e mie^`n Ta^y xu+' Pha'p la`m cho ca? trie^.u ngu+o+`i so^'ng no+i vu`ng bie^?n pha?i lo la('ng ha~i so+. Qua^n ddo^.i ddu+o+.c go+?i dde^'n dde^? mu'c da^`u ddo^? ddi. Da^n chu'ng tu+. ddo^.ng xung phong giu'p nhu+ng da^u ho^i kho' ru+?a sa.ch nhu+'t la` di'nh va`o dda', va`o ca'c hang ho'c ca`ng kho' ca.y ru+?a cho sa.ch. Ca'c ha~ng da^`u Elf, Total cu?a Pha'p ddi.nh xua^'t ra 100 trie^.u quan (135 trie^.u My~kim) dde^? ti`m ca'ch gia?i quye^'t vu. da^`u . Ba'o chi' pho?ng ddi.nh ho+n ca? ty? quan cu~ng chu+a ddu? .

The^' mo+'i bie^'t ra(`ng , chu+a to+'i nga`y Te^'t, mo^.t pha^`n da^n chu'ng Pha'p se~ kho^ng co`n ta^m tri' dde^? ddo'n Te^'t. Ha`ng trie^.u ngu+o+`i se~ nho+' ma~i nga`y Te^'t cu?a na(m 2000 trong ddau buo^`n, trong kho^? sa^`u, trong tang to'c.
DDO^.I BANH RUGBY CU?A PHA'P VA`O CHUNG KE^'T GIA?I VO^ DDI.CH THE^' GIO+'I VE^` BANH CA` NA

Na(m 1999 xu+' Anh to^? chu+'c gia?i vo^ ddi.ch the^' gio+'i ve^` Rugby (qua? banh ca` na). Ca'ch nay 4 na(m xu+' Nam Phi chie^'m chu+'c vo^ ddi.ch. Ma^'y chu.c quo^'c gia tranh ta`i trong ddo' co' xu+' Nhu+.t duy nhu+'t dda.i die^.n A' cha^u. Sau mo^.t tha'ng tranh ta`i, 4 ddo^.i banhm va`o ba'n ke^'t la` U'c cha^u, Nam Phi, Ta^n Ta^y Lan va` Pha'p. DDi banh All Blacks cu?a Ta^n Ta^y Lan ra^'t gio?i va` hy vo.ng giu+.t gia?i qua'n qua^n. DDo^.i na`y dda' vo+'i ddo^.i banh Pha'p. Na(m nay Pha'p co' ddo^.i banh hu`ng ha^.u va` the^m may ma('n ne^n dda' loa.i ddo^.i xu+' Ta^n Ta^y Lan ngoa`i su+'c du+. ddoa'n cu?a ba'o chi' . La^`n dda^`u tie^n trong li.ch su+? qua? banh ca` na, xu+' Pha'p ddu+o+.c va`o chung ke^'t. Ba'o chi' dda(ng ba`i khen ngo+.i. Sau ddo' Pha'p ga(.p ddo^.i banh xu+' U'c cha^u sau khi U'c ha. Nam Phi trong tra^.n ba'n ke^'t. DDo^.i xu+' U'c ra^'t ma.nh va` ha. ddo^.i xu+' Pha'p chie^'m chu+'c vo^ ddi.ch the^' gio+'i. Pha'p chie^'m ha.ng nhi` va` ddu+o+.c to^?ng tho^'ng Jacques Chirac mo+`i va`o dinh a(n mu+`ng va` ddu+o+.c tu+o+?ng thu+o+?ng huy chu+o+ng.

GIA?I VO^ DDI.CH VE^` QUA^`N VO+.T GIU+~A PHA'P VA` U'C U'c giu+.t gia?i David na(m 1999

Trong ba nga`y 3 to+'i 5 tha'ng 12, gia?i David chung ke^'t qua^`n vo+.t ddu+o+.c to^? chu+'c ta.i Nice (Pha'p) giu+~a Pha'p va` U'c. Sau hai nga`y tranh ta`i (thu+' sa'u 3 va` thu+' ba?y 4 tha'ng 12, U'c da^~n dda^`u vo+'i ty? so^' 2-1. Nga`y chu? nhu+.t (5 tha'ng 12) U'c cha^u tha('ng tra^.n ddo+n mang ty? so^' le^n 3-1 , tha('ng gia?i David, mang chie^'c cu'p vo^ ddi.ch qua^`n vo+.t cho xu+' U'c cha^u.Trong vo`ng 17 na(m (tu+` 1982) Pha'p ddu+o+.c va`o chung ke^'t 4 la^`n va` tha('ng gia?i David hai la^`n va`o na(m 1991 (tha('ng Hoa Ky`), va` na(m 1996 (tha('ng Thu.y DDie^?n). Sau khi tro+? tha`nh vo^ ddi.ch the^' gio+'i ve^` rugby ho^`i tha'ng vu+`a qua, U'c cha^u vo^ ddi.ch the^' gio+'i ve^` qua^`n vo+.t , xu+'ng dda'ng dde^? to^? chu+'c the^' va^.n ho^.i va`o na(m 2000 ta.i Sydney.

PARIS CHUA^?N BI. DDO'N TE^'T 2000

Ha`ng trie^.u du kha'ch to+'i Paris tu+` va`i ho^m nay dde^? a(n mu+`ng Te^'t 2000 ta.i thu? ddo^ Paris. DDe^m 31 tha'ng 12 Paris ru+.c sa'ng vo+'i 10 chie^'c vo`ng ca^`u ddu? ma`u sa('c , a^m thanh do.c theo dda.i lo^. Champs Elyse'es. Hai trie^.u ngu+o+`i co' ma(.t ta.i Champs Elyse'es, va` 500.000 ngu+o+`i qua^y qua^`n ta.i tha'p Eiffel dde^? cu`ng nhau dde^'m nhu+~ng gia^y cuo^'i cu`ng cu?a na(m 1999 tru+o+'c khi sang na(m 2000 . Mo^.t ma`n pha'o bo^ng vi~ dda.i khai ma`n cho na(m mo+'i vo+'i mo^.t chu+o+ng tri`nh lo^.ng la^~y chu+a tu+`ng tha^'y. 80.000 bo'ng dde`n ga('n kha('p tha'p Eiffel la`m cho ngo.n tha'p chie^'u sa'ng nhu+ mo^.t vie^n kim cu+o+ng giu+~a mo^.t ba^`u tro+`i muo^n sa('c cu?a pha'o bo^ng. Thu? ddo^ ddo'n xua^n , ca'c tha`nh pho^' Pha'p cu~ng ddo'n xua^n vo+'i phu+o+ng tie^.n nho? be' ho+n . Mo^~i no+i ti`m mo^.t chu? dde^`, ddo^i khi lie^n he^. to+'i li.ch su+? ddi.a phu+o+ng dde^? cu`ng nhau bu+o+'c sang the^' ky? mo+'i . Trong nhu+~ng gia^y phu't cho't cu?a the^' ky? , thie^n ha. du+o+`ng nhu+ "ta.m " que^n nhu+~ng ddau kho^? ddang co' tre^n ddo+`i dde^? cu`ng nhau hu+o+?ng ca'i vui tru+o+'c ro^`i nghi~ to+'i ca'i buo^`n sau.

SINH HOA.T CO^.NG DDO^`NG VIE^.T NAM TA.I PHA'P

Gia ddi`nh Pha^.t tu+? Hoa Nghie^m to^? chu+'c dda.i nha.c ho^.i ta^'t nie^n 99 Nga`y 18 tha'ng 12 vu+`a qua, gia ddi`nh Pha^.t tu+? Hoa Nghie^m to^? chu+' c mo^.t dda.i nha.c ho^.i ta^'t nie^n ta.i Centre Communal Pierre martin, 61 avenue Dr. Calmette, 94290 Villeneuve Le Roi. Chu+o+ng tri`nh go^`m co' va(n nghe^. va` da. vu~ vo+'i ca'c ca si~ Le^. Thu, Thie^n Phu+o+'c, Mo^.ng Uye^n, Kelly Kim, Le^Va^n, A'nh Tuye^'t, Ngo.c Ba?o cu`ng vo+'i ban nha.c Tra^`n Tu+? Mie^n

HO^.I DDOA`N VIE^.T NAM TA.I PHA'P TRU+O+'C NA.N LU.T TA.I VIE^.T NAM:

Cu`ng vo+'i ca'c co^.ng ddo^`ng Vie^.t Nam tre^n The^' gio+'i, co^.ng ddo^`ng Vie^.t Nam ta.i Pha'p va` ca'c ho^.i ddoa`n cu~ng dda~ va` ddang ho^'i ha? to^? chu+'c quye^n go'p tie^`n, ta(.ng pha^?m giu'p ddo^`ng ba`o ddang ga(.p na.n trong ca'c tra^.n lu~ lu.t ta.i mie^`n Trung Vie^.t Nam. Trung ta^m Nguye^~n Tru+o+`ng T o+? Strasbourg do anh Nguye^~n DDa(ng Tru'c ddie^`u khie^?n dda~ co^? ddo^.ng ngu+o+`i Vie^.t ddo'ng go'p va` go+?i tie^`n ve^` cho gia'o xu+' co^ng gia'o Vie^.t Nam. Chu`a Kha'nh Anh (Bagneux, ngoa.i o^ Paris) dda~ thu 40.000 My~ kim trong ddo+.t 1 dde^? go+?i ve^` giu'p da^n mie^`n Trung ve^` phi'a Pha^.t gia'o. To^?ng ho^.i sinh vie^n Vie^.t Nam ta.i Pha'p co^? ddng ddo^`ng ba`o ddo'ng go'p giu'p na.n lu.t. Phong tra`o ye^?m tro+. tuo^?i tre? Vie^.t Nam o+? Pha'p dda~ go+?i ve^` Hue^' va` Thu+`a Thie^n 20.000 quan Pha'p dde^? giu'p ca'c chu`a Trie^`u DDa`m, Hie^'u Quang, Ha?i DDu+'c, Tu+o+`ng Va^n va` to`a To^?ng Gia'm Mu.c Hue^' sau khi to^? chu+'c tha`nh co^ng buo^?i tie^.c ga^y quy~ ta.i nha` ha`ng Chinagora nga`y 28 tha'ng 11 vu+`a qua.

DA. VU~ CU+'U LU.T CU?A HO^.I A' PHA'P

Ho^.i A' Pha'p to^? chu+'c mo^.t da. vu~ to^'i thu+' ba?y 11 tha'ng 12 ta.i Centre Andre Malraux 1, rue Leon Harmel, 92160 Antony. Tie^`n thu ddu+o+.c du`ng dde^? cu+'u tro+. na.n lu.t trong nu+o+'c, giu'p ca'c tre? em mo^` co^i va` ca^'p ho.c bo^?ng cho ho.c sinh nghe`o .

SA'CH NHA.C CAO DDA`I RA MA('T TA.I PARIS
Ban dda.o su+? Cao DDa`i A^u Cha^u ra ma('t Ta^m Kinh Thie^`n DDa.o (nha.c Cao DDa`i) va`o lu'c 14 gio+` nga`y chu? nhu+.t 5 tha'ng 12, 1999 ta.i vie^.n DDo^ng Nam A' (Institut de l'Asie du Sud-Est), 269 rue Saint Jacques, 75005 Paris. Trong buo^?i ra ma('t sa'ch do nha.c si~ Xua^n Lo^i ky' a^m, GS Tra^`n Va(n Khe^ no'i chuye^.n ve^` "Ne^`n ta?ng a^m nha.c Caom DDa`i".

NU+~ NHA.C SI~ QUY`NH HA.NH VO+'I CHU+O+NG TRI`NH 33 NA(M NHA.C DA^N TO^.C

DDe^? ky? nie^.m 33 na(m phu.ng su+. nha.c da^n to^.c, ba?o ve^. va(n ho'a, pha't trie^?n a^m nha.c co^? truye^`n Vie^.t Nam, lo+'p nha.c Que^ Hu+o+ng va` Quy`nh Ha.nh to^? chu+'c mo^.t chu+o+ng tri`nh tri`nh die^~n nha.c da^n to^.c Vie^.t Nam, dda(.c bie^.t co' tha?o lua^.n va` trie^?n la~m tranh a?nh, ta`i lie^.u ve^` nha.c Vie^.t Nam va`o nga`y thu+' ba?y 27 tha'ng 11, 1999 ta.i thi'nh ddu+o+`ng nha` tho+` Saint Hyppolyte , 27 avenue de Choisy, 75013 Paris

CHIE^`U "HO^`N THO+ CA'NH NHA.C" TA.I PARIS

Thu+ vie^.n Die^n Ho^`ng to^? chu+'c ta.i vie^.n DDo^ng Nam A', 269 rue Saint Jacques, 75005 Paris, va`o lu'c 15gio+` chu? nhu+.t 14 tha'ng 11, 1999 vo+'i ca khu'c ddu+o+.c me^'n mo^. cu?a nha.c si~ Pha.m DDi`nh Chu+o+ng, Anh Ba(`ng, Tri.nh Co^ng So+n, Vu~ Tha`nh An, Ngo^ Thu.y Mie^n cu`ng nhu+~ng sa'ng ta'c mo+'i cu?a Pha.m Phu+o+ng Khanh, Ngo^ Ca`n Chie^'u, Die^n Thu.y, Le^ Nhu+ Quo^'c Kha'nh, Nguye^~n DDu+'c, Linh Quang, qua ca'c gio.ng ha't cu?a Phu+o+ng Khanh, Anh Thy, DDa(ng Sie^u, Linh Quang, Quy`nh Ha.nh, Le^ Hoa`i Anh, Nguye^~n DDu+'c, Xua^n Tha`nh, Phu+o+ng Anh. Buo^?i ha't du+o+i' hi`nh thu+'c "ngo^`i ha't cho nhau nghe" dda~ thu hu't ra^'t ddo^ng kha'n gia? Vie^.t tre?. Mo^.t chu+o+ng tri`nh tha`nh co^ng ve^` no^.i dung ( khuye^'n khi'ch ca'c ta`i na(ng tre? sa'ng ta'c ma.nh ho+n), ve^` so^' kha'n gia? (pho`ng cha^.t ca? ngu+o+i`). Hi`nh thu+'c na`y ra^'t dda'ng ddu+o+.c khuye^'n khi'ch vi` ca'c ba.n tre? co' y' thu+'c ve^` su+. ba?o lu+u va(n ho'a da^n to^.c .

SA'CH MO+'I "NHU+~NG MA?NH DDO+`I RA'CH NA'T"

Nhu+~ng Ma?nh ddo+`i ra'ch na't la` mo^.t tuye^?n ta^.p nhu+~ng ba`i vie^'t nga('n do ca'c anh em thu+o+ng phe^' binh va` qua? phu. trong nu+o+'c go+?i ra ha?i ngoa.i . DDa^y la` tuye^?n ta^.p dda^`u tie^n ghi la.i cuo^.c so^'ng cu`ng no^~i ddau thu+o+ng ma`chi'nh ca'c anh em thu+o+ng phe^' binh, co^ nhi, qua? phu. dda~ va ddang tra?i qua tu+`sau nga`y 30 tha'ng 4, 1975 cho to+'i nga`y nay. Sa'ch do Nguye^~n Va(n Huy va` Phan Minh Hie^?n go'p nha(.t va` bie^n soa.n, da`y 345 trang kho^? A5 do Nga`y Nay xua^'t ba?n, va` pha't ha`nh.

Sa'ch ddang ddu+o+.c di.ch ra Pha'p ngu+~ va`se~ do nha` xua^'t ba?n L'Harmattan o+? Paris pha't ha`nh. Lie^n la.c :

Ba'c si~ Phan Minh Hie^?n,
215 avenue Pierre Brossolette,
94170 Le Perreux sur Marne, France.
Tel:(33-1) 43 24 47 64.

PHU+O+NG OANH VA` NHO'M PHU+O+.NG CA SINH HOA.T TRONG THA'NG 12

Nu+~ nha.c si~ Phu+o+ng Oanh hoa.t ddo^.ng ra^'t ha(ng. Ngoa`i vie^.c da.y dda`n tranh ta.i mo^.t so^' tru+o+`ng a^m nha.c o+? Sevran, va` Antony (ca? hai no+i o+? ngoa.i o^ Paris), Phu+o+ng Oanh co`n da.y dda`n tranh cho tre? em Vie^.t ta.i nhie^`u trung ta^m kha'c ta.i Paris va` ta.i tu+ gia . Song song vo+'i vie^.c da.y dda`n tranh, co^ co`n tri`nh die^~n vo+'i nho'm Phu+o+.ng Ca do co^ sa'ng la^.p. Nga`y 5 tha'ng 12, die^~n ta.i Crypte de Notre Dame de Vincennes vo+'i ho^.i Enfants du Soleil Rouge dde^? ga^y quy~ giu'p Trung Ta^m tre? em mo^`co^i ta.i Pleiku. Nga`y 11 tha'ng 12, tham gia bu+~a co+m cu`ng va(n nghe^. cu+'u tro+. ca'c na.n nha^n ba~o lu.t ta.i Trung ta^m sinh hoa.t Nga`y Mo+'i (Pavis de la Vende'e) go'c ddu+o+`ng Languedoc va` Re'publique ta.i Massy (ngoa.i o^ Paris) Nga`y 12 tha'ng 12, lo+'p da^n ca do ho^.i Archipel indigo to^? chu+'c cho ho.c vie^n ngu+o+`i Pha'p ta.i Strasbourg vo+'i su+. co^.ng ta'c cu?a Phu+o+ng Oanh Nga`y 19 tha'ng 12, lo+'p dda`n tranh Phu+o+.ng Ca Thu.y Si~ tri`nh die^~n ta.i Trung tâm ngo^n ngu+~ tha`nh pho^' Berne (Thu.y Si~ ) Ngày 24 tha'ng 12, Phu+o+ng Oanh tham du+. tha'nh le^~ta.i Gia'o xu+' Vie^.tnam ta.i Paris. Ngày 29 tha'ng 12, Phu+o+ng Oanh tham du+. tha'nh le^~ta.i nha` tho+` Alesia, Paris qua^.n 14 .

BA'O TIN TU+'C VO+'I TV TIN TU+'C TRE^N MA`NG LU+O+'I VA`O DDA^`U NA(M CANH THI`N

Ba'o Tin Tu+'c do o^ng Nguye^~n DDi`nh Nha^n la`m chu? nhie^.m se~ co' mo^.t chu+o+ng tri`nh truye^`n hi`nh TV Tin Tu+'c tre^n he^. tho^'ng Canal Web (co' the^? xem tre^n ba^'t cu+' ma'y computer na`o tre^n the^' gio+'i vo+'i ca'ch go~ so^' code, va` co' Real Player trong ma'y vi ti'nh la` co' the^? xem ddu+o+.c TV Tin Tu+'c se~ khai tru+o+ng chu+o+ng tri`nh dda^`u tie^n va`o nga`y 5 tha'ng 2, 2000 (mu`ng 1 Te^'t Canh Thi`n) vo+'i mo^.t chu+o+ng tri`nh nha.c co^? truye^`n Vie^.t Nam, va` mo^.t chu+o+ng tri`nh pho?ng vâ'n tru+.c tie^'p nha.c si~ Tra^`n quang Ha?i dde^? no'i ve^` nha.c vie^.t nam va`mo^.t so^' nha.c khi' co^? truye^`n . Ngoa`i ra ddie^?m dda(.c bie^.t cu?a TV Tin Tu+'c la` mo^~i chu+o+ng tri`nh go^`m co' hai pha^`n: mo^.t chu+o+ng tri`nh tie^'ng Pha'p 30 phu't, tie^'p theo ddo' mo^.t chu+o+ng tri`nh tie^'ng Vie^.t 30 phu't. Mo^.t ngu+o+`i ddu+o+.c mo+`i le^n pho?ng va^'n se~ no'i tie^'ng Pha'p, ro^`i sau ddo' trong chu+o+ng tri`nh ke^' tie^'p no'i tie^'ng Vie^.t . Mo^.t loa.i "Talk Show" tru+.c tie^'p (live program) ddu+o+.c thu+.c hie^.n ngay ta.i pho`ng thu TV. Ddie^?m dda(.c bie^.t kha'c la` ba^'t cu+' ai tre^n the^' gio+'i cu~ng co' the^? xem chu+o+ng tri`nh na`y ne^'u co' so^' cu?a ma.ng lu+o+'i www. va`co' real player software. Va` co' the^? xem tro+? la.i nhu+~ng chu+o+ng tri`nh cu~ ba^'t cu+' lu'c na`o. Mo^.t ca'ch thu+'c mo+'i dde^? pha't trie^?n tin tu+'c tre^n ma.ng lu+o+'i .

SINH HOA.T TRA^`N QUANG HA?I VA`BA.CH YE^'N

Nga`y 31 tha'ng 12, Tra^`n Quang Ha?i la`m MC cho chu+o+ng tri`nh tri`nh die^~n a'o da`i Tha`nh Le^~ ta.i nha`ha`ng Massena, Paris qua^.n 13 dde^? ddo'n Giao Thu+`a Du+o+ng Li.ch. Chu+o+ng tri`nh go^`m co' su+. tham gia cu?a nu+~ ca si~ Nguye^.t A'nh tu+` Washington DC sang, vo+'i ca'c ca si~ ddi.a phu+o+ng nhu+ Va(n Ta^'n Pha't, Thanh Thanh, Sosaveun (Cao Mie^n), Stephanie (HongKong), mo^.t ban vu~ modern Jazz do Nathalie ddie^`u khie^?n. Tha`nh Le^~ tri`nh ba`y ca'c kie^?u a'o da`i hie^.n dda.i vo+'i ha`ng chu.c co^ thie^'u nu+~ Vie^.t xinh dde.p . Dda^y la` chu+o+ng tri`nh Giao Thu+`a duy nhu+'t cu?a co^.ng ddo^`ng Vie^.t Nam co' ti'nh ca'ch quo^'c te^' va` thu+.c kha'ch dda so^' la` ngu+o+`i Pha'p. Nga`y 8 tha'ng 1, 2000 Tra^`n Quang Ha?i ddie^`u khie^?n mo^.t lo+'i da.y ta.i mo^.t tru+o+`ng trung ho.c o? ti?nh Colombes (ngoa.i o^ Paris) dde^? thuye^'t tri`nh ve^` li.ch su+? nha.c Vie^.t Nga`y 9 tha'ng 1, 2000, Tra^`n Quang Ha?i da.y ha't ddo^`ng song thanh ta.i Centre Mandapa, Paris qua^.n 13 cho mo^.t kho'a ho.c luye^.n gio.ng Nga`y 14, 15, 16 , tha'ng gie^ng, 2000, Tra^`n Quang Ha?i ddu+o+.c mo+`i sang Roma dde^? tha?o lua^.n chung vo+'i ca'c gia'm kha?o mo^.t cuo^.c thi "Mo^.t ba`i ha't Hoà Bi`nh cho The^' gio+'i" (A Song for Peace in the World). Nga`y thi chung ke^'t du+. tru` va`o dda^`u tha'ng 9,2000 ta.i Roma.

Nga`y 22 tha'ng 1, 2000, Tra^`n Quang Ha?i va` Ba.ch Ye^'n tri`nh die^~n nha.c Vie^.t ta.i Saarland (DDu+'c) do ho^.i ngu+o+`i Vie^.t to^? chu+'c nha^n di.p Te^'t Canh Thi`n .

Nha^n di.p dda^`u Na(m 2000, to^i chu'c ca'c ba.n ddo.c mo^.t na(m mo+'i an khang, vui tu+o+i, ha.nh phu'c, va` thi.nh vu+o+.ng .

Tho+`i tie^'t o+? Vie^.t nam co' nhu+~ng no+i co' bo^'n mu`a ro~ re^.t, khi qua My~, cu~ng co' nhu+~ng no+i co' bo^'n mu`a ro~ re^.t, tuy co' kha('c nghie^.t ho+n, no'ng cu~ng no'ng ho+n ma` la.nh thi` co' tuye^'t, nhie^`u no+i nhie^.t ddo^. xuo^'ng du+o+'i kho^ng ddo^.. Nhu+ng no'i tre^n phu+o+ng die^.n ddo+`i so^'ng thi` ta.i ca'c nu+o+'c Ta^y phu+o+ng la.i co' the^m mo^.t mu`a nu+~a go.i la` mu`a Shopping. Mo^~i na(m dde^'n tha'ng 12, ca'c shopping kha('p mo.i no+i dde^`u trang tri' he^'t su+'c lo^.ng la^~y, ca'c ha~ng qua?ng ca'o la`m vie^.c 24 gio+` mo^~i nga`y cu~ng kho^ng he^'t vie^.c, ca'c ha~ng credit card thue^ the^m ngu+o+`i mo+'i co' the^? cung u+'ng ddu+o+.c mu+'c tie^u thu. cu?a ngu+o+`i da^n. Ha`ng ho'a ddu+o+.c ba'n ra ha`ng ty? dollars.Ngay ca? gia^'y go'i cu~ng tie^u thu. ha`ng tra(m nga`n ta^'n. Ngu+o+`i da^n My~ va` ta^'t ca? mo.i sa('c da^n kho^ng ai kho^ng va`o shopping i't nha^'t mo^.t la^`n dde^? dda'p u+'ng nhu ca^`u qua` ta(.ng cho mu`a Gia'ng Sinh va` te^'t Du+o+ng li.ch. Mo^.t ngu+o+`i ba.n gia` ngu+o+`i My~ cu`ng la`m mo^.t so+? vo+'i to^i, co' la^`n ho?i to^i ra(`ng, be^n Vie^.t Nam, mu`a shopping co' ddo^ng nghe.t ngu+o+`i nhu+ o+? dda^y kho^ng ? To^i mo+'i tri`nh ba`y cho ba` ta bie^'t nhu+~ng kha'c bie^.t ve^` mu`a shopping cu?a ngu+o+`i Vie^.t va`o di.p le^~ Gia'ng sinh. Ngu+o+`i Ta^y phu+o+ng lo sa('m qua` cho tha^n nha^n ba.n hu+~u tru+o+'c nhu+~ng nga`y le^~, nhu+ng dde^'n nga`y le^~ thi` sau khi ddi nha` tho+` ai na^'y ve^` nha`, vui vo+'i kho^ng khi' gia ddi`nh, trong khi o+? Vie^.t Nam, to^'i 24 mo.i ngu+o+`i dde^`u ddo^? xo^ ra ddu+o+`ng. Nhie^`u ngu+o+`i va` nhie^`u khi ddo^? ra ddu+o+`ng kho^ng bie^'t dde^? la`m gi`, da.o qua nha` tho+` mo^.t chu't ro^`i ddi vo`ng vo`ng, va`o qua'n uo^'ng ti' ru+o+.u hay va`o ca'c bar dancing. Nhu+~ng gia ddi`nh Thie^n Chu'a gia'o hay Tin La`nh thi` ddi du+. le^~ nu+?a dde^m ro^`i mo+'i cu`ng nhau ve^` nha` dde^? a(n reveillon, nhu+ng pha^`n ddo^ng, du` kho^ng cu`ng vo+'i ca'c to^n gia'o tre^n cu~ng nha^'t ddi.nh ra ddu+o+`ng. Ta^'t ca? ddu+o+`ng pho^' ddo^ng nghe.t ngu+o+`i, mo.i loa.i xe co^. kho^ng the^? di chuye^?n ddu+o+.c. Ne^n nga`y le^~ Gia'ng Sinh ra^'t ro^.n ri.p nhu+ng kho^ng ro^.n ri.p shopping ba(`ng nga`y Te^'t A^m li.ch. Truye^`n tho^'ng shopping va`o di.p le^~ Gia'ng Sinh o+? phu+o+ng Ta^y gio^'ng nhu+ Te^'t A^m Li.ch Vie^.t Nam.

Ca'c tie^.m tranh nhau mo+? cu+?a va` tranh nhau ha. gia'. Kho^ng co' mo^.t mo'n ha`ng gi` la` kho^ng ddu+o+.c du`ng dde^? la`m qua` Gia'ng Sinh. DDa(.c bie^.t ta.i dda^y mu`a Shopping la.i chia la`m hai. Shopping lo+'n la` tru+o+'c nga`y le^~ va` shooping nho? la` sau nga`y le^~. Di.p na`y ca'c tie^.m lo+'n nho? cu~ng pha?i thue^ the^m nha^n vie^n phu. tro^.i dde^? kha'ch ha`ng ddem nhu+~ng ha`ng ho'a mua tru+o+'c le^~ tra? hay ddo^?i la.i. Tru+o+'c nga`y le^~ thi` o^`n a`o na'o nhie^.t, chen nhau ddi mua, nhu+ng sau le^~ tuy kho^ng na'o nhie^.t nhu+ the^' nhu+ng nhu+~ng kha'ch ha`ng ta.i ca'c cu+?a tie^.m sa('p ha`ng ra^'t da`i dde^? tra?. Mo^.t ddie^?m dda(.c thu` ma` o+? be^n mi`nh kho^ng co', la` ca'c mo'n qua` khi ta(.ng la.i ke`m theo bie^n lai dde^? ngu+o+`i nha^.n qua` co' the^? ddem tra? dde^? la^'y tie^`n hay ddo^?i la.i mo'n kha'c thi'ch ho+n.

DDa(.c bie^.t na(m nay, mo.i nguoi` ddo'n tie^'p Gia'ng Sinh trong tinh tha^`n lo la('ng, chua^?n bi. mo^.t va`i su+. co^' co' the^? xa?y ra vi` nha^n loa.i bu+o+'c qua mo^.t thie^n nie^n ky? mo+'i, nhu+~ng nguy co+ do he^. tho^'ng ddie^.n tu+? co' the^? xa~y ra la`m ngu+ng tre^. nhu+~ng hoa.t ddo^.ng xa~ ho^.i, chi'nh quye^`n, du li.ch... ma` trong ca'c ca^u chuye^.n ha`ng tha'ng ca'c so^' tru+o+'c dda~ co' di.p dde^` ca^.p to+'i. Ca'c chuye^'n bay quo^'c te^' ddu+o+.c ddi`nh hoa~n, ca'c vie^n chu+'c nga^n ha`ng, ca?nh sa't, ca'c co+ quan an ninh, qua^n ddo^.i dde^`u pha?i ba'o ddo^.ng va` tu'c tru+.c 100% ta.i nhie^.m so+?. Theo ca'c ba?ng tho^'ng ke^ thi` so^' ngu+o+`i ddi shop cu~ng nhu+ ha`ng ho'a ba'n ra trong na(m nay suy gia?m ho+n ca'c na(m tru+o+'c, nhu+ng thu+.c pha^?m nha^'t la` ca'c thu+.c pha^?m a(n lie^`n, nhu+~ng thu+.c pha^?m ba(`ng ho^.p thi` tie^u thu. ta(ng le^n ga^'p bo^.i. Ai cu~ng du+. tru` mo^.t bie^'n co^' na`o ddo' co' the^? xa?y ra. Cho ne^n ca'c bie^.n pha'p dde^` pho`ng ddu+o+.c pho^? bie^'n tre^n truye^`n hi`nh, dda`i pha't thanh, ba'o chi', va` trong ca'c ba?n tin ha`ng tha'ng cu?a ca'c tha`nh pho^', khuye^'n ca'o ngu+o+`i da^n pha?i chu' y' dde^'n nhu+~ng bie^.n pha'p a^'y.

Nhu+ng du` sao, shopping cu~ng la` ca'i bi.nh cu?a ha^`u he^'t mo.i ngu+o+`i ma` co' le~ dda`n ba` chie^'m dda so^'. Kho^ng mua gi` cu~ng ddi da.o trong shop nga('m ba`ng da^n thie^n ha. bo+?i vi` ho?i ai ba^.n la`m gi` cu~ng thu+o+`ng ddu+o+.c nghe tra? lo+`i la` ddi shopping. Shopping la` ca'i mo^'t cu?a ta^'t ca? mo.i ngu+o+`i, kho^ng ddi shopping thi` que^ va` kho^ng sang.

Chu'ng ta hy vo.ng sang na(m 2000, mu`a Gia'ng sing se~ thoa?i ma'i ho+n, ddo^ng vui ho+n vi` lo toan mo^.t bie^'n ddo^?i se~ kho^ng co`n nu+~a.

(Fairfax - VNN) Theo tin tu+` tie^?u bang Virginia (Hoa Ky`) cho bie^'t nha.c si~ Va(n Phu.ng dda~ ve^` nu+o+'c Chu'a va`o lu'c 6 gio+` chie^`u Thu+' Sa'u, nga`y 17 tha'ng 12 na(m 1999; ta.i be^.nh vie^.n Fairfax, hu+o+?ng tho. 70 tuo^?i. O^ng dda~ dde^? la.i cho kho ta`ng a^m nha.c Vie^.t Nam vo+'i nhie^`u ta'c pha^?m nghe^. thua^.t co' gia' tri.. Trong suo^'t cuo^.c ddo+`i va(n nghe^. cu?a o^ng.

Va(n Phu.ng te^n tha^.t la` Nguye^~n Va(n Phu.ng, sinh na(m 1930 ta.i Ha` No^.i. Ham me^ a^m nha.c tu+` thu+o+? thie^'u tho+`i ne^n va`o na(m 15 tuo^?i, o^ng dda~ ddoa.t gia?i nha^'t Piano Solo ta.i nha` ha't lo+'n Ha` No^.i.

O^ng ba('t dda^`u vie^'t nha.c tu+` na(m 18 tuo^?i tru+o+'c khi va`o mie^`n Nam, dde^? ro^`i tu+` ddo' ga('n bo' a^m nha.c vo+'i cuo^.c ddo+`i va` sa^n kha^'u.

Te^n tuo^?i cu?a o^ng dda~ ddu+o+.c gio+'i ye^u chuo^.ng a^m nha.c chu' y' sau khi o^ng cho ra ddo+`i ca'c sa'ng ta'c ba^'t hu? nhu+ "O^ Me^ Ly", nhu+ng ba?n "Suo^'i To'c" vie^'t rie^ng cho Cha^u Ha` o+? mie^`n Nam sau na`y mo+'i la` sa'ng ta'c ddu+o+.c u+a chuo^.ng nha^'t cu?a o^ng. Va(n Phu.ng di cu+ va`o Nam na(m 1954 va` sau ddo' la`m vie^.c cho dda`i pha't thanh Qua^n DDo^.i cu`ng vo+'i Nha^.t Ba(`ng, Nguye^~n Tu'c, DDan Tho., Canh Tha^n, Nguye^~n Ca^`u, Va(n Kho^i, Vu~ Tha`nh, Hoa`ng Tro.ng v.v ... Nha.c cu?a o^ng dda~ ddu+o+.c tri`nh die^~n lie^n tu.c tre^n kha('p ba mie^`n dda^'t nu+o+'c va` tre^n ca'c he^. tho^'ng truye^`n thanh va` truye^`n hi`nh quo^'c gia to+'i na(m 1975. Nhu+~ng chu+o+ng tri`nh nha.c do o^ng thu+.c hie^.n tre^n dda`i truye^`n hi`nh o+? mie^`n Nam luo^n dda^`y ti'nh nghe^. si~ va` nghe^. thua^.t thu+o+?ng ngoa.n cao. Ngoa`i ra, o^ng cu~ng dda~ vie^'t hoa` a^m va` ho+.p ta'c vo+'i nhie^`u ha~ng ba(ng, di~a, va` phim tru+o+`ng tu+` Vie^.t Nam sang Hoa Ky`.

Nha.c si~ Va(n Phu.ng vu+o+.t bie^?n ti`m tu+. do cu`ng vo+'i co^' Nha` Va(n Mai Tha?o na(m 1978, va` sau ddo' dde^'n ddi.nh cu+ ta.i Fairfax County, vu`ng Northern Virginia.

Theo Nha.c Sy~ Nguye^~n Tu'c nha^.n se't thi` Va(n Phu.ng co' dde^'n 3 thie^n ta`i dde^? la`m nha.c, cha(?ng ha.n nhu+: Thie^n ta`i ve^` nhu+~ng ne't nha.c vui tu+o+i, ddo^.c dda'o ma` trong ca'c nha.c sy~ kha'c kho^ng co'. Thie^n ta`i ve^` ho`a a^m, pho^'i khi'; va` thie^n ta`i ve^` ma(.t tri`nh ta^'u. Trong dda.i dda so^' kha'n gia? tham du+., ai cu~ng ddam me^ nhu+~ng ne't sa'ng ta'c ddo^.c dda'o cu?a o^ng.

Ca si~ Anh Ngo.c, trong buo^?i du+. le^~ pha't tang Nha.c Sy~ Va(n Phu.ng dda~ ca ngo+.i Va(n Phu.ng la` mo^.t nghe^. sy~ "toa`n ve.n". Kho^ng chi? gio?i ve^` ma(.t sa'ng ta'c, o^ng co`n gio?i ve^` pha^`n ho`a a^m, cho+i du+o+ng ca^`m, kha^?u ca^`m, cho+i dda`n, ddie^`u khie^?n da`n nha.c, ha't, ddie^.n a?nh, nhie^'p a?nh ... Ha^`u he^'t ca'c ca khu'c ma` o^ng vie^'t dde^`u the^? hie^.n nhu+~ng nie^`m vui, hay ca ngo+.i mo^.t ti`nh ye^u cao dde.p, trong sa'ng ... qua ca'c ba?n "Ti`nh", "He^'t Dde^m Nay, Mai Se~ Hay", "Tie^'ng Ha't Vo+'i Cung Dda`n", "Vo' Ca^u Muo^n Da(.m", v.v ... Trong ca'c ti`nh khu'c cu?a Va(n Phu.ng ha^`u nhu+ kho^ng mang ti'nh cha^'t tuye^.t vo.ng, hay tha?m sa^`u.

La` mo^.t nha.c sy~ chu' tro.ng nhie^`u ve^` ho`a a^m, ne^n Va(n Phu.ng dda~ ho.c ho?i ra^'t nhanh nhu+~ng ky~ thua^.t hay nhu+~ng ngo^n ngu+~ a^m nha.c cu?a Ta^y Phu+ong trong tha^.p nie^n 50. O^ng dda~ vie^'t ne^n ba`i "To^i ddi Giu+~a Hoa`ng Ho^n" na(m 1959, la` mo^.t trong nhu+~ng ba`i ddu+o+.c vie^'t du+o+'i da.ng nha.c "Slow-rock" cu?a Ta^y Phu+o+ng dda^`u tie^n o+? Vie^.t Nam.

Va(n Phu.ng co' ra^'t nhie^`u ba`i vie^'t ve^`mu+a ... DDe^? tra? lo+`i vui cho ca^u ho?i "vi` sao" cu?a nha` va(n Nguye^~n Ngo.c Nga.n trong cuo^'n Thu'y Nga 44 - Paris By Night 27 ... o^ng dda~ ta^m su+. ra(`ng "co' le~ vi` to^i ma.ng tho^?, ne^n ca^`n nu+o+'c cha(ng?"

Nha^.n xe't qua ca'c ba`i vie^'t ve^` "Mu+a" cu?a Nha.c sy~ Va(n Phu.ng, nhu+ "Mu+a Tre^n Phi'm Nga`", "Gia~ Tu+` DDe^m Mu+a", v.v ... o^ng vie^'t: "Mu+a ye^u nhu+~ng ai nghe`o, mu+a cho lu'a ngo^ nhie^`u, mu+a cho tha('m bu+~a co+m ban chie^`u ...", hay "Mu+a ro+i tre^n vai cha`ng, mu+a ro+o u+o+'t vai na`ng, mu+a ro+i kha('p tho^n la`ng, mu+a reo nhu+~ng cung dda`n, mu+a nhu+ tie^'ng ru con di.u da`ng ... ", v.v ... cho chu'ng ta tha^'y nha.c ti`nh cu?a Va(n Phu.ng cu~ng tra?i ro^.ng ra theo nghi~a ye^u ngu+o+`i, ye^u ddo+`i, ye^u que^ hu+o+ng, dda^'t nu+o+'c.

No'i ro^.ng ra, o^ng la` ngu+o+`i ye^u thie^n nhie^n ... qua ba?n "Bu+'c Ho.a Ddo^`ng Que^" dde^? no'i le^n ve? dde.p muo^n ma`u cu?a Mie^`n Nam Vie^.t Nam.

Mo+ u+o+'c cu?a Nha.c sy~ Va(n Phu.ng thi` nhie^`u la('m, nhu+ng ddem go'i ge'm la.i thi` o^ng chi? co' hai u+o+'c mo+ duy nha^'t: Mo^.t la` "Va(n Phu.ng va` Cha^u Ha` se~ so^'ng o+? mo^.t mie^`n que^ tha^.t e^m dde.p na`o ddo', va` Cha^u Ha` se~ ha't cho dde^'n khi na`o kho^ng ha't ddu+o+.c nu+~a, co`n Va(n Phu.ng thi` se~ cho+i dda`n va` vie^'t nha.c cu~ng cho dde^'n khi na`o kho^ng dda'nh dda`n hay vie^'t nha.c ddu+o+.c nu+~a, dde^? co^'ng hie^'n cho qu'y kha'n thi'nh gia? Vie^.t Nam o+? kha('p mo.i no+i tre^n the^' gio+'i", tri'ch Thu'yNga Paris By Night 27.

Co`n mo+ u+o+'c thu+' nhi` cu?a o^ng la` o^ng se~ xa^y mo^.t hi' vie^.n tha^.t ro^.ng lo+'n, khang trang ... va` trong ddo' se~ co' dda^`y ddu? ca'c loa.i nha.c cu. dde^? ca'c ca nha.c si~ dde^'n tri`nh die^~n "free" ma` kho^ng pha?i to^'n mo^.t ddo^`ng xu na`o!

O^ng ra ddi va` dda~ dde^? la.i ra^'t nhie^`u ca'c ba`i ha't co' gia' tri. kho^ng nhu+~ng cho ne^`n a^m nha.c Vie^.t Nam no'i rie^ng, ma` co`n cho toa`n da^n to^.c Vie^.t cu?a chu'ng ta no'i chung.

Trong ddie^'u va(n cho Nha.c sy~ Va(n Phu.ng nga`y Chu? Nha^.t, 19 tha'ng 12 na(m 1999, nha` tho+ Ha` Bi?nh Trung (dda.i die^.n cho Ca^u La.c Bo^. Va(n Ho.c Nghe^. Thua^.t vu`ng Hoa Thi.nh DDo^'n) dda~ ddo.c le^n 8 ca^u tho+ vie^'t vo^.i nhu+ dde^? tie^~n ddu+a ngu+o+`i ba.n, ngu+o+`i nha.c sy~ ta`i hoa na`y:

"Phu.ng Hoa`ng" vo^~ ca'nh bay cao
Re~ ma^y nhu+ muo^'n ti`m va`o thie^n thai
Tu+` dda^y nha.c pho^? co`n ai ?
Bie^'t ru ho^`n mo^.ng no^'i da`i a^m thanh.

Bie^'t theo hu+o+'ng nha.c dda~ dda`nh
La`m sao bie^'t no^~i lo`ng anh vo+i dda^`y?
Thu+o+ng o^i nga`n da(.m tro+`i ta^y ...
Anh ddi bo? la.i ... ca'nh ma^y nga`n tru`ng.

Tuy ngo^i sao sa'ng Va(n Phu.ng kho^ng co`n nu+~a, nhu+ng te^n tuo^?i cu?a o^ng, qua ca'c ba`i ha't ma` o^ng vie^'t ... hay te^n tuo^?i cu?a Va(n Phu.ng & Cha^u Ha` qua ba?n "Suo^'i To'c" ddu+o+.c coi la` ba?n nha.c u+a thi'ch nha^'t cu?a o^ng ... va^~n co`n sa'ng ma~i trong lo`ng nhie^`u ngu+o+`i ye^u nha.c Va(n Phu.ng, cu~ng nhu+ trong ne^`n a^m nha.c Vie^.t Nam cu?a chu'ng ta.


Ghi chu': Ba`i vie^'t ddu+o+.c du+.a theo cuo^'n Thu'y Nga 44 - Paris By Night 27, pha't ha`nh na(m 1994. DDe^? bie^'t ro~ ho+n ve^` ngu+o+`i nha.c sy~ ta`i danh na`y, xin mo+`i ca'c ba.n ha~y ti`m xem cho ddu+o+.c Paris By Night 27 chu? dde^` "Tie^'ng Ha't vo+'i Cung DDa`n" cu?a Va(n Phu.ng & Cha^u Ha`.

Adelaida REYES : "Songs of the Caged, Songs of the Free / Music and the Vietnamese Refugee Experience", (Ba`i ca tu`, Ba`i ca tu+. do / Nha.c va` va^'n dde^` ngu+o+`i Vie^.t di ta?n ), nha` xua^'t ba?n Temple University Press, 218 trang, hi`nh a?nh, Philadelphia, Hoa Ky`, 1999.

Ba` Adelaida Reyes, tie^'n si~ âm nha.c Hoa Ky`, ngu+o+`i go^'c Phi lua^.t ta^n, gia'o su+ nha.c ho.c ta.i New Jersey City University. Ba` la` ngu+o+`i tie^`n phong trong vie^.c pha't trie^?n bo^. mo^n dân to^.c nha.c ho.c tha`nh pho^' (urban ethnomusicology) nhu+ mo^.t ddi.a ha.t nghie^n cu+'u (field of study). 15 na(m ve^` tru+o+'c ba` Adelaida Reyes ba('t dda^`u kho+?i su+. nghie^n cu+'u nha.c Vie^.t Nam qua nhu+~ng nha.c si~ Vie^.t so^'ng tre^n dda^'t My~ nhu+ Pha.m Duy, Hoa`ng Thi Tho+, Nguye^~n Thuye^'t Phong, va` mo^.t so^' ca si~ nhu+ Hoa`ng Oanh, Kha'nh Ly, Vie^.t Hu`ng, nha` ba'o, va` pha't ha`nh ba(ng nhu+.a Nam Tra^n dde^? co' mo^.t ca'i nhi`n ve^` sinh hoa.t nha.c Vie^.t tre^n dda^'t My~ (dân ca, ca?i lu+o+ng, ta^n nha.c, cha^`u va(n, nha.c Pha^.t gia'o). Ba` dda~ ddi to+'i nhu+~ng vu`ng co' nhie^`u ngu+o+`i Vie^.t ddi.nh cu+ nhu+ Qua^.n Cam, New Jersey dde^? nghie^n cu+'u cuo^.c so^'ng cu?a ngu+o+`i Vie^.t di ta?n, cu~ng nhu+ ba` co' ddi sang Phi lua^.t ta^n to+'i dda?o Palawan dde^? ti`m hie^?u su+. sinh so^'ng cu?a ngu+o+`i Vie^.t ty. na.n ra sao.

Co' the^? dda^y la` mo^.t quye^?n sa'ch dda`o sa^u khi'a ca.nh mu+'c sinh hoa.t a^m nha.c cu?a ngu+o+`i Vie^.t ta.i Hoa ky` . Ba` dda~ pho?ng vâ'n mo^.t so^' nha.c si~ Vie^.t , ca si~ Vie^.t no^?i tie^'ng, cu~ng nhu+ pho?ng vâ'n anh Tomlinson dde^? bie^'t phu+o+ng pha'p sa?n xua^'t tha^u ba(ng cu?a nghe^. si~ Vie^.t Nam vi` anh Tomlinson thu ba(ng cho ca'c nghe^. si~ Vie^.t Nam tu+` ho+n 20 na(m . Mo^.t nha.c si~ Vie^.t chi? ghi nhu+~ng ho+.p a^m tre^n ba`i ha't, ro^`i giao cho anh Tomlinson ddi kie^'m mo^.t so^' nha.c si~ My~hay Me^~ chuye^n dda`n mu+o+'n dde^? dda'nh nha.c theo mo^.t ho`a a^m cu?a Tomlinson. Chi? co' Hoa`ng Thi Tho+ la` vie^'t ho`a a^m tu+` dda^`u chi' cuo^'i va` ba('t ca'c nha.c si~ dda`n y nhu+ o^ng vie^'t dde^? die^~n ta? ddu'ng y' cu?a o^ng . Nha.c si~ Pha.m Duy co' ca'i may kha'c la` chi'nh o^ng vie^'t nha.c va` lo+`i. Con trai o^ng Duy Cu+o+`ng soa.n ho`a a^m. Mo^.t con trai kha'c Duy Quang co' pho`ng thu. Ca'c con o^ng la` nha.c si~ ban Dreamers, ca'c con Duy Quang, Tha'i Hie^`n, Tha'i Tha?o, re^? Tua^'n Ngo.c tri`nh die^~n, va` con da^u la`m dda.i ly' pha't ha`nh. DDo' la` tru+o+`ng ho+.p duy nhu+'t co' ta'nh ca'ch hoa`n toa`n gia ddi`nh. Thu+' dde^'n, ba` nghie^n cu+'u ve^` nha.c Co^ng Gia'o Vie^.t, nha.c Pha^.t gia'o, nha.c cha^`u va(n, cu~ng nhu+ nha.c dda`n ta`i tu+? co^? nha.c . Mo^~i mo^.t ddi.a ha.t , ba` cho tha^'y mu+'c sinh hoa.t trong co^.ng ddo^`ng nhu+ the^' na`o . Ca'i nhi`n cu?a ba` Reyes ra^'t trung thu+.c, kha'ch quan, cho tha^'y ti`nh tra.ng nha.c Vie^.t pha't trie^?n nhu+ the^' na`o tre^n dda^'t My~, va` tu+o+ng lai cu?a nha.c na`y ra sao.

Dda^y la` mo^.t quye^?n sa'ch bo^? i'ch , giu'p cho ngu+o+`i Vie^.t co' mo^.t kha'i nie^.m ve^` ca'ch sinh so^'ng, ca'ch thu+'c tha^u ba(ng thu+.c hie^.n ca'c ba?n nha.c nhu+ the^' na`o cu?a ca'c nghe^. si~ Vie^.t Nam. Chu'ng ta chi? nghe no'i, hay bie^'t mo^.t ca'ch "mo+ ho^`" ve^` the^' gio+'i nghe^. si~ chu+' chu+a co' di.p chung ddu.ng tha^.t su+. vo+'i ho. Nho+` va`o ta`i lie^.u nghie^n cu+'u cu?a ba` Adelaida Reyes, mo^.t pha^`n su+. tha^.t ddu+o+.c pho+i ba`y ve^` va^'n dde^` thu ba(ng, ba'n ba(ng, "a(n ca('p" ba(ng dde^? thu la.i ba'n,vv..., kho^ng to^n tro.ng ta'c quye^`n. Mo^.t quye^?n sa'ch ca^`n ne^n co' trong ca'c tu? sa'ch dde^? co' mo^.t ca'i nhi`n toa`n die^.n ve^` ngu+o+`i di ta?n mu+u sinh o+? ha?i ngoa.i .

Ngoa`i va^'n dde^` a^m nha.c, ba` Reyes co`n ba`n ve^` vâ'n de^` ty. na.n cu?a ngu+o+`i Vie^.t ta.i Phi Lua^.t Ta^n, va` su+. tha`nh hi`nh cu?a co^.ng ddo^`ng Vie^.t Nam ta.i New Jersey va` Qua^.n Cam cu`ng vo+'i su+. pha't trie^?n cu?a co^.ng ddo^`ng nhu+ la` hai thi' du. ddie^?n hi`nh cho co^.ng ddo^`ng ngu+o+`i Vie^.t no'i chung tre^n xu+' My~ .

Sa'ch ddu+o+.c pha't ha`nh va`o mua` thu 1999, va` co' the^? ho?i mua ta.i Temple University Press, Philadelphia 19122, hay qua www.temple.edu/tempress. Sa'ch ddu+o+c dda(ng ky' ta.i Library of Congress cu?a Hoa Ky`.

HOPE: MO^.T O^'C DDA?O YE^U THU+O+NG TRONG SA MA.C
__________________________________________Le^ Vie^.t DDie^?u

Nga`y em ga'i Joan Grace dda^?y cu+?a bu+o+'c va`o tie^.m cu?a Pierrre Richard thi` Pierre la` con ngu+o+`i co^ ddo^.c nha^'t tha`nh pho^'. Co' le~ ho^`i a^'y ca'c ba.n dda~ ddu+o+.c nghe phong phanh ca^u chuye^.n ddo' ?

Nhu+ng ba'o chi' kho^ng ne^u te^n ma` cu~ng kho^ng ke^? ca'c chi tie^'t, ne^n ho^m nay to^i xin thua^.t la.i tu+o+`ng ta^.n.

Pierre dda~ ddu+o+.c o^ng no^.i dde^? la.i cho Mo^.t cu+?a tie^.m ba'n ddo^` co^?. Trong ca'i tu? ki'nh nho? xi'u cha`ng cha^'t ddu? ca'c ddo^` ky` cu.c : vo`ng, me^` dday ddeo va`o da^y chuye^`n tu+` the^' ky? tru+o+'c,nha^~n va`ng, ho^.p ba.c , ngo.c tha.ch hoa(.c nga` cha.m tro^?, tu+o+.ng nho? ba(`ng su+'

Buo^?i chie^`u mu`a ddo^ng ho^m ddo', mo^.t em ga'i ddu+'ng a'p tra'n va`o tu? ki'nh, tro^' ma('t ngo' ky~ tu+`ng va^.t co^? lo^~ ddo', nhu+ muo^'n kie^'m mo^.t va^.t gi`. Bo^~ng em ngu+?ng dda^`u, ve? khoan khoa'i ro^`i dda^?y cu+?a bu+o+'c vo^ tie^.m

Tie^.m to^'i ta(m ma` co`n bu+`a ba~i ho+n ngoa`i ma(.t ha`ng nu+~a. Co' nhu+~ng nga(n tu? muo^'n sa^.p vi` cha^'t qua' na(.ng : ho^.p ddu+.ng nu+~ trang, su'ng lu.c cu~ kho^ng du`ng ddu+o+.c nu+~a, ddo^`ng ho^` chuo^ng, dde`n ; co`n tre^n sa`n thi` cha^'t ddo^'ng na`o la` gia' dde^? cu?i trong lo` su+o+?i, ddo+`n ma(ng-ddo^-lin va` nhu+~ng ddo^` cu~ ky~ kho' ma` pha^n loa.i ddu+o+.c.

Pierre ngo^`i o+? sau ba`n ba'n ha`ng. Ma(.c da^`u mo+'i ngoa`i ba mu+o+i ma` to'c dda~ hoa ra^m. Cha`ng ngo' em nho?.

Em ho?i :
      - Thu+a o^ng, con co' the^? coi chuo^~i ngo.c lam ba`y o+? tu? ki'nh kho^ng a. ?
Pierre ke'o ta^'m ma`n, la^'y chuo^~i ngo.c ra chi`a cho em nho? . Nhu+~ng vie^n ngo.c lam chie^'u ru+.c ro+~ trong ba`n tay xanh xao cu?a cha`ng. Em ddo+~ la^'y, tho^'t le^n lo+`i khen :
      - DDe.p qu'a ! Xin o^ng go'i la.i tha`nh mo^.t go'i dde.p cho con.
Pierre la.nh lu`ng ngo' em :
      - Co' ai sai em ddi mua ha? ?
      - Thu+a kho^ng . Con mua cho chi. Hai con . Chi'nh chi. nuo^i na^'ng con . Tu+` khi ma' ma^'t , mo+'i co' le^~ Gia'ng Sinh na`y la` chi. em con ddu+o+.c o+? ga^`n nhau . Con muo^'n ta(.ng chi. mo^.t mo'n qua` dde.p .
Pierre nghi ngo+` ho?i :
      - Em co' bao nhie^u tie^`n ?
Em co+?i kha(n mu` xoa ra tru't le^n ma(.t ba`n mo^.t na('m ba.c ca('c , ba?o :
      - Con dda~ dda^.p con heo cu?a con ra dda^'y
Pierre Richard ngo' em, ve? tra^`m tu+ . Ro^`i cha`ng co' y' tu+' ca^`m chuo^~i ngo.c le^n, so+. em tro^ng tha^'y gi'a tie^`n . No'i tha(?ng ca'ch na`o cho em bie^'t ddu+o+.c ? Ca(.p ma('t xanh dda^`y tin tu+o+?ng cu?a em go+.i le^n cho cha`ng mo^.t ve^'t thu+o+ng lo`ng tho+`i tru+o+'c .
Cha`ng quay lu+ng ba?o em :
      - Em ddo+.i mo^.t chu't nhe' .
Ro^`i vu+`a lu'i hu'i la`m mo^.t vie^.c nho? gi` ddo', cha`ng vu+`a quay la.i ho?i :
      - Em te^n gi` ?
      - Thu+a, Joan Grace.
Khi cha`ng quay ha(?n la.i thi` trong tay ca^`m mo^.t go'i nho? bao ba(`ng thu+' gia^'y lu.a ddo? va` co^.t ba(`ng mo^.t ca'i ba(ng lu.a ma`u xanh la' ca^y . Cha`ng chi`a cho em, ba?o :
      - Na`y, coi chu+`ng ddu+`ng dda'nh ro+'t nhe'

Em Joan mi?m cu+o+`i ra.ng ro+~, cha.y vu.t ve^` nha` . Cha`ng nhi`n theo em, mo^.t no^~i buo^`n me^nh mo^ng da^ng le^n trong lo`ng . Em nho? ddo' va` chuo^~i ngo.c lam go+.i la.i mo^.t ve^'t thu+o+ng lo`ng kho^ng bao gio+` la`nh ha(?n cu?a cha`ng . To'c em va`ng nhu+ lu'a chi'n, ma('t em xanh nhu+ nu+o+'c bie^?n; mo+'i ma^'y na(m tru+o+'c, cha`ng dda~ ye^u mo^.t thie^'u nu+~ cu~ng mo+' to'c ddo', cu~ng ca(.p ma('t ddo' . Chuo^~i ngo.c lam dda~ ti'nh dde^? ta(.ng na`ng .

Nhu+ng mo^.t chie^'c cam nho^ng tru+o+.t ba'nh tre^n mo^.t con ddu+o+`ng tro+n trong mo^.t dde^m mu+a, dda~ la`m tie^u tan u+o+'c mo+. Tu+` ddo' cha`ng so^'ng co^ ddo^.c, o^n la.i hoa`i no^~i kho^? ta^m ddo' . Cha`ng a^n ca^`n le^~ ddo^. tie^'p kha'ch, nhu+ng ngoa`i co^ng vie^.c ra, cha`ng tha^'y ddo+`i tro^'ng ro^~ng vo^ nghi~a mo^.t ca'ch kinh khu?ng . La^`m li`, kho^ng giao thie^.p vo+'i ai, cha`ng ra'ng que^n ma` kho^ng ddu+o+.c, no^~i tha^'t vo.ng nhu+ su+o+ng mu` cu+' mo^~i nga`y mo^~i da`y dda(.c .

Ca(.p ma('t xanh cu?a em Joan Grace go+.i cho cha`ng hi`nh a?nh ngu+o+`i ye^u . Va`o di.p le^~na`y, kha'ch ha`ng to+'i ddo^ng, ai cu~ng bo^.c lo^. nie^`m vui, la`m cho cha`ng ca`ng ddau lo`ng . Nhu+~ng kha'ch qua ddu+o+`ng bu+o+'c va`o tie^.m, chuye^.n tro`, so+` mo' ca'c mo'n ddo^`, tra? gi'a la(ng xa(ng . DDe^m Gia'ng Sinh dda~ khuya ro^`i, khi ngu+o+`i kha'ch cuo^'i cu`ng bu+o+'c ra . Pierre Richard tho+? pha`o nhe. nha`ng . Tho^i the^' la` qua ddu+o+.c mo^.t na(m . Nhu+ng cha`ng la^`m .

Cu+?a thi`nh li`nh mo+? ra va` mo^.t thie^'u nu+~ xo^ng vo^ . Cha`ng tha^'y ho+i nho'i o+? tim : thie^'u nu+~ co' ve? quen quen nhu+ng cha`ng kho^ng nho+' ro~ dda~ ga(.p o+? dda^u, ho^`i na`o . To'c na`ng va`ng hoe, ma('t na`ng xanh tha(?m . Na`ng la`m thinh mo'c trong ca'i "xa('c" ra mo^.t go'i nho? bao vo^.i va`ng ba(`ng mo^.t thu+' gia^'y lu.a ddo?, la.i co' ca? ca'i ba(ng lu.a ma`u xanh la' ca^y dda~ co+?i ra ro^`i mo^.t nu+?a . Va` nhu+~ng vie^n ngo.c lam chie^'u ru+.c ro+~ tre^n ba`n tay .
      - Chie^'c chuo^~i na`y pha?i cu?a tie^.m tha^`y kho^ng ?
Pierre ngu+o+'c ma('t le^n nhi`n thie^'u nu+~, nhe. nha`ng dda'p :
      - Pha?i
      - Pha?i ngo.c tha^.t kho^ng?
      - Nha^'t ddi.nh ro^`i, kho^ng pha?i thu+' ngo.c qui' nha^'t, nhu+ng ngo.c tha^.t dda^'y .
      - Tha^`y co' nho+' dda~ ba'n cho ai kho^ng ?
      - Ba'n cho mo^.t em ga'i . Te^n em la` Joan . Em mua dde^? ta(.ng qua` Gia'ng Sinh cho chi. hai cu?a em .
      - Gi'a bao nhie^u ?
Pierre nghie^m ma(.t dda'p :
      - Kho^ng khi na`o to^i cho ai bie^'t gi'a tie^`n kha'ch ha`ng to^i dda~ tra? cho to^i .
      - Em Joan chi? co' i't ddo^`ng tie^u va(.t . La`m sao co' ddu? tie^`n mua chuo^~i ngo.c na`y ?
Trong lu'c ddo', Pierre dda~ vuo^'t la.i ky~ lu+o+~ng to+` gia^'y lu.a, Go'i la.i chuo^~i ngo.c . Cha`ng ba?o :
      - Em ddo' dda~ tra? dda('t ho+n he^'t tha?y ca'c ngu+o+`i kha'c . Co' bao nhie^u tie^`n, em dda~ ddu+a to^i he^'t .
Hai ngu+o+`i la`m thinh . Cu+?a ha`ng ti~nh mi.ch la. thu+o+`ng . Bo^~ng tu+` mo^.t gia'o ddu+o+`ng ga^`n ddo' chuo^ng ba('t dda^`u ddo^?, va(ng va(?ng ddu+a la.i . Ca'i go'i nho? tre^n ba`n, ve? tha('c ma('c do` ho?i trong ca(.p ma('t co^ thie^'u nu+~, va` ca?m gia'c ho^`i sinh ky` di. no' do^`n da^.p da^ng le^n trong lo`ng Pierre, ta^'t ca? nhu+~ng ca'i ddo' dde^`u la` do ti`nh ye^u cu?a mo^.t em nho?
      - Nhu+ng ta.i sao tha^`y la.i la`m nhu+ va^.y ?
Pierre vu+`a chi`a go'i qua` nho? cho thie^'u nu+~ , dda'p :
      - Ho^m nay la` nga`y Gia'ng Sinh . To^i ba^'t ha.nh kho^ng co' ai dde^? ta(.ng qua` . Co^ cho phe'p to^i ddu+a co^ ve^` nha` va` chu'c co^ mo^.t le^~ Gia'ng Sinh vui ve? nhe' ?

The^' la` trong tie^'ng chuo^ng ddo^? ho^`i, giu+~a mo^.t dda'm ddo^ng vui ve?, Pierre Richard va` mo^.t thie^'u nu+~ cha`ng va^~n chu+a bie^'t te^n, vu`ng nhau bu+o+'c qua mo^.t nga`y mo+'i ddem la.i nguo^`n hy vo.ng tra`n tre^` trong lo`ng mo.i ngu+o+`i .

DDa^.u na`nh co' le~ la` loa.i dda^.u duy nha^'t co' mu`i tho+m nhe` nhe. thoang thoa?ng ddo', va` cu~ng du+o+`ng nhu+ chu+a co' la.i dda^.u ha.t na`o co' nhie^`u co^ng du.ng nhu+ dda^.u na`nh.

No'i to+'i co^ng du.ng cu?a dda^.u na`nh, trong dda^`u to^i la.i nghi~ to+'i mo^.t lo^ thu+'c a(n la`m tu+` dda^.u na`nh, ddo' la` dda^.u hu~. Na`y nhe' dda^.u hu~ chie^n, dda^.u hu~ kho, dda^.u hu~ xa`o v.v ... chi? tu+` dda^.u hu~ ma` tho^i, ngu+o+`i da^n Vie^.t Nam mi`nh dda~ che^' ra ddu+o+.c tre^n du+o+'i 30 mo'n vu+`a ma(.n, vu+`a chay.

Nho+' la.i nga`y xu+a, khi nha` to^i o+? ga^`n mo^.t lo` la`m dda^.u hu~, mo^~i chie^`u va`o mu`a ddo^ng, Me. thu+o+`ng cho to^i tie^`n dde^? qua ddo' mua dda^.u hu~ nu+o+'c ddu+o+`ng. Mo'n na`y ho^`i nho? la` mo'n ruo^.t cu?a to^i. To^i co`n nho+' ma~i ba` ba'n dda^.u hu? vo+'i ne't ma(.t hie^`n la`nh, cha^'t pha't, gio.ng ngu+o+`i Ba('c lanh la?nh rao mo^~i chie^`u: "Ai a(n dda^.u hu~ nu+o+'c ddu+o+`ng kho^ng". Chu+~ "kho^ng" ke'o da`i ra, nghe de^~ thu+o+ng nhu+ mo^.t lo+`i mo+`i, quen thuo^.c mo^~i chie^`u. Da(m ba phu't, ba` ta la.i rao mo^.t la^`n. Ga'nh dda^.u hu~ luo^n co' ngu+o+`i ngo^`i quanh. Tuy ba^.n bi.u vo+'i kha'ch ha`ng nhu+ng la^u la^u ba` kho^ng que^n qua.t be^'p lu+?a ho^`ng dde^? giu+~ no^`i dda^.u hu~ va` no^`i nu+o+'c ddu+o+`ng luo^n no'ng. Be^n no^`i dda^.u hu~ no'ng, a^m i? kho'i, ba` ta la^'y dda^.u hu~ ra che'n ba(`ng mo^.t ca'i mo^i ... nhu+ng la.i be`n be.t nhu+ ca'i xe?ng ro^`i thi` ... ba` ho+'t tha^.t nhe. tre^n ma(.t no^`i, qua? la` tay chuye^n nghie^.p, tra(m la^`n nhu+ mo^.t: ca'c mie^'ng dda^.u hu~ non ddu+o+.c ho+'t tha^.t mo?ng va` lo+'n nhu+ nhau. sau khi ho+'t dda^.u hu~ ra che'n, ba` ta quay qua ga'nh be^n pha?i, mo+? na('p no^`i nu+o+'c ddu+o+`ng, kho'i to?a ra nghi ngu't, mu`i gu+`ng trong ddu+o+`ng bo^'c le^n tho+m nga`o nga.t. Ne^'u la` ddu+o+`ng na^'u vo+'i nu+o+'c kho^ng tho^i thi` la.i co' vi. ngo.t xe xe' chu+' kho^ng ngo.t di.u nhu+ ddu+o+`ng na^'u vo+'i gu+`ng. Cha(?ng hie^?u to^i co' kha'c ngu+o+`i hay kho^ng, nhu+ng lu'c nho?, mo^~i la^`n mua dda^.u hu~ nu+o+'c ddu+o+`ng, ba` ba'n dda^.u hu~ nhu+ bie^'t y' to^i, khi chan 2 mo^i nho? nu+o+'c ddu+o+`ng va`o che'n dda^.u hu~ ba` ta luo^n cho ke`m the^m 2 la't gu+`ng tha'i mo?ng. Gu+`ng na^'u vo+'i nu+o+'c ddu+o+`ng, kho^ng nhu+~ng na^'u ma` nga^m trong nu+o+'c ddu+o+`ng mo^.t tho+`i gian da`i, khi ddo', mie^'ng gu+`ng kho^ng cay xe' ma` chi? cay di`u di.u co^.ng vo+'i vi. ngo.t cu?a ddu+o+`ng tha^'m va`o nhu+ng la.i kho^ng ngo.t qua' nhu+ mu+'t .... cay cay, ngo`n ngo.t, nong no'ng ...ta.o ne^n mo^.t mu`i dda(.c bie^.t rie^ng cho mo'n a(n na`y. To^i bie^'t cha('c ne^'u trong nu+o+'c ddu+o+`ng kho^ng co' mu`i gu+`ng va` kho^ng co' va`i la't gu+`ng thi` dda^.u hu~ nu+o+'c ddu+o+`ng se~ ma^'t ddi mu`i dda(.c bie^.t ddo' . Mu`a la.nh, a(n xong che'n dda^.u hu~ nu+o+'c ddu+o+`ng gu+`ng tha^'y a^'m lo`ng chi la. !

Nhu+ng, dda^.u hu~ nu+o+'c ddu+o+`ng hi`nh nhu+ co' hai loa.i kha'c nhau. va` co' 2 te^n kha'c nhau tu`y theo ddi.a phu+o+ng. Va^~n du`ng dda^.u hu~ non va` nu+o+'c ddu+o+`ng gu+`ng, nhu+ng ne^'u ngu+o+`i ba'n la` ngu+o+`i Nam, thi` ho. rao: " Ai a(n TA`U HU~ nu+o+'c du+`a ho^ng". Va` trong che'n dda^.u hu~ ngoa`i dda^.u hu~ non, nu+o+'c gu+`ng ddu+o+`ng ra ho. co`n ke`m theo mo^.t muo^~ng lo+'n nu+o+'c du+`a dda(.c vo+'i vi. ma(`n ma(.n, a(n tuy kho^ng kha'c nhie^`u nhu+ng cu~ng co' ca'i dda(.c ddie^?m va` ca'i ngon rie^ng cu?a no',nha^'t la` khi mu`i dda^.u na`nh pha la^~n vo+'i mu`i nu+o+'c du+`a va` khi hai vi. be'o cu?a nu+o+'c du+`a va` dda^.u na`nh hoa` vo+'i nhau ... ngon tuye^.t cu' me`o ba.n a.. Ha^`u nhu+ mo'n a(n na`o o+? mie^`n Nam ke^? ca? ca'c loa.i che`, ca'c mo'n a(n chay, ca'c mo'n a(n ma(.n dde^`u pha?i nu+o+'c du+`a, ne^'u kho^ng co' nu+o+'c du+`a thi` kho^ng pha?i mie^`n Nam. Nu+o+'c du+`a trong ca'c mo'n a(n mie^`n Nam cu~ng gio^'ng nhu+ gu+`ng trong ca'c mo'n a(n Ta`u.

Lo+'n the^m mo^.t chu't, cu~ng nhu+ bao ngu+o+`i con ga'i kha'c, to^i ddu+o+.c me. da.y cho ca'ch na^'u a(n. Co' le~ to^i co' duye^n vo+'i dda^.u na`nh, dda^.u hu~ ne^n mo^~i bu+~a co+m, khi ngo^`i xuo^'ng ba`n a(n, lie^'c so+ qua ca'c mo'n a(n thi` bo^' to^i bie^'t ngay la` ai dda~ na^'u co+m nga`y ho^m ddo'. Vi` ne^'u to^i na^'u, to^i thu+o+`ng na^'u dda^.u hu~, ba^'t ke^? mo'n na`o co'

dda^.u hu~ dde^`u do to^i na^'u ca?. Dda^.u hu~ chie^n nhi`n tu+o+?ng la` de^~, the^' ma` cu~ng co' ky~ thua^.t rie^ng cu?a no', cha(?ng ha.n nhu+ lu+?a kho^ng ddu? no'ng thi` mie^'ng dda^.u hu~ se~ bi. chai va` kho^ng pho^`ng le^n. Ne^'u lu+?a qua' no'ng thi` vo? ngoa`i cu?a mie^'ng dda^.u hu~ se~ bi. cu+'ng va` ... chu+a he^'t, ne^'u kho^ng ddu? da^`u trong cha?o thi` sau va`i tie^'ng mie^'ng dda^.u hu~ thie^'u da^`u ddo'

se~ cu+'ng nhu+ ... dda'! Khi chie^n dda^.u hu~ pha?i ra^'t la` dde^? y', to^'t ho+n he^'t la` ddu+`ng ddi ra kho?i be^'p vi` khi mie^'ng dda^.u hu~ vu+`a pho^`ng le^n va` ma^`u vu+`a ddo^?i sang va`ng nha.t la` dda~ pha?i ga('p ra ngay. kho^ng thi` dda^.u hu~ se~ bi. chai, cu+'ng. Dda^.u hu~ chie^n a(n vo+'i rau muo^'ng luo^.c cha^'m tu+o+ng cu+. dda`, pha chu't ddu+o+`ng, o+'t chanh tie^u ... o^i, ngon tuye^.t vo+`i ba.n a.. Ba.n

dda~ co' di.p na`o thu+? qua ? Ne^'u kho^ng thi` la` mo^.t thie^'u so't ra^'t lo+'n. DDa^.u hu~ chie^n cu~ng co' nhie^`u loa.i nhu+ la`: dda^.u hu~ vie^n chie^n gio`n hay dda^.u hu? chie^n to^m . Dda^.u hu~ vie^n chie^n gio`n co' the^? du`ng dda^.u hu~ thu+o+`ng hay da^.u hu~ non, tru+o+'c khi chie^n pha?i go'i da^.u hu~ vo^ trong 1 ca'i kha(n sa.ch, va('t cho ra bo+'t nu+o+'c ro^`i bo'p na't sau ddo' du`ng mo^.t ca'i ra^y ca`

la.i cho tha^.t mi.n ro^`i tro^.n dda^.u hu~ dda~ bo'p na't vo+'i thi.t hoa(.c to^m xay nhuye^~n, u+o+'p chu't ddu+o+`ng, muo^'i, tie^u, ha`nh la', ha`nh ta ca('t vu+`a nho? ro^`i tro^.n tha^.t ky~ ca'c thu+' vo+'i nhau, tie^'p dde^'n vie^n tu+`ng vie^n tro`n vu+`a ddu? ca('n la`m hai. Ba('t mo^.t cha?o da^`u tha^.t no'ng, la(n vie^n dda^.u hu~ va`o bo^.t mi` pha dda(.c, tha? va`o chie^n , dda^?y vie^n dda^.u hu~ trong cha?o da^`u qua la.i va`i la^`n cho vie^n dda^.u hu~ kho^ng bi. di'nh va`o cha?o. Sau ddo', gia?m lu+?a, chi? chie^n lu+?a vu+`a, la^.t ma(.t nhu+~ng vie^n

dda^.u cho chi'n va`ng dde^`u. Khi tha^'y dda^.u hu~ co' ma^`u va`ng hoa(.c ho+i na^u la` ddu+o+.c. Vo+'t ra,dde^? le^n gia^'y tha^'m da^`u, a(n lu'c co`n no'ng vo+'i tu+o+ng o+'t hay tu+o+ng xi' muo^.i. Do.n ke`m xa` la'ch,du+a leo. Tuye^.t cu' me`o! Mo.i ngu+o+`i trong nha`, dda(.c bie^.t la` ca'c anh trai cu?a to^i hi`nh nhu+ la` theo dda.o "thi.t Tam Ta.ng" - danh tu+` chu'ng to^i du`ng dde^? go.i dda^.u hu~ trong nha`. Ba^'t ke^? lu'c na`o, gio+` na`o va` tho+`i tie^'t ra sao ho. cu~ng co' the^? a(n dda^.u hu~ ddu+o+.c. Nha^'t la` anh ke^' to^i, ddi a(n nha` ha`ng lu'c na`o cu~ng go.i mo'n dda^.u hu~ xa`o rau, cu+' nhu+ la` a(n chay va^.y, a^'y the^' ma` dda^.u hu~ chie^n ro^`i xa`o vo+'i ca'c thu+' rau nhu+ rau ca?i, dda^.u ho`a lan, chu't na^'m ddo^ng co^, xa`o se^`n se^.t, khi a(n, cha^'m vo+'i xi` da^`u va` o+'t sa te^' cu~ng ngon kho^ng ke'm ca'c mo'n cao lu+o+ng my~ vi. dda^'y ba.n a..

Anh lo+'n nha^'t cu?a to^i thi` hay thu+o+`ng a(n dda^.u hu~ chie^n xa? o+'t. Me. to^i la`m mo'n na`y thi` tuye^.t. Nhi`n ba` la`m, sao tha^'y ddo+n gia?n qua'. Ba` mua mie^'ng dda^.u hu~ chu+a chie^n ve^`, tha'i dda^.u hu~ ra tha`nh tu+`ng mie^'ng ba?n lo+'n nhu+ lo`ng ba`n tay, sau ddo', ba` nho^`i xa? dda~ xay nhuye^~n tro^.n vo+'i chu't o+'t va` chu't muo^'i, ddu+o+`ng ro^`i chie^n le^n, co' the^? a(n kho^ng vo+'i co+m ne^'u vu+`a ddu? ma(.n, hoa(.c co' the^? cha^'m chu't nu+o+'c ma('m o+'t chanh, ne^'u a(n chay thi` cha^'m chu't xi` da^`u. Anh thu+' hai cu?a to^i de^~ a(n nha^'t, ca'i gi` co' dda^.u hu~ la` anh a^'y a(n. Cha(?ng ha.n nhu+ bu'n rie^u dda^.u hu~ O^'c, dda^.u hu~ so^'ng na^'u vo+'i he. ca` chua, dda^.u hu~ so^'t ca` chua, dda^.u hu~ non chie^n to^m v.v ...

Nhu+ng qua tay xa`o na^'u dda^.u hu~ cu?a me. to^i, anh a^'y cuo^'i cu`ng cu~ng ti`m cho mi`nh mo^.t mo'n "ruo^.t" la`: dda^.u hu~ na^'u vo+'i thi.t ba chi?, ca` ti'm, chuo^'i, o^'c, ti'a to^ va` me?. To^i tha^.t kho^ng nho+' mo'n na`y te^n la` gi` chi? nho+' la` ngon la('m. To^i nhi`n me. na^'u mo^.t la^`n va` ve^` nha` na^'u thu+? nghie^.m mo^.t mi`nh. La^n dda^`u tie^n, to^i kho^ng nho+' ro~ ra`ng ca'ch na^'u nhu+ng cu~ng thu+? mo^.t phen ne^'u "lo+~" la`m ddu'ng thi` to^'t, co`n kho^ng thi` dda`nh phone go.i me. ho.c ca'ch na^'u va^.y. To^i mua ve^` na`o la` ti'a to^, na`o la` chuo^'i xanh, na`o dda^.u hu~ dda~ chie^n sa(~n, na`o la` thi.t ba chi? na`o la` o^'c ... Hi' hu+?ng to^i ba('t tay va`o be^'p. Chuo^'i xanh, theo lo+`i ba` chu? cho+. da(.n thi` kho^ng ne^n go.t he^'t vo? ma` chi? ne^n tu+o+'c ca'i so+ xanh o+? ngoa`i vo? chuo^'i ddi ma` tho^i ro^`i tha'i tu+`ng mie^'ng nho? da`i - kho^ng ne^n tha'i mie^'ng lo+'n, chuo^'i se~ bi. cu+'ng, kho^ va` kho^ng tha^'m. To^i la`m y nhu+ ba` ta da(.n. Ke^' dde^'n, o^'c ru+?a sa.ch dde^? ra'o, ba('t cha?o da^`u no'ng, xa`o chu+`ng va`i gia^y la` pha?i la^'y ra, kho^ng tho^i o^'c se~ bi. dai. To^i cu~ng la`m y chang nhu+ lo+`i ba` ta no'i! Thi.t ba chi? tha'i mo?ng, xa`o cho ca'c ca.nh co' ma^`u va`ng , ddo^? dda^.u hu~ va` ca'c thu+' va`o vo+'i nhau - tru+` o^'c - dde^? lu+?a riu riu va` ne^m cho vu+`a, khi tha^'y nu+o+'c trong no^`i ho+i dda(.c thi` bo? o^'c va` rau ti'a to^ va`o ro^`i tro^.n dde^`u, ba('t ra kho?i be^'p. The^' la` xong mo^.t bu+?a co+m chie^`u. Nhu+ng ho+~i o+i, mu`i vi. ho^m nay to^i na^'u sao la.i kha'c ca'i mu`i va` ca'i vi. Me. na^'u (?) nghi~ hoa`i kho^ng ra the^' la` dda`nh ba('t phone go.i cho Me., to^i ke^? cho me. nghe ve^` "qua' tri`nh" ma` to^i dda~ la`m, me. to^i cu+o+`i va` ba?o: " Ca'i mo'n chi'nh la.i kho^ng co' thi` la`m sao ma` ra ?" to^i gia^.t mi`nh ho?i me.: " Mo'n gi` ha? Me.", me. tra? lo+`i: " la` me?, mo'n ddo' pha?i co' me? va` ca` ti'm , dda^.u hu~ co^.ng rau ti'a to^. Chuo^'i, o^'c va` thi.t bo? tha^.t i't cho co' ma` tho^i, kho^ng la`m "nha^n va^.t" chi'nh trong mo'n a(n na`y ddu+o+.c " To^i cu+o+`i nga^'t va` ba?o me.: " Con cha(?ng co' me? ma` la.i que^n ca? ca` ti'm, la.i la^'y chuo^'i la`m mo'n chi'nh tha`nh ra no^`i "Loa.n Xa." cu?a con cha(?ng gio^'ng no^`i cu?a me. na^'u va`o mu`a DDo^ng na(m ngoa'i mo^.t chu't na`o"

The^' dda^'y ba.n a. dda^.u na`nh va` dda^.u hu~ ddo^'i vo+'i to^i ma` no'i thi` no' la` mo'n a(n tuye^.t ha?o, i't calory va` co' gi'a tri. dinh du+o+~ng cao. Mo+'i ma^'y na(m ga^`n dda^y, ca'c ba'c si~ va` ca'c nho'm y khoa dda~ pha't hie^.n ra cha^'t protein trong dda^.u na`nh giu'p chu'ng ta tri. lie^.u va` pho`ng ngu+`a chu+'ng bi.nh tha^.n, la`m gia?m thie^?u nguy co+ bi.nh ung thu+ vu', be^.nh tie^?u ddu+o+`ng, bi.nh xo^'p xu+o+ng, bi.nh ung thu+ nhie^'p ho^. tuye^'n va` ca'c trie^.u chu+'ng ro^'i loa.n tie^`n ma~n kinh cu?a phu. nu+~.

Va` hie^.n tha^n cu?a dda^.u na`nh la` dda^.u hu~. Ga^`n nhu+ o+? ta^'t ca? ca'c nu+o+'c DDo^ng Nam A' nha` na`o cu~ng bie^'t to+'i TOFU va` su+~a dda^.u na`nh. DDa^.u Hu~ va` DDa^.u Na`nh ddu+o+.c coi nhu+ la` mo'n chi'nh cu?a ca'c gia ddi`nh. Va` gia ddi`nh to^i cu~ng kho^ng ngoa.i le^., cu~ng la^'y dda^.u hu~ la`m mo'n a(n chi'nh. Kho^ng bie^'t la` co' to^'t nhu+ nhu+~ng co^ng bo^' cu?a so+? khoa ho.c, y khoa tho^ng ba'o hay kho^ng nhu+ng mo'n dda^.u hu~ ra^'t ga^`n gu~i vo+'i to^i vi` no' dda~ go+.i la.i cho to^i nhu+~ng mo'n a(n thua^`n tu'y cu?a Vie^.t Nam no'i chung va` cu?a ngu+o+`i Ba('c no'i rie^ng. Tro+`i be^n My~ ba('t dda^`u va`o ddo^ng, khi' tro+`i ba('t dda^`u la.nh va` ca^y co? ga^`n nhu+ kho^ tru.i he^'t ... Tuy to^i o+? mo^.t no+i kho^ng ba(ng tuye^'t, nhu+ng va`o mu`a na`y, khi ra ddu+o+`ng, to^i va^~n pha?i ma(.c a'o

a^'m. Nhi`n ho+i la.nh ba'm tre^n cu+?a ki'nh to^i la.i nho+' to+'i nhu+~ng che'n dda^.u hu~ gu+`ng ddu+o+`ng cu`ng mu`i tho+m nhe` nhe. lan to?a dda~ a(n nga`y na`o be^n que^ nha`, vo+'i tie^'ng rao co`n nhu+ in trong dda^`u "Ai a(n da^.u hu? nu+o+'c ddu+o+`ng kho^o^o^o^ng"...

la.i khoa?ng tro+`i dda^`y na('ng nha.t cho gio' ddo^ng ma^'t ro^`i. Va.n va^.t nha.t nho`a vi` ho+i la.nh ne^n sa('c ma`u cu?a ca?nh va^.t xung quanh bo^~ng tro+? ne^n di.u da`ng va` de^~ thu+o+ng dde^'n la lu`ng. Y' tho+ cu?a Mu+o+`ng Ma'n la.i cho+.t lo'e le^n trong dda^`u "Mo^.t chu't ma`u xanh, mo^.t chu't ho^`ng, mo^.t chu't va`ng mo+ va` ti'm nha.t" la`m to^i bo^~ng nghe lo`ng la^ng la^ng vui, vui vi` ddu+o+.c chie^m ngu+o+~ng bu+'c tranh vo+'i nhu+~ng gam ma`u ne^n tho+ dde^'n la` la~ng ma.n

Gio' lu`a ho+i su+o+ng, tu+`ng la`n su+o+ng mong manh ddan tay nhau, nhu+ nhu+~ng ddo^i ti`nh nha^n di`u nhau tre^n pho^' va('ng. No^~i nho+' em trong to^i o`a vo+~ dde^? lo`ng nghe mo^.t chu't ye^'u me^`m, dde^? gio.ng to^i tro+? ne^n tra^`m ha(?n trong lo+`i ha't "Anh no'i vo+'i ngu+o+`i phu que't ddu+o+`ng, xin chie^'c la' va`ng la`m ba(`ng chu+'ng ye^u em" Tha'ng cha.p vo+'i no^~i nho+' ngu't nga`n em co' bie^'t? "...Tay em la.nh dde^? cho ti`nh mi`nh a^'m, mo^i em me^`m cho gia^'c ngu? anh tho+m, sao giao thu+`a xanh trong ddo^i ma('t ngoan, tro+`i sa('p te^'t hay lo`ng mi`nh ddang te^'t.."

Cha^n la.i bu+o+'c, to^i mo^.t mi`nh la('ng nghe tie^'ng la' non ni? trong chie^`u ddang ddi va`o to^'i la^~n tie^'ng ri't i? o^i cu?a gio'... ta^'t ca? nhu+~ng thanh a^m ddo' dda~ go+.i la.i trong tri' to^i nhu+~ng hi`nh a?nh da^'u ye^u cu?a mo^.t tho+`i be^n anh cu?a mo^.t chie^`u mu+a ky? nie^.m ... ... va` bo^?ng chie^`u nay ru+ng ru+ng trong to^i no^~i nho+'.

Nhi`n nhu+~ng chie^'c la' va`ng ddang lo+ lu+?ng tro^i tre^n mo^.t con ra.ch nho? to^i tu+. ho?i kho^ng bie^'t theo gio`ng nu+o+'c la' se~ ve^` dda^u? la' se~ tro^i ra bie^?n ca? hay se~ vu+~a na't, ma('c vu+o+'ng va`o nhu+~ng bo+`, nhu+~ng bu.i va` nhu+ mo^.t me^.nh so^', la' se~ chi`m va`o que^n la~ng nhu+ mo^.t ddi.nh lua^.t cu?a dda^'t tro+`i?

Nhu+~ng xo't xa quay qua('t, nhu+~ng ta'i te^ ddau thu+o+ng nhu+ mo^.t ca'nh hoa tru+o+'c ba?o ta'p phong ba.

Cho+` ddo+.i nga`y ta`n la` mo^.t su+. khu?ng khie^'p nha^'t cu?a mo^.t kie^'p ngu+o+`i.

Co' pha?i chi? rie^ng chie^`u mu+a ky? nie^.m na`y hay dda~ tu+`ng nhie^`u la^`n trong ddo+`i to^i dda~ tra?i qua nhu+~ng chie^`u mu+a ky? nie^.m nhu+ the^'?

Mu+a va` ky? nie^.m nhu+ ddang tha^'m va`o tim va`o thi.t, nhu+ go^.t ru+?a nhu+~ng ve^'t hoang va` nhu+ da^`n tan va`o cuo^.c so^'ng ...

Ngo.ai ngo^`i ta^?n ma^?n xo? tu+`ng bo^ng su+' dde^? ke^'t tha`nh chuo^~i. Nhu+~ng chuo^~i hoa su+' trinh nguye^n va` nga.t nga`o hu+o+ng tho+m . Kho^ng hie^?u ngoa.i nghi~ gi` ma` to^i tha^'y ma('t ngoa.i ru+ng ru+ng !? Tie^'ng cho^?i khua xa`o xa.c tre^n ma(.t dda^'t , to^i ca('m cu'i nha(.ttu+`ng ca'nh hoa ro+i. O^i ! nhu+~ng bo^ng hoa su+' nga`y na`o me. to^i ha(`ng ye^u thi'ch, va^~n hay ha'i va` ca`i le^n to'c to^i . Nga`y ddo' tha^.t dda~ xa la('m ro^`i ...

To^i ngo^`i xuo^'ng co^.i hoa va` ne'n tie^'ng tho+? da`i ... Me. o+i ! Con nho+' me. ! Nuo+'c ma('t to^i u+'a ra . To^i nhi`n le^n ngo.n ca^y , nhu+~ng chie^'c la' xoe` ra nhu+ ddo^i ma('t me. nhi`n to^i . Nga`y tha'ng gio^'ng nhu+ mo^.t loa`i chuo^.t ga(.m nha^'m , no' la`m to^i nga`y mo^~i nga`y mo`n mo~i va` ga^`y ra.c ddi vi` no^~i nho+' me.

Me. to^i dda~ buo+'c the^m bu+o+'c nu+~a va` dda~ theo ngu+o+`i ta ve^` mo^.t no+i xa xo^i na`o ddo' ro^`i . Ngu+o+`i cha du+o+.ng co' le~ vi` so+. su+. co' ma(.t cu?a to^i se~ la`m ma^'t ddi ha.nh phu'c cu?a hai ngu+o+`i ne^n dda~ dde^` nghi. cho to^i o+? la.i vo+'i ngoa.i . Va` me. to^i dda~ do^`ng y' !

Tha^'m thoa't ma` dda~ ma^'y mu`a hoa su+' ru.ng . Me. hu+'a dde^'n khi hoa su+' no+? se~ ve^` tha(m to^i ... the^' ma` to^i va^~n chu+a tha^'y la.i bo'ng da'ng tha^n ye^u nga`y na`o . Co' le~ me. dda~ que^n ddi con be' co' ca'i te^n "Su+' " va` co^.i hoa me. tro^`ng na(m xu+a ro^`i ..

To^i nhi`n nhu+~ng ma?nh va' tre^n a'o ngoa.i va` a'o to^i ma` nghe lo`ng ru+ng ru+ng . Nhu+~ng ma~nh va' gio^'ng nhu+ cuo^.c ddo+`i nghe`o ddo'i cu?a hai ba` cha'u to^i . Trong mo^.t go'c cho+. , ba` cha'u to^i ngo^`i ba'n nhu+~ngchuo^~i hoa su+' mo^.t ca'ch khie^m nhu+o+`ng ..To^i dda~ nhi`n tha^'y ddo^I ma('t xo't xa cu?a ngoa.i khi nhu+~ng ba`n tay tho^ lo^~ qua(?ng nhu+~ng vo`ng hoa ma` ngoa.i dda~ na^ng niu ca? buo^?i chie^`u va` nhu+~ng tie^'ng ma(.c ca? re? ma.t ! Tie^`n ba'n hoa kho^ng ddu? bu+~a co+m chie^`u cho chu'ng to^i ! To^i nhi`n nhu+~ng bo^ng hoa su+' , nhu+~ng bo^ng hoa mong manh, e a^'p gio+` dda^y la.i la` phu+o+ng tie^.n sanh so^'ng cu?a ba` cha'u to^i . To^i cha.nh nho+' dde^'n me. Va` tu+. ho?i : kho^ng bie^'t gio+` na`y me. ddang la`m gi` ? Co' khi na`o me. cho+.t nho+'dde^'n to^i , dde^'n ngoa.i , dde^'n nhu+~ng bo^ng hoa su+' ru.ng tre^n sa^n nha` . Co' khi na`o me. cho+.t nho+' ra(`ng me. dda~ dde^? la.i que^ nha`mo^.t ddo'a hoa su+' le? loi vo+'i nhu+~ng ve^'t ra.n trong tra'i tim be' bo?ngcu?a no' kho^ng ?!

Va` ... ddoa' hoa su+' cu?a me. va^~n nga`y nga`y lu?i thu?i nha(.t hoa ddem ve^` cho Ngoa.i ke^'t tha`nh tu+`ng chuo^~i , dde^? ro^`i nhu+~ng buo^?ichie^`u nha.t na('ng tre^n he` pho^' , co' mo^.t ba` la~o ba'n nhu+~ng vo`ng hoa be^n co^ cha'u ddang ca^'t tie^'ng ha't nghe.n nga`o :

"... Ca^`u tre con buo+'c ga^.p ghe^`nh
Kho^ng tay me. da('t buo^`n te^nh tru+a he`
......Ngoa.i gia` to'c ba.c , ma('t nheo
Ngo^`i xa^u hoa Su+' , cho+. chie^`u ddo^?i co+m
.......Mo^~i bo^ng hoa - mo^.t gia^'c mo+
Kho^ng tay me. giu+~ ne^n gio+` vo+~ tan ..!!!! "